 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
E. 1990/8137
K. 1990/8212
T. 12.7.1990
* İKRAMİYE TEDİYESİ
ÖZET : Belediyede çalışan işçilere, 6772 sayılı Kanuna göre ödenen iki ilave
tediyeden ayrı olarak birer aylık istihkakları tutarında en çok iki ikramiye
daha verilebilir. Ancak, TİS'leri ile çalışmaları üstün görülen işçilere bu
çalışmaları karşılığında ayrıca bir ödeme yapılabilir. Mahkemece, tüm
işçileri kapsayacak şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.
(6772 s. Tediye K. m. 1)
Belediye İş Sendikası adına Avukat Ahmet ile Belediye Başkanlığı adına Avukat
Mustafa aralarındaki dava hakkında, (Adana Birinci İş Mahkemesi)nden verilen
23.5.1990 günlü ve 506/403 sayılı hüküm davalı avukatınca temyiz edilmiş
olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
12.7.1988 tarihinde, 1.3.1988 ila 28.2.1990 tarihleri arası için yapılan
TİS'nin 45. maddesinde; işçilere 6772 sayılı Yasa uyarınca yılda iki ilave
tediyeden başka 30 günlük ücret tutarında iki ikramiye daha ödeneceği
kararlaştırılmıştır. 46. maddesi ile de, olağanüstü çalıştıkları belirgin
olan işçilere hizmetini özendirme ve ödüllendirme amacı ile işçinin 5
gündeliğinden az ve 150 gündeliğinden fazla olmamak kaydıyla hizmeti
özendirme ikramiyesi verileceği öngörülmüş ve bu ikramiyenin işveren
vekilinin önerisiyle işveren ve sendikanın oluşturacağı dört kişilik bir
komisyonca tesbit edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Belediye Encümeni, 14.3.1989 günlü kararıyla TİS'nin 46. maddesinden bahisle
ve miktar göstermeksizin bütün belediye işçilerine özendirme ikramiyesi
verilmesini ve özendirme ikramiyesi komisyonunun iki üyesinin seçilmesini
kabul etmiştir. Bu karar uyarınca da tüm belediye işçilerine ödeme
yapılmıştır. Ancak, 26 Mart 1989 tarihinde yapılan belediye seçiminden sonra
yeniden oluşan belediye encümeninin 4.4.1989 tarihli kararıyla sözkonusu
ikramiyenin sadece başarılı personele verileceğinden bahisle işçilere yapılan
ödemelerin geri alınmasına karar verilmiştir.
TİS. tarafı Belediye-İş Sendikası bu dava ile TİS'nin 46. maddesine göre
özendirme ikramiyesinin bütün işçilere ödenmesi gerektiğini, maddenin bu
şekilde yorumlanması icap ettiğini ileri sürmek suretiyle bu hususun
tesbitine ve bu konudaki muarazanın men'ine, işçilerden yapılan kesintilerin
durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, istek doğrultusunda karar verilmiş ve ayrıca istek olmadığı halde
"ödemelerin devam olunmasına" şeklinde bir ibare de konulmuştur.
Öncelikle belirtmek gerekir ki; 6772 sayılı Kanuna 2448 sayılı Kanunun 1.
maddesiyle eklenen ek maddeye göre, işçilere yapılan ilave tediyelerden ayrı
olarak her yıl için her biri bir aylık istihkak tutarını geçmemek suretiyle
TİS'leri ile en çok iki ikramiye daha verilebileceği öngörülmüştür. Bu yasa
hükmüne göre davalı belediyede çalışan işçilere 6772 sayılı Kanuna göre
ödenen iki ilave tediyeden ayrı olarak birer aylık istihkakları tutarında en
çok iki ikramiye daha verilebilecek, bunun üzerinde bir ikramiye ödemesi
yapılmayacaktır. Durum böyle olmakla birlikte TİS'leri ile çalışmaları üstün
görülen işçilere bu çalışmaları karşılığında ayrıca bir ödeme yapılması
kararlaştırılabilir. Davada söz konusu edilen TİS'nin 45. maddesiyle davalı
belediyede çalışan işçilere iki ikramiye daha verileceği kabul edilmiştir. Bu
durumda bütün işçileri kapsayacak şekilde bunun üstünde ayrıca bir ikramiye
ödenmesi mümkün olamaz. Böyle olunca 46. maddeyi de bu kural çerçevesi içinde
yorumlamak gerekir. Aslında 46. madde metni yoruma dahi müsait değildir. Bu
itibarla 46. maddenin tüm işçilere uygulanması mümkün olmaz. Ancak, orada
yazılı olduğu üzere sözü edilen ikramiye dört kişilik bir komisyonca ve
olağanüstü çalışması belirgin işçilere verilecektir. Mahkemenin tüm işçileri
kapsayacak şekilde karar vermiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Uygulamanın
devamı konusunda bir istek olmadığı halde "özendirme ikramiyesinin.....
ödenmesine devam olunmasına" şeklinde karar verilmiş olması da HUMK.nun 74.
maddesine aykırıdır.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten (BOZULMASINA)
12.7.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|