 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Altıncı Hukuk Dairesi
E. 1991/10368
K. 1991/11484
T. 4.10.1991
* NÜFUS KANUNU
* KAYIT DÜZELTME
ÖZET : 1587 sayılı Nüfus Kanununun 46/2. maddesinde yaş, ad, soyadı, diğer
kayıt düzeltme davalarının ilgilinin oturduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde,
C. Savcısı ve Nüfus Müdürü veya Nüfus Memuru huzuru ile görülüp karara
bağlanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hüküm yargılayacak kurulun oluşumu
ile ilgilidir. C. Savcısı ve Nüfus Müdürü veya memuru huzuru olmaksızın
yargılamanın yapılamayacağını öngörmektedir.
(1587 s. Nüfus K. m. 46/2)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan soyadı tashihi davasına dair karar C.
Savcısı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün
kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, nüfusta soyadı değiştirilmesine ilişkindir. Mahkeme davayı kabul etmiş,
hükmü C. Savcısı temyiz etmiştir.
Davacı, Özdemir olan soyadının Keskin olarak değiştirilmesini istemiş, mahkeme
nüfus müdürü veya memuru ve C. Savcısını iştirak ettirmeksizin düzeltmeye
karar vermiş ve C. Savcısının temyiz istemini de davada taraf bulunmaması,
temyiz yetkisi olmaması nedeniyle reddetmiş, bu red kararı da yine aynı makam
tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
1587 sayılı Nüfus Kanununun 46/2. maddesinde yaş, ad, soyadı, diğer kayıt
düzeltme davalarının ilgilinin oturduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde C.
Savcısı ve Nüfus Müdürü veya Nüfus Memuru huzuruyla görülüp karara
bağlanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hüküm yargılayacak kurulun oluşumu
ile ilgilidir. C. Savcısı ve Nüfus Müdürü veya memuru huzuru olmaksızın
yargılamanın yapılamayacağını öngörmektedir. Eski deyimle C. Savcısı ve Nüfus
Müdürü veya memuru mahkemenin ve yargılamanın rüknü durumundadır. Kuşkusuz bu
hüküm kamu düzeni düşüncesiyle getirilmiş bir hükümdür.
Gerçekten kişinin şahsı ahvalini ilgilendiren bu konular toplumun dirlik ve
düzeni ile ilgilidir.
MK.nun 26. maddesinde muhik sebepler halinde ismin düzeltilmesine imkan
tanıyan hükmünün de esas itibariyle bu dirlik düzenin içinde düşünmek
gerektiği gibi neticede de nüfustaki mevcut kaydın düzeltilmesi sonucunu
doğuracağı yönünden de 46. maddenin kapsamı içinde kaldığını düşünmek
icabeder. Nitekim aynı maddenin 3. ve 4. fıkralarında da ad, soyadı
değiştirilmesinden bahsedilmiş ve ayrıca son fıkrada yaş, ad, soyadını
değiştirenlerin askerlik ödevliliği içerisinde yapılan düzeltmelerin nüfus
idarelerince 15 gün içerisinde askerlik şubelerine bildirileceği
emredilmiştir. Maddenin 2 ve 3. fıkralarında yaş, ad, soyadı
değiştirilmelerinden söz edilirken bunların da mahkeme kararı ile yapılacağı
vurgulanmış, maddenin 1. fıkrasında sözü edilen yargılama sisteminde bir
ayrıcalık ve değişiklik öngörülmemiştir.
Nitekim, HGK.'da 16.12.1983 gün, 1983/601-1340 sayılı kararında aynı görüşü
benimseyerek yerel mahkemenin aksi doğrultudaki kararını bozmuştur.
Bu nedelerle, yerel mahkemenin C. Savcısının temyiz etmeye yetkili bulunmadığı
gerekçesiyle isteğin reddine ilişkin 22.5.1991 tarih ve 1991/107-44 sayılı
kararının kaldırılarak yine aynı mahkemenin esasa ilişkin 10.5.1991 tarih,
1991/107-44 sayılı kararının yukarıda yazılı sebeplerle bozulmasına karar
vermek gerekmiştir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile
HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), 4.10.1991 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.
|
