 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Altıncı Hukuk Dairesi
E. 1992/12440
K. 1992/12929
T. 12.11.1992
* AKTE AYKIRILIK
* BİZZAT KULLANMA
* ŞİRKET HÜKMë ŞAHSİYETİNİN DEVAMI
ÖZET : Akte aykırılığın oluşabilmesi için, kiralananın bizzat kullanılması
gerekir. Devir, şirket ortakları dışında bir şirkete yapılmamıştır. Bu
sebeple hükmi şahsiyetini muhafaza eden şirketin ortaklarından ikisinin
paylarının devri şeklinde oluşan durum, akte aykırılık değil aktin feshi için
bir neden olabilir.
(6570 s. GKK. m. 7/a)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar, davalı
tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar
okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, kira sözleşmesine aykırılık nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine
ilişkindir. Mahkeme, istem gibi karar vermiş; hüküm, davalı vekili tarafından
temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, davalı ile yapılan kira sözleşmesinin özel şartlarının 6.
maddesindeki koşula rağmen şirketin ortaklarından Emin ve Raif'in paylarını
başkalarına devrettiğini, bu şekilde akte aykırı davrandığını, süreli ihtara
rağmen akte aykırılığın giderilmediğini iddia ederek kiralananın tahliyesini
istemiştir.
Davalı vekili, kira sözleşmesinin 1.1.1990 başlangıç tarihli olduğunu, bunu
takiben 3.1.1992 tarihinde ikinci bir sözleşme yapıldığını, bu anlaşmada eski
şartların aynen geçerli olduğuna dair herhangi bir kayıt konulmadığını, bu
nedenle tarafların eski sözleşmedeki özel şartlarla bağlı
tutulamıyacaklarını, kaldıki ilk sözleşmenin 6. maddesinde yazılı koşulun
şirketin bir iç meselesi olduğunu şirketin başkalarına satılıp el
değiştirmediğini, yasal olmayan böyle bir iddianın iyiniyet kuralları ile
bağdaşmayacağını ve akte muhalefetin de söz konusu olamıyacağını savunmuştur.
Davacı ile davalı H.... Turizm Gıda Sanayii ve Ticaret Limited Şirketi
arasında yapılan 1.1.1990 başlangıç tarihli ve iki yıl süreli kira
sözleşmesinin özel şartlarının 6. maddesinde, kiracının mal sahibinin
muvafakatı olmadan başkasına devredemiyeceği, başka ortak alamıyacağı, şirket
ortaklarından Emin ve Raif'in şirketteki paylarını başkalarına devretmek
istediklerinde mal sahibine bilgi verecekleri ve muvafakatlarını alacakları
hükmü yer almaktadır. Davalı şirket ortaklarından Emin ve Raif'in bu
şirketteki paylarını başkalarına devrettiği, devrederken de davacının
muvafakatını almadığı hususunda uyuşmazlık yoktur. Bütün sorun belirtilen bu
eylemin akte aykırılık nedeni yapılıp yapılmayacağı hususunda toplanmaktadır.
Son defa yapılan 1.1.1990 tarihli sözleşmeye ilave edilen 3.1.1992 tarihli
sözleşmenin teslimat sutünundaki koşul kira parasının belirlenmesine ilişkin
olup ilk sözleşmedeki özel şartta açıklanan 6. maddede yazılı taraflarca
kabul edilen koşulun ortadan kaldırıldığı şeklinde bir açıklamayı ihtiva
etmediğinden davalı vekilinin bu hususla ilgili savunması yerinde değildir.
Ancak kira sözleşmeleri kullandırma sözleşmesi niteliğindedir. Akte
aykırılığın oluşabilmesi için kiralananın bizzat kullanılması ile ilgili bir
durumun söz konusu olması gerekir. Davalı limited şirket hükmi şahsiyetini
muhafaza etmiş, kiralananı tamamen şirket ortakları dışında başka bir şirkete
de devretmemiştir. Ortaklardan ikisinin paylarının başkalarına intikal etmesi
özel şartlarda yazılı olmasına rağmen yasaların kabul ettiği anlamıda akte
aykırılık kabul edilemez. Olsa olsa bu durum aktin feshi için bir neden
olabilir. Sözleşmenin feshi için de bir dava açılmadığına göre akte aykırılık
olgusunun gerçekleşmediği nazara alınarak davanın reddine karar vermek
gerekirken yazılı şekilde tahliye kararı verilmesi hatalı görüldüğünden
hükmün bozulması icap etmiştir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile
HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin
alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 12.11.1992 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.
|
