 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Hukuk Genel Kurulu
E. 1990/9-401
K. 1990/618
T. 5.12.1990
* HUSUMET
* TEMSİLCİDE YANILMA
ÖZET : Maden ocağında iş kazası olan tüzel kişiliğe sa-hip Doğu Linyitleri
İşletmesi'nin bağlı bulunduğu davalı TKİ. Genel Müdürlüğü, hizmet kolaylıkla
yürütülsün diye işin görülmesini kendisine bağlı olarak kurduğu müesseseler
arasında bölüştürmüştür.
Bu nedenle davada; hasımda değil, hasmın temsilcisinde yanılma vardır.
(1086 s. HUMK. m. 38, 39)
Taraflar arasındaki "tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda,
(Ankara Üçüncü İş Mahkemesi)nce davanın kısmen kabulüne dair verilen
19.12.1989 gün ve 450-2142 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili
tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesi'nin
20.3.1990 gün ve 81-3160 sayılı ilamıyle; (...Dava TKİ. aleyhine açılmıştır.
Davalı vekili husumet itirazında bulunmuştur. Davacıların murisinin Doğu
Linyit İşletmesi Müessesesi'ne bağlı Aşkale iş yerinde çalışmakta iken iş
kazası sonucu öldüğünü bildirerek davanın D.L.İ. Müessesesi aleyhine açılması
gerektiğini bildirmiştir. Gerçekten, D.L.İ. Müessesesi ayrı bir tüzel
kişiliğe sahiptir. Bu durumda davanın adı geçen müessese aleyhine açılması
gerekir. Davalının husumet itirazı yerindedir...) gerekçesiyle bozularak
dos-ya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece
önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden: Davalı TKİ. Genel Müdürlüğü vekili.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde tem-yiz
edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği
görüşüldü:
Dava, sigortalının, TKİ. Genel Müdürlüğü'ne bağlı Doğu Linyitleri İşletmesi
İspir-Karahan Maden Ocağı'nda işçi olarak çalışmakta iken iş kazası sonucu
ölmesi nedeniyle hak sahiplerince manevi tazminat istemine ilişkin olarak
TKİ. Genel Müdürlüğü aleyhine açılmıştır.
Davalı TKİ. Genel Müdürlüğü vekili, husumet itirazında bulunmuş ve bu yönden
davanın reddini istemiştir.
Gerçekten, Doğu Linyitleri İşletmesi Müessesesi, TKİ. Genel Müdürlüğü'ne bağlı
bir kuruluş ise de, ayrı bir tüzel kişiliğe sahiptir.
D.L.İ. Müessesesi dışında, yine TKİ. Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak, ancak
ayrı tüzel kişiliğe sahip 12 müessese daha bulunmaktadır.
Kömür üretimi ve işletmesi ile ilgili ana kuruluş, Genel Müdürlüktür. Ancak,
Genel Müdürlük, hizmetin kolaylıkla yürütülebilmesini sağlamak amacıyla, işin
görülmesini, kendisine bağlı olarak kurduğu müesseseler arasında
bölüştürmüştür.
Bu itibarla, davada; hasımda değil, hasmın temsilcisinde yanılma sözkonusudur.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, davacıya gerekli önel verilip, gerçek
temsilciye davetiye çıkarılması ve onun huzuru ile yargılama yapılmasının
sağlanması ve sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir.
Nitekim, Hukuk Genel Kurulu'nun 4.2.1977 gün, 1049-112 sayılı ve 3.6.1977 gün,
1708-577 sayılı kararlarında da aynı ilke benimsenmiştir. O halde, yerel
mahkemece bu yön gözetilmeksizin, davalı TKİ. Genel Müdürlüğü aleyhine
açılmış bulunan davanın yürütülerek esastan kabulüne ilişkin olarak verilen
direnme kararı usul ve yasaya aykırı bulunduğundan bozulmalıdır.
S o n u ç : Davalı TKİ. Genel Müdürlüğü vekilinin temyiz itirazlarının kabulü
ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenden dolayı HUMK. nun 429.
maddesi gereğince (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının geri
verilmesine, 5.12.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
