 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı:
ESAS KARAR
92/1852 92/4362
ÖZET : Miras şirketi mümessili özel kayyım niteliğindedir.
Mümessilin işlemlerini inceleme mercii şikayet yolu ile sulh hakimine
ait olup onun kararlarına karşı Asliye hakimliğine itiraz olunabilir.
Taraflar arasındaki mümessillerin görevi hakkındaki davasının yapılan
muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak
okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Mirascılardan birinin talebi üzerine Hakim, taksimin icrasına kadar
miras şirketine bir mümessil tayin edebilir. (M.K.md.581) Miras şirketine
mümessil tayini talebi ölenin son ikametgahı Sulh hakimine yazıli veya şifahi
bir beyanla olur. (velayet, vesayet, miras tüzüğü md.55) Talep üzerine hakim
tarafından bütün mirascılar namına terekeyi veya muayyen malları idare etmek
üzere tayin olunan mümessile hakim veya tayin edeceği memur huzuru ile
yapılacak defter mucibince teslim olunur. Miras şirketi mümessili özel kayyım
niteliğindedir. Mümessil idaresine tevdi olunan malların her üç ayda bir
vesikaya dayalı hesabını mirascılara verir. Bir örneğini Sulh Hakimine tevdi
eder ve şikayet halinde vasi hakkındaki hükümler dairesinde işlem yapılır.
(nizamname 56) Vasi vesayeti altındaki kimsenin mallarını müdehbir bir müdür
gibi idare eder. (M.K. 397) Temyiz kudretine haiz olan vesayet altındaki
kimse ve herhangi bir alakadar vasinin tasarrufu aleyhine Sulh Mahkemesine
şikayet edebilir.Sulh Mahkemesinin kararına karşı tebliğiden itibaren on gün
içinde Asliye mahkesine itiraz edilebilir. (M.K. 404)
Vasinin malların idare tarzına dair tasarrufu aleyhine Sulh Hakimine
şikayet edilebilir. Bu müracaat yanlış bir muamele ve hareketi değiştirme ve
düzeltmeye matuf olup mesuliyet ve tazmin hususları ayrıca vasi aleyhine dava
açmak suretiyle istenir. (Nazamname md.30) Sulh Hakiminin kararı aleyhine,
tebliğden itibaren on gün içinde yazı ile denetim makamı olan Asliye
Mahkemesine itiraz olunabilir. (Niz.md.31) Vasi mahkemeyi Asliye tarafından
azil olunur. (M.K. md.427) Sulh hakimi ihtiyatı tedbir niteliğinde kararlar
alır. (M.K: 428, 429, 430, 431)
Sulh mahkemesinin tedbir kararına Asliye Mahkemesinde itiraz
olunabilir. Görüldüğü üzere Medeni Kanun miras şirketine mümessil tayin
edilmesi hüküm altına almış isede, miras şirketi mümessillerinin göreve
başlamaları, malların idaresinde nasıl bir yol izleyeceklerini
sorumlluklarının ne olması gerektiği ve sair yönleri düzenlememiştir. İşaret
edilen boşlukları ise nizamname hükümleri tamamlanmıştır. Nizamnamede vesayet
hükümlerinin uygulanacağını göstermiştir.
Dosya kapsamına göre; Şenay Çoruh vekilinin isteği üzerine miras
bırakan Adalet Dinçsay terekesine Ali Koca, Süleyman Fidan, Alattin Tarumu
miras şirketi mümessili tayin edilmiştir. Davacının 26.8.1991 tarihli dilekçe
ile mümessillerin azlini istemesi üzerine Sulh mahkemesince ilk atanan miras
şirketi mümessillerinin görevde alınmalarına yerlerine İbrahim Kurt, Yaşar
Erdem, Lütfi Ömerin miras şirketi mümessilleri olarak görevlendirilmelerine
önceki mümessillerin karar kesinleşinceye kadar görevlerine devamına dair
22.10.1991 günlü kararını vermiştir. İş bu karar mirascılardan Şenay Çoruh
vekilince 27.11.1991 günlü temyiz dilekçesi ile nedenleri gösterilmek
suretiyle karar kesinleşinceye kadar önceki miras şirketi mümessillerinin
görevlerine devam etme kararının yasaya aykırılıgı nedeniyle temyiz
edilmiştir.
