 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
E. 1992/12069
K. 1992/12035
T. 27.10.1992
* TİS - İHBAR VE KÖTÜNİYET TAZMİNATI
* FAZLA ÇALIŞMA PARASI - İKRAMİYE VE KIDEM TAZMİNATI FARKI
ÖZET : Davacının hizmet aktinin teknolojik nedenlerden değil, bir işyerinde
işini yaptığı bir başka firmanın kendi işini kurarak ayrılması ile hasıl olan
iş azalması sonucu kadro fazlalığından feshedildiği anlaşılmaktadır. Böylece
Toplu İş Sözleşmesinin 35. maddesindeki koşul gerçekleşmemiş olduğundan
davacı bu maddeye dayanarakta istekte bulunamaz. Bu nedenlerden dolayı ihbar
tazminatının iki katı tutarındaki tazminat isteğinin reddi gerekirken, yazılı
şekilde kabulü isabetsizdir.
(1475 s. İş K. m. 13)
Davacı, fazla çalışma parası ücret ve sosyal yardım farkları ile ikramiye ve
kıdem tazminatı farkının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş
isede, duruşma davetiyesinin taraflara tebliği için posta pulu
bulunmadığından HUMK.nun 438/1. maddesi uyarınca duruşma isteğinin reddine ve
incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni
gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan
temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı, hizmet aktinin 18.1.1991 tarihinde imzalanan ve 1.1.1991 ile
31.12.1992 tarihleri arasını kapsayan Toplu İş Sözleşmesinin 1.1.1992
tarihinde uygulanacak olan ikinci yıl ücret zammından yararlandırılmamak
amacıyla daha önceki bir tarihte feshedildiğini iddia ederek İş Kanununun 13.
maddesi ve Toplu İş Sözleşmesinin 35. maddesi uyarınca ödenen ihbar
tazminatının iki katı tutarında kötüniyet tazminatına karar verilmesini
istemiştir.
Toplu İş Sözleşmesinin 14. maddesinde ihbar önelleri düzenlenmiş ve bu
maddenin son fıkrasında da İş Sözleşmesinin ihbar tazminatı ödenerek
feshedilmiş olması halinde dahi taraf sendika üyesinin bu ihbar süresi içinde
bu Toplu İş Sözleşmesinden doğan bütün haklarını alacağı öngörülmüştür.
Davacının hizmet süresine göre 14. maddede belirtilen ihbar süresi hizmet
süresine eklendiğinde sözleşmenin ikinci yıl ücret zammının uygulanacağı
1.1.1992 tarihini içine almaktadır. Buna göre davacı 14. madde hükmü gereği
ikinci yıl zammından yararlanacaktır. İşveren davacının hizmet aktini ikinci
yıl zammından önce feshetmiş isede, 14. madde nedeniyle ikinci yıl zammından
yararlanacağını bilmek durumundadır. O halde ikinci yıl zammından
yararlandırmamak amacıyla hareket ettiğinden ve buna dayalı olarak
kötüniyetinden söz edilemez. Bu sebeple İş Kanununun 13. maddesine göre,
kötüniyet tazminatına karar verilemez.
Toplu İş Sözleşmesinin 35. maddesine gelince; asgari kadrolar başlığını
taşıyan bu maddede işverenin mevcut ve yeni açılacak işyerlerinde personel
kadrolarını tesbit etmek hakkına sahip olduğu belirtildikten sonra işverenin
her türlü teknolojik gelişmeleri öne sürerek TGS üyelerinin işine son
veremiyeceği, teknolojiden etkilenen sevislerde çalışan TGS üyesinin işine bu
etkilenme nedeniyle son verildiğinde, işverenin bu Toplu İş Sözleşmesinin 14.
maddesine göre ödenmesi gereken ihbar tazminatının iki katı tutarında bir
tazminatı ayrıca ödeyeceği hükme bağlanmıştır. Görülüyorki, burada
teknolojiden etkilenen servislerde çalışan TGS üyesi işçinin bu etkilenme
nedeniyle işine son verilmesi hali bir koşul olarak getirilmektedir. İddia ve
savunmadan ve tüm dosya içeriğinden davacının hizmet aktinin teknolojik
nedenlerden değil, bir işyerinde işini yaptığı bir başka firmanın kendi işini
kurarak ayrılması ile hasıl olan iş azalması sonucu kadro fazlalığından
feshedildiği anlaşılmaktadır. Böylece Toplu İş Sözleşmesinin 35. maddesindeki
koşul gerçekleşmemiş olduğundan davacı bu maddeye dayanarakta istekte
bulunamaz. Bütün bu nedenlerden dolayı ihbar tazminatının iki katı
tutarındaki tazminat isteğinin reddi gerekirken, yazılı şekilde kabulü
isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenden (BOZULMASINA),
peşin alınan temyiz harcının istek halinde iygiliye iadesine, 27.10.1992
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
