 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı:
E.92/12665
K.92/13059
T.29.12.1992
Özet:Boşanmaya ait yabancı mahkeme ilamının tanınması veya tenfizi
istemi ancak taraflarınca istenebilir.
Muhalefet: Her ilgili isteyebilir. Boşanma ilamı tanınmakla yabancı
ülkede kesinleştiği tarihe kadar geriye etkili sonuç doğurur.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli
mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp
düşünüldü.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere
ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre yerinde
bulunmayan bütün temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün
ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, peşin
alınan harcın mahsubuna oyçokluğuyla karar verildi. 29.12.1992
Başkan Üye Üye Üye Üye
Tahir Alp Nedim Turhan Ş.D.Kabukoğlu Özcan Aksoy A.İhsan Özuğur
(muhalif)
11.800 İlam H.
7.700 Peşin H.
4.100 Kalan H.
MUHALEFET ŞERHİ
Yabancı mahkeme ilamının 2675 sayılı kanun uyarınca tenfizi veya
tanınması istemleride o ilamda gösterilen ihtilaftan bağımsız bir davadır.
Her davada olduğu gibi bu isteklerinde dava dilekçesi ile mahkeme önüne
getirileceği süphesizdir. Esasen bu yön sözü geçen kanunun 36 ve 42.
maddelerinde açıkca gösterilmiştir. Tüm davalarda olduğu gibi yabancı mahkeme
ilamının Türkiyede yerine getirilmesinde hukuki yararı olanlar veya yabancı
mahkeme ilamından kesin delil veya kesin hüküm olarak yararlanma yahut idari
bir muamelede kullanma hakkına sahip bulunanlar söz konusu davayı
açabilirler. Tenfiz veya tanıma davasının davalısı yabancı mahkeme ilamının
tarafları olabileceği gibi olanların halefleri de olabilir. Aksi yönde
kanunda bir hüküm yoktur.
İncelenmekte olan davada yabancı mahkemeden alınan boşanma kararının
eşlerden birinin ölümü halinde tenfiz veya tanınmasının ölen eşin halefleri
tarafından istenebilip istenmeyeceği önem kazanmaktadır.
Yabancı kararın tanınması (veya tenfizi) Kararın verildiği andan
itibaren var olan kesin hüküm kuvvetinin, Türkiyede kabulü demektir. İlamın
etkisi tanıma kararından itibaren değil fakat verildiği andan itibaren
yürür.... Boşanma kararı tanınmışsa tanıma hukuki sonuçlarını kararın
verildiği andan itibaren doğurur. Taraflar, yabancı kararın verildiği andan
itibaren boşanmış kabul edilirler (Prof. Aysel, Çelikel; Milletler arası Özel
Hukuk 1992, sf.403).
Tanıma veya tenfiz davası yabancı ilamda gösterilen ihtilaftan
bağımsız bir tesbit davasıdır. Bu dava boşanma davası niteliğinde kabul
edilemez. Yabancı mahkeme kararı Türk Milletler arası kanunlar ihtilafı
kurallarına uygun ise Türkiyede tanınmasına veya tenfizine karar alınsın
veya alınmasın kesinleştiği andan itibaren sonuç doğurur. Ancak Türkiyede
Zorla icra edilmesi veya resmi işleme esas alınması Türk mahkemelerinin
onayına bağlıdır. Mahkemenin onayı makabline şamil sonuç doğurur. Bu sebeple
yabancı mahkeme boşanma ilamının tenfizi veya tanınması yönünde davalı
tenfizde veya tanımada hukuki yararı olan herkes açabilir. Aksi Yönde oluşan
mahkeme kararı bozulmalıdır.
Başkan
Tahir Alp
|
