 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ondokuzuncu Hukuk Dairesi
E. 1992/3841
K. 1992/6166
T. 23.11.1992
* MENFİ TESBİT DAVASI
* ÇEK'İN KARŞILIKSIZ ÇIKMASI
* ÇEK'İN BORÇ SENEDİ OLMAYIP ÖDEME ARACI OLDUĞU
ÖZET : Çeklerin bir borç senedi olmayıp, ödeme aracı bulunduğu gözetildiğinde
davalıların davacıya sattıkları malı teslim ettiklerini kanıtlamakla yükümlü
bulundukları cihetle mahkemenin davalılardan malların teslimine ilişkin
delillerini sorup, toplanacak deliller sonucuna göre bir karar verilmesi
gerekirken isbat yükü ters çevrilerek davacının iddiasını kanıtlayamadığı
nedeniyle davayı reddetmesi doğru değildir.
(6762 s. TTK. m. 692, 699)
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda
yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün
süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi,
gereği konuşulup düşünüldü:
İcra takibine konu edilen 2 adet çekin, davalılara sattıkları ve teslim
edecekleri mal karşılığı verildiğini iddia eden davacı, teslim edilmeyen mal
nedeniyle çeklerle borçlu olmadığının tesbitini istemiştir.
Davalılar, davadaki savunmalarında çekleri ciro suretiyle dava dışı 3.
şahıstan aldıklarını, davacı ile ticari ilişkileri bulunmadığını savunmuşlar
ise de iki adet dava konusu çekin vadeli düzenlendiği ve çek üzerindeki
keşide tarihinden önce bankaya, davalılardan Nuri tarafından ibraz edildiği
ve karşılıksız olduğunun saptandığı ve hamiline düzenlenen çeklerde
davalıların 3. şahsın bir cirosu bulunmadığı, diğer bir anlatımla, davacı
tarafından doğrudan keşide edilip davalılara verildiği anlaşılmakla,
davalıların davacıdan çekleri almadıkları yolundaki savunmanın geçerliliği
kabul edilemez. Diğer taraftan karşılıksız çek nedeni ile davacı hakkında
yapılan şikayet ve yargılamada, davalı alacaklı Nuri'nin İstanbul Onuncu
Asliye Ceza Mahkemesi'nin 87/564 esas sayılı dava dosyasında çeklerin,
davacıya satılan mal karşılığı alınmış olduğunun kabulü de gözetildiğinde,
iki adet çekin davalılarca davacıya satıldığı ve teslim edilmediği iddia
edilen mal bedeli için düzenlendiği anlaşılmaktadır. Çeklerin bir borç senedi
olmayıp, ödeme aracı bulunduğu gözetildiğinde davalıların davacıya sattıkları
malı teslim ettiklerini kanıtlamakla yükümlü bulundukları cihetle mahkemenin
davalılardan malların teslimine ilişkin delillerini sorup, toplanacak
deliller sonucuna göre bir karar vermesi gerekirken isbat yükü ters
çevrilerek davacının iddiasını kanıtlayamadığı nedeniyle davayı reddetmesi
usul ve yasaya aykırıdır.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın (BOZULMASINA), peşin alınan
harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 23.11.1992 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
