 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onuncu Hukuk Dairesi
E. 1991/4212
K. 1991/6206
T. 13.6.1991
* YURT DIŞINDA ÇALIŞMANIN
DEĞERLENDİRİLMESİ
ÖZET : Yapılan borçlanmanın iptali üzerine, borçlanılan süreye ait ve döviz
olarak ödenen primlerin geri verilmesinde, Türk Parası olarak geri verilecek
tutar hesaplanırken transfer tarihindeki (Kurum hesabına Türk Parası olarak
kaydedildiği tarihteki) Kur'un esas alınması gerekir.
(2147 s. ÇTHK. m. 4)
Davacı 14.500.000.- TL.nın davalı Kurum'dan tahsiline karar verilmesini
istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulüne karar
vermiştir.
Hükmün, davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin
süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafıdan düzenlenen raporla
dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar
tesbit edildi:
Dava, 2147 sayılı Yasanın 4. maddesi gereğince yapılan borçlanmanın iptali
üzerine, borçlanılan süreye ait olan ve döviz olarak ödenmiş bulunan
primlerin geri verilmesi istemiyle açılmıştır. Davacının borçlanılan süreye
ait prim tutarı 10.000 DM., 2.5.1985 tarihinde Kurum hesabına yatırdığı
uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, geri verme işleminin hangi tarihteki
kur esas alınarak yapılması gerektiği noktasında toplanmaktadır. Başka bir
anlatımla, ödenecek Türk Parası'nın, talep tarihindeki kur üzerinden mi,
yoksa dövizin Kurum hesabına girdiği tarihteki kur üzerinden mi
hesaplanacağına ilişkindir.
Sorunun çözümü için transfer edilen (Kurun hesabına geçen) dövizin, Kurum
hesabına geçtiği tarihteki Kur'un saptanması gerektiği sözgötürmez. Zira,
döviz olarak gönderilen miktar, Kurum hesabına; transfer tarihindeki (Kurum
hesabına girdiği tarihteki) kur esas alınarak Türk Parası'na çevrilmek
suretiyle Kurum hesabına kaydedilmektedir. Bu nedenle, geri verilecek
miktarın belirlenmesinde transfer tarihindeki kur üzerinden hesaplanan ve
Kurum hesabına geçen, davacı tarafından ödenen döviz karşılığı Türk Parası
olduğu ortadadır. Hal böyle olunca, Türk Parası olarak geri verilecek
miktarın hesabında transfer tarihindeki (Kurum hesabına Türk Parası olarak
kaydedildiği tarihteki Kur'un) esas alınması gerektiği açık-seçiktir.
Dairemizin oturmuş ve yerleşmiş görüşleri de bu doğrultudadır.
Yapılacak iş, davacı tarafından ödenen 10.000 Alman Markı'nın davalı Kurum
hesabına Türk Parası olarak intikal ettiği tarihteki Kur'un belirlenmesi ve
belirlenen kur esas alınmak suretiyle, geri verilecek miktarın saptanması ve
sonucuna göre karar verilmesi gerekirken talep tarihindeki Kur'un esas
alınması suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup
bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum'un bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli
ve hüküm bozulmalıdır.
S o n u ç : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA),
13.6.1991 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
