 |
Yargýtay içtihatlarý bölümü
Yargýtay Kararý
T.C
Y A R G I T A Y
Ceza Genel Kurulu
E. 1990/9-301
K. 1990/329
T. 10.12.1990
* DEVLET HAKÝMÝYETÝNDEKÝ
TOPRAKLARDAN BÝR KISMINI DEVLET
ÝDARESÝNDEN AYIRMAYA YÖNELÝK
EYLEMLER
(TCK.nun 65/3. maddesi)
ÖZET : Sanýk; Türkiye topraklarýnýn bir kýsmý üzerinde Marksist-Leninist
ideolojiye dayalý, baðýmsýz bir Kürt Devleti kurmak ve bu amaca ulaþmak için,
öncelikle ülke topraklarýnýn bir kýsmýnda, yoðun bir þekilde ayrý bir Kürt
ýrký bulunduðu ve bunlarýn egemen Türk Devleti tarafýndan sömürüldüðü
hususunda inandýrdýklarý kiþileri örgütleyerek, bu amaca yönelik eylemlere
itmek suretiyle ayaklanma hareketi baþlatan illegal PKK. Örgütü'nün silahlý
militanýdýr.
"Sarý Hüseyin" kod adlý kiþinin önderliðindeki Þemdinli Grubu'nda silahlý
militan olarak yer alarak örgütün yukarda açýklanan amacý doðrultusunda,
sübut bulan eylemlere, grup içerisinde katýlarak, örgüte silahlý savaþçý
kazandýrmak için, örgütsel baðlýlýk ve ülke genelindeki organik bütünlük
içersinde, toplumda etkin yankýlar doðuracak biçimde, Devletin topraklarýndan
bir kýsmýný, Devlet idaresinden ayýrma amacýna matuf fiil niteliðinde
eylemlerde bulunmuþtur. Bu itibarla eylemleri 125. maddesinde açýklanan "amaç
suçu" oluþturmaktadýr. Sanýk hakkýnda TCK.nun 65/3. maddesinin uygulama alaný
bulunmamaktadýr.
O halde, direnme hükmünün bozulmasýna karar verilmelidir.
(765 s. TCK. m. 125, 65/3)
Devlet hakimiyeti altýnda bulunan topraklardan bir kýsmýný Devlet Ýdaresinden
ayýrmaya yönelik eylemlerde bulunmak suçundan sanýk Abdulvahit'in TCY.nýn
125, 65/3, 59. maddesi uyarýnca 16 sene, 8 ay aðýr hapis cezasýyla
cezalandýrýlmasýna iliþkin, (Diyarbakýr Bir Numaralý Devlet Güvenlik
Mahkemesi)nce 12.12.1989 gün ve 1-371 sayý ile verilen hükmün, C. Savcýsý ve
sanýk müdafii tarafýndan temyiz edilmesi ve kendiliðinden de temyize tabi
bulunmasý üzerine dosyayý inceleyen Yargýtay Dokuzuncu Ceza Dairesi,
30.3.1990 gün ve 164-1395 sayý ile;
(Sanýk müdafiinin temyiz itirazlarýný yerinde görmeyerek, C. Savcýsýnýn aleyhe
temyizi üzerine yaptýðý inclemede;
Sanýðýn, T.C. Devleti'nin hakimiyeti altýnda bulunan ve 19 ili kapsayan
bölgeyi, silahlý devrim yoluyla, Devlet Ýdaresinden ayýrarak, üzerinde
Marksist-Leninist ideolojiye dayalý bir Kürt devleti kurmak amacýyla
oluþturulan PKK. adlý illegal örgüt içinde silahlý faaliyetlerde bulunan
Bozan kod adlý silahlý militaný olduðu ve bu arada mensubu bulunduðu örgüte
