 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E:1992/1-395
K:1992/467
T:16.9.1992
ÖZET:Kadastro çalışmalarına başlanan bölgelerde dava edilen yer tesbit
görmemiş olsa bile Kadastro Kanununun mülk edinmede zilyed lehine tanıdığı
haklar, iddia ile bir davaya dayanak tutabileceği gibi, aleyhine açılan
davalarda da zilyed tarafından def'an ileri sürülebilir. Kadastro Kanununun
en belirgin amaçlarından birisi de tapu dışı işlemlerin tasfiyesini
sağlamaktır.
Bu kabulün sonucu olarak da davacı tapu dışı yolla iktisap ettiğini
ileri sürdüğü çekişmeli taşınmazda bayiinin zilyetliğinin de kendi zilyedlik
süresine eklenmesini isteyebilir.
Taraflar arasındaki "el atmanın önlenmesi" davasından dolayı yapılan
yargılama sonunda; (Doğanhisar Asliye Hukuk Mahkemesi)nce davanın reddine
dair verilen 20.12.1990 gün ve 44-334 sayılı kararın incelenmesi davacı
vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay Birinci Hukuk Dairesi'nin
24.10.1991 gün ve 6354-12023 sayılı ilamiyle; (... Dava, tapulu taşınmaza
elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Dayanak tapu kaydının dava konusu
yere ait olduğu, haricen davalıya satıldığı, buna ilişkin senedin de
çekişmeli taşınmaza uyduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Öte yandan,
Doğanhisar, kadastro bölgesidir. Ancak, nizalı taşınmazın, davalıya haricen
satıldığı, 21.7.1988 tarihi ile davanın açıldığı (6.3.1990) tarih arasında
3402 sayılı Yasa'nın 13/B-b maddesinde öngörülen süre geçmemiştir. O halde,
kayda üstünlük tanınarak harici satışın geçersizliği nazara alınmak suretiyle
davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle davanın
reddedilmesi isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri
çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda
direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz
edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği
görüşüldü:
Dava, tapulu taşınmaza elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir.
Davalı, çekişmeli taşınmazı kayıt malikinin mirasçılarından satın
aldığını, bayii ve onunla birleşen eklemeli zilyetliği itibariyle davacının
tapusunun hukuki değerinin kalmadığını savunmuştur.
Dava konusu taşınmazın, davacının kök murisi dedesi Hidayet adına
tapuda kayıtlı olduğu, onun 60 yıl kadar önce ölümünü takiben mirasçıları
arasında yapılan rızai taksim sonucu bu yerin payı karşılığı davacının babası
Osman'a bırakıldığı tartışmasızdır. Osman'ın ise, tasarrufunda bulunan
taşınmazı 1978 yılında davacının kardeşleri bulunan çocuklarından Hidayet ve
İsmail'e satıp zilyetliğini devrettiği, davalının da bu yeri 1988 yılında
noter senedi ile Hidayet ve İsmail'den satın aldığı ve o tarihten beri de
tasarrufta bulunduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu taşınmaz henüz kadastro tesbiti görmemiş ise de,
içerisinde bulunduğu Doğanhisar İlçesinde kadastro faaliyetleri başlamış
durumdadır. Bilindiği üzere kadastro çalışmalarına başlanan bölgelerde dava
edilen yer tesbit görmemiş olsa bile Kadastro Kanununun mülk edinmede zilyet
lehine tanıdığı haklar, iddia ile bir davaya dayanak tutulabileceği gibi,
aleyhine açılan davalarda da zilyet tarafından def'an ileri sürebilir.
Kadastro Yasası'nın en belirgin amaçlarından birisi de tapu dışı işlemlerin
tasfiyesini sağlamaktır. Bu kabulün sonucu olarak da davacı tapu dışı yolla
iktisap ettiğini ileri sürdüğü çekişmeli taşınmazda bayiinin zilyetliğininde
kendi zilyetlik süresine eklenmesini isteyebilir. Olayda da, dava tarihi
itibariyle eklemeli zilyedlik yoluyla 3402 sayılı Yasanın 13/B-b maddesinde
öngörülen koşullar davalı yararına gerçekleşmiştir. Bu durumda mahkemece,
mevcut delillerin değerlendirilmesi suretiyle davanın reddedilmiş olması
doğrudur. O halde, usul ve Yasaya ugun bulunan direnme kararının onanması
gerekir.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile direnme
kararının yukarıda açıklanan nedenlerle (ONANMASINA), temyiz ilam harcı peşin
alınmış olduğundan başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 16.9.1992
gününde oybirliği ile karar verildi.
Birinci Başkanvekili 8.H.D.Bşk. 9.H.D.Bşk. 5.H.D.Bşk.
İ.Teoman PAMİR Ş.Özdemir E.Çubukçu A.H.Karahacıoğlu
11.H.D.Bşk. 3.H.D.bşk. 12.H.D.Bşk. 7.H.D.Bşk.
N.Özkan E.Doğrusöz B.C.Kadılar H.Örmeci
2.H.D.Bşk. 4.H.D.Bşk.V. 6.H.D.Bşk.V. M.Demirtürk
T.Alp M.C.Keskin S.Tamur
10.H.D.Bşk.V. Y.M.Günel E.Aktekin K.Kadıoğlu
T.Y.Darendelioğlu
T.Türkçapar H.Seyrek Ö.Bilen A.T.Seçkin
Ş.K.Erol B.Kartal İ.Ulusoy M.Yakupoğlu
Y.Koru S.Sapanoğlu O.Uzgören N.Akman
İ.Demirkıran S.Erçoklu M.Ulusoy S.Sezen
M.Aygün O.G.Çankaya A.E.Baçcıoğlu B.Doğan
A.Güneren M.Tutar A.Alyaz B.Özkaya
B.Sınmaz
|
