 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onuncu Hukuk Dairesi
E. 1991/1852
K. 1991/1079
T. 11.2.1991
* BAĞ-KUR SİGORTALISI
ÖZET : Tarım işi yapanlar Bağ-Kur sigortalısı sayılamazlar.
(1479 s. Bağ-Kur K. m. 24/1)
Davacı, Bağ-Kur'a re'sen tescil işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle
yüklenen yükümlülüklerin ortadan kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde
olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki
kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit
edildi:
Davacı vekilinin, 4.1.1990 tarihinde Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar
Konfederasyonu Genel Sekreterliği'ne atanması nedeniyle 31.1.1990 tarihinde
adının baro levhasından silindiği ve 1136 sayılı Kanunun 11, 72/e, 71/4.
maddeleri gereğince davacının vekili sıfatı ile davayı takip etme olanağı
yasal olarak ortadan kalktıktan sonra davacı vekiline kararın 13.3.1990
tarihinde yapılan tebliği geçerli olmadığı gözetilerek temyiz isteminin
süresinde olduğunun kabulü gerekirken, temyiz isteminin süre açısından reddi
usul ve yasaya aykırı bulunduğundan yerel mahkemenin 30.3.1990 tarihli ret
kararının bozulmasına,
İşin esası ile ilgili temyiz itirazlarına gelince;
Davacının 1.1.1985 tarihinden itibaren 2926 sayılı Kanuna göre tarım
sigortalısı olduğu, 18.3.1985 tarihli giriş bildirgesi ile tarım sigortalısı
olarak tescil edildiği, primlerini ödediği konularında uyuşmazlık
bulunmamaktadır. Davacı sebze üreticisi ve satıcısı olması nedeniyle,
19.11.1984 tarihinde sebze üreticisi ve satıcısı olarak Eskişehir Esnaf ve
Sanatkarlar siciline kay-dının yapıldığı, bu kayıt nedeniyle 1479 sayılı
Kanunun 3165 sayılı Kanunla değişik 24. maddesi şumülüne girdiğinden bahisle
19.11.1984 tarihinden geçerli olmak üzere zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olarak
re'sen kayıt ve tescil olunduğu ve 742.000 TL. prim ve gecikme zammı tahakkuk
ettirildiği, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmakta olup,
açılan bu davada, sözü edilen bu re'sen kayıt ve tescil ve prim tahakkuk
işleminin iptali istenmektedir.
Çözümlenmesi gereken hukuksal sorun, 19.11.1984 tarihinden beri sebze
üreticisi ve satıcısı olması nedeniyle Eskişehir Esnaf ve Sanatkarlar
sicilinde kayıtlı bulunan, gerçekten sebze üreticisi ve satıcısı olarak
çalışan davacının 1479 sayılı Kanunun 24. maddesi gereğince zorunlu Bağ-Kur
sigortalısı mı, yoksa 2926 sayılı Kanunun 2. maddesi gereğince tarımda kendi
adına ve hesabına çalışan tarım sigortalısı mı olduğu noktasında
toplanmaktadır.
1479 sayılı Kanunun 24/I. maddesinde kimlerin zorunlu Bağ-Kur sigortalısı
olduğu ve koşulları açıklanmış, kimlerin zorunlu Bağ-Kur sigortalısı
sa-yılamayacağı da anılan maddenin II. bendinde gösterilmiştir. II. bendin
(d) fıkrasına göre tarım işi yapanların Bağ-Kur sigortalısı sayılamayacağı
açıktır. Davacı sebze üreticisi olduğuna, kendi ürettiği sebzeleri sattığına
göre, yaptığı işin galip yönü tarım işidir. Bu nedenle 2926 sayılı Kanunun 1
ve 2. maddeleri koşulları gerçekleşmiş bulunduğundan, 1.1.1985 tarihinden
itibaren tarım sigortalısı olarak kayıt ve tescil olunmuş ve primleride
ödenmiştir. Davacının tarım işi yapması dolayısıyla 1479 sayılı Kanun
açısından Bağ-Kur sigortalısı sayılamayacağı, tarım sigortalısı olduğu
düşünülerek davanın kabulü gerekirken, yazılı düşüncelerle davanın reddi
yolunda hüküm kurulmuş olması usule ve yasaya aykırıdır.
O halde, davacının bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm
bozulmalıdır.
S o n u ç : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA) ve
temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11.2.1991 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|