silahlý savaþçý yetiþtirmek gayesi ile;
28.8.1986 tarihinde Þemdinli Ýlçesi, Tütünlü Köyü'nden Veysi, Mürsel ve
Cemal'in silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
30.4.1987 tarihinde Þemdinli Ýlçesi, Tekeli Köyü'nden aralarýnda nikahsýz
eþinin de bulunduðu 12 kiþinin silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
2.6.1987 tarihinde Þemdinli Ýlçesi, Ortaklar Köyü, Güleç Mezrasý'nda Adnan,
Metin, Sait ve M. Emin'in silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
2.6.1987 tarihinde Þemdinli Ýlçesi, Ortaklar Köyü, Örencik Mezrasý'ndan 26
Orman Ýþçisinin silah zoruyla kaçýrýlmalarý, bu olayýn güvenlik güçlerince
izlenmesi sýrasýnda, 6.6.1987 tarihinde Þemdinli Ýlçesi, Ýncezapto Mevkii'nde
güvenlik güçleriyle çýkan çatýþmada, bir komando eri ile bir örgüt mensubunun
öldürülmesi olayýna katýldýðý sübuta ermesine göre;
Örgütün amacýna yöneldiðinde kuþku bulunmayan bu eylemlerinin nitelikleri
itibariyle ciddi ve tehlike doðuracak bir hüviyet arzettiði cihetle, olayda
uygulama yeri bulunmayan TCY.nýn 65/3. maddesi ile eksik ceza tayini)
isabetsizliðinden hükmü bozmuþ,
Yerel Mahkeme ise, 24.9.1990 gün ve 39-267 sayý ile; "Sanýðýn eylemleri
kaçýrma olup, öldürme eylemi yoktur, kaçýrma eylemini yapanla, öldürme
eylemini yapaný ayný ceza ile cezalandýrmak adalet duygularýna ters
düþecektir. Sanýðýn fiili TCY.nýn 125. maddesindeki amaca yönelik ise de,
müstakilen bu maddenin uygulanmasýný gerektirir aðýrlýk ve derecede
görülmemiþtir" gerekçesiyle önceki hükümde direnmiþtir.
Bu hükmün de C. Savcýsý ve sanýk müdafii tarafýndan süresinde temyiz edilmesi
ve kendiliðinden de temyize tabi bulunmasý üzerine, dosya C. Baþsavcýlýðý'nýn
"bozma" istekli 2.11.1990 gün ve 4536 sayýlý tebliðnamesiyle, Birinci
Baþkanlýða gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereði konuþulup
düþünüldü:
Ceza Genel Kurulu'nda duruþma yapýlacaðýna iliþkin, usul yasasýnda hüküm
bulunmadýðýndan, sanýk müdafiinin bu hususa yönelik isteminin reddine karar
verilerek yapýlan incelemede;
Sanýðýn eylemlerinin sübutunda Özel Daire ile yerel mahkeme arasýnda bir
uyuþmazlýk bulunmamakta, olayda çözümlenmesi gereken sorun, sanýðýn
eylemlerinin TCY.nýn 125. maddesinde yazýlý suçta, TCY.nýn 65/3. maddesinin
uygulanýp uygulanmayacaðý hususunda toplanmaktadýr. Uyuþmazlýðýn çözümü için
öncelikle sanýðýn sübut bulan eylemlerinin kýsaca açýklanmasý gerekir.
