 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E. 1991/5405
K. 1991/7924
T. 16.9.1991
* KİRA SÖZLEŞMESİ
* KİRA PARASI
ÖZET : Uzun süreli sözleşmelerde, ekonomik koşullarda önceden kestirilemeyen
olağanüstü değişiklik olduğu ve bu durumun sözleşmedeki tarafların yarar
dengesini aşırı derecede etkileyip bozduğu takdirde, hakimin sözleşmeye
müdahalesi istenerek kira parasının günün ekonomik koşullara uyarlanması
talep edilebilir.
(818 s. BK. m. 248) (743 s. MK. m. 4)
Taraflar arasındaki kira arttırımı davasının yapılan yargılaması sonunda,
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen
hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Dava hukuksal nitelikçe; sürekli değişen ekonomik koşullar, paranın alım
gücündeki değişiklik ve enflasyon gibi olumsuz etkilerin beraberinde
getirdiği ve önceden kestirilmesi mümkün olmayan durumlar, taraflar arasında
kurulmuş dengeyi bozduğundan kira parasının günün ekonomik koşullara
uyarlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece; kira sözleşmesinin tarafları bağlayacağı ancak sözleşmenin sona
ermesinden sonra dava açılabileceği benimsenmiş erken açıldığından söz
edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 7.1.1987 başlangıç tarihli kira sözleşmesi 5 yıl
olup uzun sürelidir. Gerçekte de, uzun süreli sözleşmelerde ekonomik
koşullarda önceden kestirilemeyen olağanüstü değişiklik olduğu ve bu durumun
sözleşmedeki tarafların yarar dengesini aşarı derecede etkileyip, bozduğu
taktirde hakimin sözleşmeye müdahalesi istenerek kira parasının günün
ekonomik koşullara uyarlanması talep edilebilir.
Bu durumda, hukuksal niteliği az yukarıda açıklanan davaların sözleşme
süresinin bitmesinden evvel açılabileceği; davanın kendine özgü özelliği ve
amacının tabii sonucundan ileri geldiği çok açıktır. Mahkemece, yanlış yorum
yapılarak davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır, bozma
nedenidir. Uyuşmazlığın esası incelenmeli, tarafların toplanan delil ve karşı
delilleri değerlendirilmeli, sonuca göre bir karar verilmelidir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle davacı yararına
(BOZULMASINA), istek halinde peşin harcın iadesine, 16.9.1991 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|