Bu işlemler devam ederken mirascı Şenay Çoruh vekili 5.12.1991 tarihli
dilekçe ile mirascılarına ait 43 nolu parsel hakkında ikinci Sulh Hukuk
Mahkemesinde ortaklığın giderilmesi için açılan dava sonunda aynen taksime
karar verildiğini ve kararın kesinleşip tapuda infaz edildiğini belirterek
karar sonucu oluşan ve itiraz edilerek 62 parsel numarası ile payına düşen
taşınmazın miras şirketi mümessillerine tesliminin yapılmasını istemiştir.
Diğer mirascılar bu taşınmazlar için mümesillerin görevinin sona erdiğini,
mümessillerde görevlerinin devam edip etmediği hakkında karar verilmesini
istemişlerdir. Mahkeme taksim davasına konu olan taşınmazlar hakkında
mümessillerin görevlerinin sona ermiş olmasına 43 parselle ilgili olarak hak
sahiplerine teslimine teslimde muhtesatın Ali Dinç Soya ait olduğunu nazara
alınmasına mirası yönetim sonucu elde edilen nemaların teslimine 5.12.1991
günü karar verilmiştir. Bu kararda mirascılar Ali Dinç Soy, Ceyda Ete, Seyma
Alp vekillerince taksim kararı, teslimi içermez. Taşınmaza zilyet olan
kimsenin meydana getirdiği muhtesat sebebiyle (hapis hakkı gibi) şahsi
hakları vardır. Teslime dair karar mahkemenin görev dışındadır, diyerek
mahkeme kararının düzeltilerek onanmasını istemiştir.
Şenay Çoruh vekili 23.12.1991 tarihli dilekçesi ile miras şirketi
mümessillerinin mahkemenin 5.12.1991 tarihli kararını yerine getirmediği
taksim davası sonucu oluşan ve adına tescil edilen 62 nolu parseli teslim
etmediklerini ileri sürerek, mümessillerin işlemlerini şikayet etmiştir.
Mahkemece 7.1.1992 tarihli kararı şikayetleri red etmiştir. Şenay Çoruh
vekili 29.1.1992 tarihli temyiz dilekçeleri ile 7.l.l992 tarihli kararı
temyiz etmiştir.
Şu halde Sulh Mahkemesinin aldığı ve temyize konu kararlardan
22.10.1991 tarihli olan miras şirketi mümessillerinin azli niteliğinde olup,
azile Asliye Mahkemesinin görevli olduğu düşünlememesi yasaya aykırı
olduğundan bozulması gerekir. Temyiz edilen 5.12.1991 ve 7.1.1992 tarihli
kararla miras şirketi mümessillerinin çalışmaların idare tarzı olmaları
gereken tasarrufları doğrultusunda ilgililerin şikayetleri üzerine
verilmiştir. Yukarıda yasa ve nizamnamenin değinilen ilgili maddelerine göre
Asliye Mahkemesi nezdinde itirazı kabil kararlar olup Temyize kabil kararlar
değildir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;
1- 22.10.1991 tarihli kararın BOZULMASINA,
2- Temyiz edilen 5.12.1991 ve 29.1.1992 tarihli kararların temiyizi
kabil olmadığından dilekçeler söz konusu karara itaraz niteliğinde olduğundan
Asliye Mahkemesine tevdine, l4.4.l992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
BAŞKAN ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE
İ.Y.Ömeroğlu Tahir Alp Ş.D.Kabukçuoğlu Hakkı Dinç Özcan Aksoy
|