Sanýðýn sübutunda kuþku bulunmayan eylemleri;
T.C. Devleti'nin hakimiyeti altýnda bulunan, ülkenin Doðu ve Güneydoðu Anadalu
bölgelerinde yeralan 19 ili kapsayan bölgeyi, silahlý devrim yoluyla Devlet
idaresinden ayýrarak, Marksist-Leninist ideolojiye dayalý Kürt Devleti kurmak
amacýyla oluþturulan, PKK. adlý illegal örgüt içinde "Bozan" kod adlý silahlý
militaný olarak,mensubu bulundðu örgüte silahlý savaþçý yetiþtirmek amacý
ile;
a- 28.8.1986 tarihinde, Þemdinli Ýlçesi, Tütünlü Köyü'nden Veysi ve iki
arkadaþýnýn silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
b- 30.4.1987 tarihinde, ayný yer Tekeli Köyü'nden, aralarýnda nikahsýz eþinin
de bulunduðu oniki kiþinin silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
c- 2.6.1987 tarihinde, ayný yer Ortaklar Köyü, Güleç Mezrasý'ndan üç kiþinin
silah zoruyla kaçýrýlmalarý,
d- 2.6.1987 tarihinde ayný yer, Örencik Mezrasý'ndan yirmialtý orman iþçisinin
silah zoruyla kaçýrýlmalarý, bu olayýn güvenlik güçlerince izlenmesi
sýrasýnda, 6.6.1987 tarihinde çýkan çatýþmada, bir komando eri ile, bir örgüt
mensubunun öldürülmesi,
Olaylarýna, PKK. Örgütü'nün "Sarý Hüseyin" kod adlý militaný önderliðindeki,
Þemdinli Grubu'nun silahlý militaný olarak ve aktif biçimde katýldýðý,
sanýðýn ikrarý, maðdurlarýn anlatýmlarý, itirafçý sanýk Gürler'in beyaný,
olaylara iliþkin tutanaklar içeriði ve dosya kapsamýndan anlaþýlmaktadýr.
Açýklanan bu eylemlerin TCY.nýn 125. maddesinde tanýmý yapýlan suçu oluþturup
oluþturmadýðý hususuna gelince;
TCY.nýn 125. maddesi, Ceza Yasasýnýn, ikinci kitabýnýn, birinci babýnda,
"Devletin Þahsiyetine Karþý Cürümler" baþlýðýný taþýyan birinci faslýnda
düzenlenmiþtir.
Bu maddeye göre, "Devlet topraklarýnýn tamamýný veya bir kýsmýný yabancý bir
devletin hakimiyeti altýna koymaya veya Devletin istiklalini tenkise veya
birliðini bozmaya veya Devletin hakimiyeti altýnda bulunan topraklardan bir
kýsmýný Devletin idaresinden ayýrmaya MATUF BÝR FÝÝL iþleyen kimse ....
cezalandýrýlýr.." hükmü yer almaktadýr.
Maddede öngörülen "MATUF FÝÝL";
"a- Devletin topraklarýnýn tamamýný veya bir kýsmýný yabancý bir devletin
hakimiyeti altýna koymaya,
b- Devletin istiklalini tenkise,
c- Devletin birliðini bozmaya,
d- Devletin hakimiyeti altýnda bulunan topraklardan bir kýsmýný Devletin
idaresinden ayýrmaya", biçiminde tadadi ve tahdidi olarak sayýlmýþ, belli
amaca yönelik ve sonucu oluþturmaya elveriþli ÝCRA HAREKETLERÝDÝR.
Bu suç bir tehkile suçu olup, yukarýda açýklanan belli amaca yönelik ve sonucu
oluþturmaya elveriþli fiilin iþlenmiþ olmasý halinde suç oluþur. Suçun
tamamlanmasý için neticenin gerçekleþmesi aranmaz, esasen netice
gerçekleþmiþse, artýk o fiili cezalandýrmak olanaðý ortadan kalkar. Bu
nedenledir ki, yasada belirtilen "aðýr zarar sonucunu" yaratabilecek nitelik
ve nicelikteki, icra fiillerine baþlandýðýnda fiilin tamamlanmýþ hali için
öngörülen ceza, ÝCRA HAREKETLERÝNE de uygulanýr (Manzini, Trattato di Diritto
Penale, Torino 1926, IV, S. 15. aktaran Çetin Özek, Anayasayý Ýhlal Suçunda
"Hazýrlýk Hareketleri-Ýcra Hareketi" Yargýtay Dergisi, C: 16, Sayý: 1990/1-2,
S: 103). Ancak, eylemin amaca yönelik sonucu elde etmeye uygun ve elveriþli
olmasý ve elveriþli araçlarla ÝCRA HAREKETLERÝNE baþlanmýþ bulunmasý baþka
bir deyimle, amaçlanan sonucu doðurabilecek ÝCRA HAREKETÝ olarak
belirginleþmesi gerekir.
