 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı:
ESAS KARAR
92/12645 92/3477
ÖZET : Gaiplik kararı nizasız kaza kararıdır. Her zaman aksi dava ve
ispat edilebilir.
İbrahim Kabu ve Ark. ile Hazine arasıdaki karar iptali davasının
yapılan muhakemesi sonunda davanın husumet nedeniyle reddine dair verilen
hükmün temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkik davacılar temyizen tetkikide
davalı tarafından istenilmekle duruşma icin tayin olunan bugün duruşmalı
temyiz eden Zeki kabu bizzat geldi. Diğer temyiz eden vekili AV: Lütfi savran
geldi. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenek karar
bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Hakları ölüme muallak olan kimselerin talebi üzerine Hakim gaipliğe
karar verebilir. (MK:31/1). "Hayat ve mematı belli olmayıp da malları on
seneden beri mahkeme arifetiyle idare edilen yahut mallarının bu suretle
idaresi on seneden aşağı olmakla beraber yüz yaşını ikmal etmiş olan kimsenin
gaipliğine hazinenin talebi üzerine hükmolunur." (MK.530/1).
Kişilerin gaip olduğunun hükmen tesbiti yönündeki kararlar nizasız
kaza (çekimesiz yargı) işlemi niteliğindedir.
"Nizasız kaza kararları, şekil bakımından kesinleşmiş olsalar bile
maddi hukuk açısından kesin hüküm teşkil etmezler... Daha sonra, bu
kararların gerçeğe aykırı ve yanlış olduğunun anlaşılması durumunda kararı
veren mahkemece değiştirilebilecekleri gibi, nihayet tesbit edici nitelikte
oldukları cihetle nizalı kaza (çekişmeli yargı) mahkemelerini bağlayıcı
güleride yoktur" (Y.H.G.K.nun 5.12.1990 günlü 2-560/622 sayılı kararı)
Gaipliği tesbit eden çekişmesiz yargı kararının iptalinde veya
değiştirilmesinde ki yararı olan herkes bunu iddia ve isbat edebilir.
Tapu sicilinde maliki kim olduğu anlaşılamayan veya yirmi sene eveel
vefat etmiş yahut gaipliğine hüküm verilmiş bir kimsenin uhdesinde kayıtlı
olan bir taşınmaz malın diğer şartları da kazanan zilyedi adına tescili
istenebilir (Mk.639/2).
Gaip olduğu tesbit edilen kişi adına kayıtlı bir taşınmaz malı
zilyetlik kazancı iddia edenin gaiplik kararının aksini iddia ve isbat
etmesinde hukuki yararı vardır. Gaiplik kararına itiraz ve dava hakkının
hakkında karar verilen kişi veya mirascılarına ait olduğundan söz ediler
isteğin reddi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Davacının temyiz itirazanının bu sebeple kabulü ile hükmün
BOZULMASINA 24.2.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
İ.Yanıkömeroğlu Tahir Alp Hakkı Dinç F.Kıbrıscıklı Özcan Aksoy
|