 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onsekizinci Hukuk Dairesi
E. 1992/2068
K. 1992/2741
T. 21.4.1992
* KAMULAŞTIRMA BEDELNİN ARTIRILMASI
ÖZET : Tarım arazisi olarak değerlendirilen ve metrekare fiyatı patlıcan,
biber, domates, pırasa, karnıbahar gibi sebzelerin ekiminden gelecek net
gelir dikkate alınarak belirlenen taşınmazın olduğu gibi kullanılması
sözkonusu olduğu ve ileride kazanabileceği niteliklerin dikkate alınması yasa
hükmü ile yasaklandığı için organize sanayi bölgesine yakın oluşu ya da
belediye hizmetlerinden yararlanıyor olması (i) bendine göre değerin
artırılmasını gerekli kılmayıp, ancak yol güzergahına yakın olması sebebiyle
bir objektif unsur olarak artırma mümkün olabilir.
Bu nedenle hükme esas alınan 25.5.1991 tarihli bilirkişi raporunun 6.
paragrafında yer alan (a ve b) bendlerindeki artırma nedenlerine itibar
edilmeyerek yalnız (c) bendi dikkate alınmak suretiyle objektif değer
artırımına gidilmesi gerekirken, taşınmazın bilimsel yöntemle bulunan
değerinin yasaya ve Yargıtay uygulamasına aykırı olarak 500 artırması doğru
görülmemiştir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11/f,i)
Dava dilekçesinde, kamulaştırma bedelinin artırılması ile faiz ve masrafların
davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü
cihetine gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Kamulaştırma Kanununun kıymet takdiri esaslarını belirleyen 11. maddesinin (f)
bendi arazilerde, kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu
gibi kullanılması halinde getireceği net gelirinin esas alınmasını
öngörmüştür. Aynı maddenin (i) bendi ise bedelin tesbitine etkili olacak
diğer objektif ölçülerinde dikkate alınmasını hükme bağlamış ve bu suretle
arazinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir esas alınarak
bulunacak değerin gerekiyorsa bu bend hükümlerine göre bir miktar daha
arttırılmasına olanak sağlamaktadır.
Maddenin sondan 3. fıkrası ise kamulaştırma bedelinin takdirinde ilerisi için
düşünülen kullanma şekillerine göre getirebileceği kar ve kazanabileceği
niteliklerin dikkate alınmasını yasaklamıştır.
Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporlarında taşınmaza ekilecek ürünler
dikkate alınarak net geliri hesaplanmış ve bilimsel yöntemle değeri takdir
edilmişse de değeri m2. olarak 73.750 TL. takdir edildikten sonra taşınmazın
organize sanayi bölgesine yakın oluşu 200; su-kanalizasyon ve belediye
hizmetlerinden yararlanması nedeniyle 100; anayol güzergahına yakınlığı
sebebiyle de 100 ve toplam olarak 500 değeri arttırılmış ve mahkemece
buna itibar edilerek hüküm kurulmuştur.
Tarım arazisi olarak değerlendirilen ve m2. fiatı patlıcan, biber, domates,
pırasa, karnıbahar gibi sebzelerin ekiminden gelecek net gelir dikkate
alınarak belirlenen taşınmazın olduğu gibi kullanılması söz konusu olduğu ve
ilerde kazanabileceği niteliklerin dikkate alınması yasa hükmü ile
yasaklandığı için organize sanayi bölgesine yakın oluşu yada belediye
hizmetlerinden yararlanıyor olması (i) bendine göre değerin artırılmasını
gerekli kılmayıp, ancak yol güzergahına yakın olması sebebiyle bir objektif
unsur olarak arttırma mümkün olabilir.
Bu nedenle, hükme esas alınan 25.5.1991 tarihli bilirkişi raporunun 6.
paragrafında yer alan (a ve b) bendlerindeki artırma nedenlerine itibar
edilmeyerek yalnız (c) bendi dikkate alınmak suretiyle objektif değer
artırımına gidilmesi gerekirken, taşınmazın bilimsel yöntemle bulunan
değerinin yasaya ve Yargıtay uygulamasına aykırı olarak 500 artırımı doğru
görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin
harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.4.1992 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
