 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ceza Genel Kurulu
E. 1992/4-96
K. 1992/160
T. 25.5.1992
* CEZANIN ERTELENMESİ
ÖZET : İncelenen dosyada yüklenilen suç adi tahrik altında işlediği saptanan,
duruşmadaki hal ve tavrı nedeniyle hakkında TCK.nun 59. maddesi uygulanan,
sabıkası bulunmayan, yargılama aşamasında olumsuz davranışları gözlenmeyen,
evli ve 5 çocuklu sanığın yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda kişiliği,
aleyhe özellikler ve geçmişteki olumlu davranışlarına gelecekte de devam
etmeyeceğine ilişkin somut nedenler gösterilip açıklanmadan mücerret "verilen
cezanın ertelenmesi halinde suç işlemekten çekineceği yolunda kanaate
varılmıştır" şeklindeki yasal ve yetersiz gerekçeyle erteleme isteminin
reddine karar verilmesi doğru değildir.
(647 s. CİK. m. 6)
Etkili eylem suçundan sanık Mehmet'in, TCK.nun 456/2, 51/1 ve 59. maddeleri
uyarınca sonuçta 1 sene 3 ay hapis; sanık Mehmet Selim'in, TCK. nun 456/4 ve
51/1. maddeleri uyarınca 25.000 lira ağır para, sanık Ramazan'ın TCK.nun
456/4 ve 59. maddeleri uyarınca 33.333 lira ağır para cezalarıyla
cezalandırılmasına, ağır para cezalarının ertelenmesine, sanık Mehmet
hakkında 15 yaşından küçük çocuğuna taşıması için silah vermek suçundan
açılan kamu davasının TCK.nun 119, sanık Mehmet Selim hakkındaki etkili eylem
suçundan açılan kamu davasının TCK.nun 460. maddeleri uyarınca ortadan
kaldırılmasına ilişkin, (Derik Asliye Ceza Mahkemesi)nce verilen hükmün sanık
Mehmet vekili tarafından temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dördüncü
Ceza Dairesi 11.2.1992 gün ve 392/832 sayı ile kararı onamıştır.
Bu karara karşı 1.4.1992 gün ve 49665-20 sayı ile itiraz yoluna başvuran
Yargıtay C. Başsavcılığı "sanık vekili 2.5.1991 günlü oturumda 647 sayılı
Yasanın lehe olan hükümlerinin uygulanmasını istediğine göre erteleme istemi
vardır.
Bu istemin reddi için gösterilen gerekçe yasal ve yeterli olmalıdır, sadece
"ileride suç işlemekten çekineceği kanaatının hasıl olmadığı" biçimindeki
gerekçe yasal ve yeterli değildir. Çünkü sanığın geçmişinden ve suç işleme
eğiliminden bahsedilmemiştir, kişiliğe ilişkin değerlendirme yapılmamıştır.
Yüklenilen suçu tahrik altında işleyen, duruşmadaki hal ve tavrı nedeniyle
hakkında TCK.nun 59. maddesi uygulanan ve sabıkası bulunmayan sanığın
erteleme isteminin mücerret "suç işlemeyeceği kanaati hasıl olmamıştır"
şeklindeki yetersiz gerekçeyle red edilmesi yasaya aykırıdır" görüşüyle Özel
Daire onama kararının kaldırılarak, Yerel Mahkeme hükmünün açıklanan yönden
bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
Dosya, Birinci Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği
konuşulup düşünüldü:
İncelenen dosyaya göre;
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık sanık hakkındaki 647 sayılı
Yasanın 6. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilirken
gösterilen gerekçenin yasal ve yeterli olup olmadığıdır.
Ayrıntıları 7.6.1976 gün ve 4/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile
Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun uyum gösteren yerleşmiş kararlarında
açıklandığı üzere erteleme, doğrudan doğruya cezanın sanığın kişiliğine
uydurulmasını öngören yargısal şahsileştirme kurumudur.
Mahkemece, 647 sayılı Yasanın 6. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar
verilmesi halinde Anayasanın 141 ve CMUK.nun 32. maddeleri gereğince
gösterilen gerekçenin yasal ve yeterli olması zorunludur.
Gerekçe; takdirin akla, hukuka ve dosyaya uygun açıklamasıdır. Erteleme
konusunda gösterilen gerekçenin soruşturma aşamasında izlenen sanığın
kişiliği ile ilgili bilgi ve belgelerin isabetle takdir edildiğini gösterir
biçimde geçerli ve yasal olması aranmaktadır. Yasal ve yeterli bir gerekçeye
dayanmadan isteğin red veya kabul edilmesi yasa koyucunun amacına uygun
düşmeyeceği gibi uygulamada da keyfiliğe yol açar. Kararları aydınlatmak,
keyfiliği önlemek ve tarafları tatmin etmek için, sanığın olay öncesi veya
sonrası davranışları da gözönünde bulundurularak gelecekteki yaşamı
sezilmeli, 3506 sayılı Yasayla değişik 647 sayılı Yasanın 6. maddesinde
belirtildiği üzere sanığın "suç işleme hususundaki eğilimi"
değerlendirilmelidir.
İncelenen dosyada yüklenilen suçu adi tahrik altında işlediği saptanan,
duruşmadaki hal ve tavrı nedeniyle hakkında TCK.nun 59. maddesi uygulanan,
sabıkası bulunmayan, yargılama aşamasında olumsuz davranışları gözlenmeyen,
evli ve 5 çocuklu sanığın yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda kişiliği,
aleyhe özellikler ve geçmişteki olumlu davranışlarına gelecekte de devam
etmeyeceğine ilişkin somut nedenler gösterilip açıklanmadan mücerret "verilen
cezanın ertelenmesi halinde suç işlemekten çekineceği yolunda kanaate
varılmıştır" şeklindeki yasal ve yetersiz gerekçeyle erteleme isteminin
reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden C. Başsavcılığı itirazının
açıklanan bu nedenlerle kabulüyle Özel Daire onama kararının kaldırılarak
Yerel Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmelidir.
* Çoğunluk görüşüne katılmayan Kurul Üyeleri; mahkemece gösterilen gerekçenin
yasal ve yeterli olduğunu belirterek itirazın reddi yönünde oy
kullanmışlardır.
S o n u ç : Saptanan duruma göre C. Başsavcılığı itirazının kabulüyle Özel
Daire onama kararı kaldırılarak Yerel Mahkeme hükmünün açıklanan nedenle
(BOZULMASINA), 27.4.1992 günü yapılan birinci müzakerede yasal çoğunluk
sağlanamadığından 25.5.1992 günü yapılan ikinci müzakerede oyçokluğuyla karar
verildi.
|
