 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onbirinci Hukuk Dairesi
E. 1992/4865
K. 1993/4363
T. 17.6.1993
* KAMBİYO SENEDİ
* ÇEK
* TEMEL İLİŞKİ
ÖZET : Zamanaşımına uğrayan bir kambiyo senedine ciro suretiyle hamil olan
kimse, keşideciye karşı temel ilişkiye dayanarak alacak davası açmaz.
(6762 s. TTK. m. 557, 582, 644)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Görele Sulh Hukuk Mahkemesi)nce verilen
23.5.1991 tarih ve 48-124 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı tarafından
istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla
dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, davalı murisinin borçlusu, dava dışı Muzaffer'in lehtarı olduğu
30.10.1985 vadeli (1.000.000) lira bedelli bonoya ciroyla hamil
olduğunu,giriştiği icra takibinin zamanaşımı nedeniyle durduğunu ileri
sürerek alacağın davalıdan faiziyle tahsilini dava etmiştir.
Davalı vekili, bononun zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini
istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere nazaran davacının davalıdan alacaklı olduğu
gerekçesiyle (1.000.000) liranın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle
tahsiline hükmedilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Davacı, davalının miras bırakanı Hasbi'nin borçlu olduğu bonoya ciro suretiyle
hamil olduğunu ileri sürerek davalı olan tek mirasçıdan alacağın tahsilini
istemiş bulunmaktadır. Davacının hamil olduğu bono 5.5.1985 düzenleme ve
30.10.1985 vadelidir. Davacı bu bono ile 16.10.1990 tarihinde icra takibi
yapmış ve borçlunun zamanaşımı def'ini ileri sürmesi nedeniyle icra takibi
durdurulmuştur. Davacı sonradan işbu davayı 12.3.1991 tarihinde açmıştır.
Davacının alacağına dayanak yaptığı bono 30.10.1985 vade tarihini taşıması ve
bu bono için vadeden itibaren üç yılın geçmesi nedeniyle bu bono zamanaşımına
uğramıştır.
Ancak davacı bono hamili olması nedeniyle temel ilişki dışında TTK.nun 644.
maddesi uyarınca, bono borçlusuna bir yıl içinde başvurabilirdi. Bu başvuru
süresi de, bononun vade tarihinden itibaren üç yılın geçmesinden sonra
başlayabilir. Yani, bono 30.10.1985 vadeli olduğuna göre üç yıllık süre
30.10.1988 tarihinde sona erer ve TTK.nun 644. maddesinde öngörülen bir
yıllık süre başlar. Bu bir yıllık süre de 30.10.1988'de başlar ve 31.10.1989
tarihinde sona erer. Davacı ilk kez 16.10.1990 tarihinde icra takibine
başladığına göre, bir yıllık süre de çoktan geçmiş bulunmaktadır.
Açıklanan bu duruma göre, davacının alacığının dayanak yaptığı bononun
zamanaşımına uğramış bulunmasına ve davacının hamil olması nedeniyle borçluya
(keşideciye) karşı temel ilişki nedeniyle dava açması da olanaksız
bulunmasına göre, davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken, yazılı
biçimde gerekçe gösterilmeksizin kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş ve
hükmün bozulması gerekmiştir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının
kabulüyle hükmün (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde
temyiz edene iadesine, 17.6.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|