Eylemin sonucu elde etmeye elveriþli olup olmadýðýnýn soyut ve genel bir
belirleme dýþýnda, eylemin iþlenme þekli, zamaný ve diðer somut
özellikleriyle birlikte deðerlendirilmek suretiyle saptanmasý gereklidir.
Eylemin elveriþli araçlarla ÝCRA HAREKETÝ niteliðinde bulunup bulunmadýðýnýn
deðerlendirilmesinde; sanýðýn ÖRGÜTSEL BAÐLILIÐI - ülke genelindeki ORGANÝK
BÜTÜLÜÐÜ - Toplumdaki ETKÝNLÝÐÝ, gözönüne alýnmalý ve suç niteliðinin
belirlenmesinde deðerlendirilmelidir.
Bu itibarla "AMAÇ SUÇ" niteliðinde bulunan TCY.nýn 125. maddesindeki suçu
iþlemek amacý doðrultusunda olmakla beraber, bu sonuca ulaþma tehlikesi
doðurmayan yetersiz ve önemsiz eylemler maddedeki suçu oluþturmazlar. Olsa
olsa hazýrlýk hareketleri niteliðindeki bu tür eylemler, istisnai suç tipi
olan TCY.nýn 168.maddesindeki "silahlý çete" suçunu oluþturabilirler,
(CGK.nun 22.10.1990 gün ve 1990/9-193-251 sayýlý kararý).
Bu haliyle, TCY.nýn 125. maddesi, "AMAÇ SUÇ"a yönelik "MATUF FÝÝL" iþlenmesi
halinde, suçun tamamlanmýþ cezasý ile cezalandýrýlacaðý anlaþýlmakla, suçu
belirleyen ceza normu genel kuraldan ayrýlmakta ve bu suça kalkýþma olanaklý
bulunmamaktadýr. Elveriþli araçlarla baþlanmýþ, uygun ve elveriþli ÝCRA
HAREKETLERÝNÝN maddedeki sonucu amaçlamasý gerekmekle beraber, cezalandýrma
bakýmýndan sonucun gerçekleþmemesi önem taþýmamaktadýr.
Bu açýklamalar ýþýðýnda sanýðýn eylemlerine bakýldýðýnda; sanýk, Türkiye
topraklarýnýn bir kýsmý üzerinde Marksist-Leninist Ýdeolojiye dayalý,
baðýmsýz bir Kürt Devleti kurmak ve bu amaca ulaþmak için, öncekilke, ülke
topraklarýnýn bir kýsmýnda, yoðun bir þekilde ayrý bir Kürt ýrký bulunduðu ve
bunlarýn egemen Türk Devleti tarafýndan sömürüldüðü hususunda inandýrdýklarý
kiþileri örgütleyerek, bu amaca yönelik eylemlere itmek suretiyle, ayaklanma
hareketi baþlatan illegal PKK. Örgütü'nün silahlý militanýdýr.
"Sarý Hüseyin" kod adlý kiþinin önderliðindeki, Þemdinli Grubu'nda silahlý
militan olarak yer alarak, örgütün yukarda açýklanan amacý doðrultusunda,
sübut bulan eylemlere, grup içerisinde katýlarak, örgüte silahlý savaþçý
kazandýrmak için, örgütsel baðlýlýk ve ülke genelindeki organik bütünlük
içerisinde, toplumda etkin yankýlar doðuracak biçimde, Devletin
topraklarýndan bir kýsmýný, Devlet idaresinden ayýrma amacýna matuf fiil
niteliðinde eylemlerde bulunmuþtur. Bu itibarla eylemleri TCY.nýn 125.
maddesinde açýklanan "AMAÇ SUÇU" oluþturmaktadýr. Sanýk hakkýnda TCY.nýn
65/3. maddesinin uygulama alaný bulunmamaktadýr.
