 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onyedinci Hukuk Dairesi
E. 1992/11798
K. 1992/6110
T. 15.6.1992
* KAZANDIRICI ZAMANAŞIMI ZİLYETLİĞİ
ÖZET : Çekişmeli parselin kadimden beri mer'a olarak kullanılıp kullanılmadığı
etraflıca sorulması, tasarruf durumunun kesin ve maddi olaylara dayalı olarak
açıklattırılması, taşınmazın mer'a olduğu sonucuna varıldığı takdirde 3402
sayılı Yasanın 18/2. maddesi gereğince zilyetlikle mülk edinilemeyeceği
düşünülmeli, mer'a olmadığı belirlenirse aynı yasanın 14. maddesi uyarınca
araştırma ve inceleme yapılmalı, toplanacak delillerin tümü birlikte
değerlendirilerek sonuca göre karar verilmelidir.
(3402 s. Kadastro K. m. 18/2, 14)
Taraflar arasında görülen kadastro tesbitine itiraz davasından dolayı, davanın
kabulüne dair verilen hüküm Yargıtay'ca incelenmesi süresinde verilen dilekçe
ile Hazine tarafından istenilmiş olmakla; dosyadaki kayıt ve belgeler
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kadastro sırasında Kırmacı Köyü 314 parsel sayılı 122.800 metrekare
yüzölçümündeki taşınmaz Ali oğlu Bedir ve arkadaşlarının zilyetliğinde ise
de, adlarına belgesizden yapılan taşınmaz miktarı 50 dönümden fazla
olduğundan Hazine adına tesbit edilmiştir. Tutanağa Bahri ve Hasan
kazandırıcı zamanaşımı nedeniyle itiraz etmiş, kadastro komisyonunca reddi
üzerine aynı nedenle mirasçıları tarafından dava açılmıştır. Mahkemece,
davanın kabulüne, parselin 1/2 payının Hasan mirasçıları ve 1/2 payının da
Bahri mirasçıları adlarına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine
tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı ve miras bırakanlarının zilyetliğinin kazandırıcı zamanaşımı
süresine ulaştığından bahisle dava kabul edilmiş ise de araştırma ve inceleme
hüküm kurmaya yeterli değildir. Çekişmeli parselin güney ve batı sınırı
tamamen 318 ve 319 nolu mer'a parsellerine dayanmaktadır. Davacı ve
paydaşları adına doğudaki 605.000 metrekare yüzölçümünde olan 308 nolu parsel
14 hektar yüzölçümündeki 90 nolu vergi kaydına dayanılarak ve kuzeydeki
691.600 metrekare yüzölçümündeki 298 nolu parsel 15 hektar yüzölçümündeki
vergi kayıtlarına dayanılarak tesbit görüp kesinleşmiştir. Özellikle 308 nolu
parsele uygulanan vergi kaydı değişebilir sınırlıdır ve 318 nolu mer'a
parseline komşudur. Davacılar adına belgesizden 65-99-305-315 parsel sayılı
taşınmazlar 50 dönüm olarak tesbit edildiği tutanakta yazılıdır. Şu hale göre
çekişmeli 314 nolu parselin bitişik 318-319 nolu mer'a parsellerinin devamı
olup olmadığı ve mer'anın bütünlüğünü bozup bozmadığı komşu köylerden
seçilerek yerel bilirkişiler dinlenerek saptanmalı, keza tarafların komşu
köylerden gösterecekleri tanıkların dinlenilmesi, komşu 298-299-308 nolu
parsellere uygulanan kayıtların yerine uygulanması taşınmazın niteliği
konusunda bilirkişi ve tanıklar ile uzman ziraatçi bilirkişiden ayrıntılı ve
gerekçeli bilgi alınması, çekişmeli parselin kadimden beri mer'a olarak
kullanılıp kullanılmadığı etraflıca sorulması, tasarruf durumunun kesin ve
maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, taşınmazın mer'a olduğu
sonucuna varıldığı takdirde 3402 sayılı Yasanın 18/2. maddesi gereğince
zilyetlikle mülk edinilemeyeceği düşünülmeli, mer'a olmadığı belirlenirse
aynı Yasanın 14. maddesi uyarınca araştırma ve inceleme yapılmalı, uzman
bilirkişiye çizdirilecek krokide komşu parsellere uygulanan kayıtlardaki
sınır yerleri işaretlettirilerek keşfi izlemeye elverişli birleşik harita
yaptırılmalı, 308 nolu parsele uygulanan kaydın değişebilir sınırlı olduğu, o
parselde davacılar adına 465.000 metrekare kayıt fazlası belgesizden tesbit
yapıldığı ve davacılar adına diğer belgesizden tesbit yapılan parsel miktarı
da gözönünde bulundurularak 3402 sayılı Yasanın 14. maddesindeki 100 dönüm
sınırlamasının aşıp aşmadığı, 308-298-299 nolu parsellerin ve çekişmeli 314
nolu parselin aynı kişilere ait olupta sırf yasada öngörülen 100 dönüm
sınırlamasından kurtulmak için yasaya karşı hile yapılarak bağış ya da satış
yapılıp yapılmadığı araştırılmalı, tutanak bilirkişileriyle keşifte dinlenen
yerel bilirkişi ve tanıkların arasında çelişki olursa 3402 sayılı Yasanın
30/1. maddesi uyarınca çelişkinin giderilmesi ve toplanacak delillerin tümü
birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Davalı Hazinenin temyiz itirazları
yerindedir. Kabulü ile yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü hükmün
(BOZULMASINA), 15.6.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
