 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas Karar
92/2071 92/2382
2.3.1992
Özet:1-Miras ölüm ile açılır. Mirasçı olabilmek için murisin vefat
tarihinde mirasçılığa ehil olması lazımdır. Mirasın açıldığı tarihte Türk
vatandaşı olmayan kişi yabancılar rejimine tabidir, bu kişinin sonradan Türk
vatandaşlığına kabul edilmiş olması sonucu değiştirmez.
2-Yabancıların Türkiye'de gayrımenkul edinebilmeleri efili
mütekabiliyet esasına tabidir.
Hazine ile M.Basel Almaraşi ve ark. arsındaki veraset iptali davasının
yapılan muhakemesi sonunda verilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle
evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Miras ölüm ile açılır (MK. 517) Mirascı olabilmek için murisin
vefatında mirasçılığa ehil olarak sağ olmak lazımdır. (MK. 522) Şu halde
mirasçılığa ehliyet ile mirasın açıldığı güne göre belirlemek zorunludur.
Tapu kanununun 35. maddesi uyarınca miras yolu ile yabancının Türkiye'de
gayrımenkul edinebilmesi için o kişinin vatandaşı olduğu devlet ile Türkiye
devleti arasında (mütekabiliyet) karşılıklı işlemin bulunması gerekir. Davalı
Mustafa Basel Almaraşi 5.6.1990 günlü Bakanlar Kurulu kararı ile Türk
vatandaşlığına alınmıştır. Mirasın açıldığı 20.1.1978 gününde Türk vatandaşı
olmadığına göre ancak yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde mirascı
olabilir. Sonradan Türk vatandaşlığını kazanmış olması durumu değiştirmez.
Kanun karşılıklılık esasının ne şekilde belirleneceğini
açıklamamıştır. Türk Yabancılar Hukukunun genel ilkelerinden olan
karşılıklılım (mütekabiliyet) esası en az iki devlet arasında uygulanan ve
her birinin ülkelerinde diğerinin vatandaşlarına aynı mahiyetteki hakları
tanımalarını ifade eder. Bu ilke anlaşma ile tanıma yanında iç mevzuat
bakımından bir engel koymama biçiminde yazılı hukukta yer alabilir. Asıl
önemli nokta 25.5.1927 günlü 1062 sayılı kanunda ifade edildiği üzere idari
karar veya istisnai kanunlarla Türk uyruklular bakımından mülkiyet haklarının
kısmen veya tamamen sınırlanıp sınırlanmadığının daha açık bir ifade ile
fiili durumun belirlenmesidir. Yabancı ülke mevzuatında bir engel olmamakla
beraber Türk vatandaşlarının o ülkede taşınmaz mal edinmeleri şu veya bu
biçimde engelleniyorsa tapu kanununun 35. maddesinde açıklanan edinme
engelinin bulunmadığından söz edilemez.
Şu halde iptali istenen ilamla gayrımenkulleri temellük bakımından da
mirasçı olduğu tesbit edilen Mustafa Sabel Almaraşi'nin 20.1.1978 tarihinde
hangi ülke vatandaşı olduğu İçişleri Bakanlığından; o ülkede yukarıda
açıklandığı biçimde Türkiye vatandaşlarının gayrımenkul edinip
edinemeyecekleri Dışişleri Bakanlığından araştırılmadan eksik inceleme ile
davanın reddi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ : Davacının temyiz itirazının bu sebeple kabulü ile hükmün
BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi. 2.3.1992
|