O halde direnme hükmünün bozulmasýna karar verilmelidir.
* Kurul Üyelerinden S. SELÇUK; "Yüksek Daire; mensubu olduðu PKK. adlý
yasadýþý örgütün gerçekleþtirdiði adam kaçýrma ve adam öldürme suçlarýna
katýlan sanýðýn eylemini" ciddi ve tehlike doðuracak yoðunluk ve vehamette
görmüþ ve bu deðerlendirici ölçüye göre hüküm kurmuþtur".
"Yüksek Dairenin, T.C. Yasasýnýn 125. maddesinde bulunmayan normatif
(deðerlendirici) nitelikte bir öge getirerek yorum yapmasý isabetli deðildir.
Gerçekten ilkin, maddede böyle bir öðe yoktur. Ýkincisi, ceza hükümlerinin
yasallýðý ilkesine aykýrýdýr. Gerçekten yasallýk ilkesinin sonuçlarýndan biri
de þudur: Ceza maddelerinin düzenlenmesinde olabildiðince tartýþmalara yol
açmayacak biçimde açýk, kesin ve belirgin anlamlý sözcük ve terimler
kullanýlmalýdýr. Nitekim, kimi kararlarýnda (17.6.1908, 15.12.1910 ve
20.5.1949) Fransýz Yargýtayý ceza yasalarýnda kullanýlan bu tür terimleri
nötralize etmeye çalýþmýþ; Fransýz Anayasa Kurulu (Konseyi)'da 20.1.1981,
10.10.1984, 11.10.1984, 18.1.1985 tarihli kararlarýnda bu tür sözcük ve
terimleri içeren ceza maddelerinin hükümlerini iptal etmiþ, 3.9.1986'da ise
duyarlýlýkla bu ilkeyi vurgulamýþ ve bu ilkenin ýþýðýnda incelediði hükmü
açýk ve kesin olduðundan iptal etmemiþtir (Jeandidier, Droit pŽnal gŽnŽral,
1988, n. 81, 82; Robert, Droit pŽnal, 1988, s. 129-132; Rassat Droit pŽnal,
1987, n. 102; Padovani, Dritto, penale, Milano, 1990, s. 31-44; Mantovani,
Diritto Penale, Padova, 1980, s. 95 vd.). Bu nedenlerle Yüksek Dairenin hükme
getirdiði öðe, yasallýk ilkesiyle baðdaþmamaktadýr".
"Bundan baþka, sanýðýn eylemlerinden hiçbirisi 125. maddedeki tehlike suçunu
doðuracak nitelikte deðildir ve T.C. Yasasýnýn 168. maddesiyle kaçýrma ve
öldürmeyi düzenleyen maddelere uymaktadýr. Bu eylemler arasýnda da gerçek
Ýçtima hükümleri uygulanmak gerekir" gerekçesi ile;
* Üye F. Yavuz YAZICIOÐLU'da ayný gerekçe ile hükmün bozulmasý yolunda oy
kullanmýþlardýr.
S o n u ç : Açýklanan nedenlerle, sanýk müdafiinin temyiz itirazlarý yerinde
görülmediðinden reddiyle, C. Savcýsýnýn temyizi üzerine ve kendiliðinden de
temyize tabi bulunmasý nedeniyle yapýlan incelemede tebliðnamedeki düþünce
gibi direnme hükmünün (BOZULMASINA), bozmada oybirliði; bozma sebebinde 2/3'ü
geçen çoðunlukla, 10.12.1990 gününde karar verildi.
|
