 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı:
ESAS KARAR
90/4382 90/10423
ÖZET : Derneğin amacı dışına çıkması halinde 51. madde uyarınca idare
amiri kapatma kararı verir. Medeni Kararı 71 e göre fesih davası acılamaz.
Taraflar arasındaki dernek fesni davasının yapılan muhakemesi sonunda
mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği
görüşülüp düşünüldü.
Davalı derneğin amacı dışına çıktığı (Dernekler Kanunun 37/1) iddiası
ile kapatılması istenmiştir. Bu gibi hallerde dernekler Kanunun 51. maddesi
uyarınca mahallin en böyük mülki amirinin kararı ile kapatma mümkün olduğunu
gözetilmeden özel kanun hükmü yerine genel kanun olan Medeni Kanunun 71.
maddesi uyarınca derneğin feshine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Davalı derneğin temyiz itirazının bu sebeple kabulü ile hükmün
BOZULMASINA, 5.11.1990 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
İ.Yanıkömeroğlu N.K.Yalcınkaya Tahir Alp Nedim Turhan Hakkı Dinç
(muhalif)
MUHALEFET ŞERHİ
Dava konusu yeni şehir derneğinin amacı dışına çıkarak kumar
oynatılan yer haline getirildiğinden söz edilerek 2903 sayılı yasarın 371.
ve 116-71. maddeleri uyarınca feshi istenmiştir.
Derneğin ana tüzüğünde amaç "kültürel faaliyetlerde bulunmak, üyelerin
birbirlerine yardımlarını sağlanam,, şehrin gelişmesi yönündeki ihtiyaçlarını
ve isteklerini görüşüp dile getirmek,, olarak belirtilmiştir.
Ancak Emniyet Müdürlüğünce tutulan dosyadan dengenin kumarhane olarak
çalıştırılmakta olduğu anlaşılmaktadır. Davalı da dolaylı olarak bu olğunun
varlığını kabul etmektedir. Sayın çoğunlukla bu konuda görüş ayrılığı
bulunmamaktadır. Çoğunluk Dernekler Yasasının 37/1. maddesine aykırı
davranış içine giren derneğin kapatılması yetkisinin en büyük mülki amire ait
olduğunu düşünmektedir. Oysa Dernekler yasasının 51. maddesi derneğin kuruluş
amaç ve şartlarını kaybetmesi veya söze düşmesi yönetim kurulunun tüzük
gereğince kurulmasına olanak bulunmaması... gibi haller için düzenlenmiştir.
Kuruluş amacını yitirme durumuna düşme derneğin aciz içinde olmasında
kaynaklanır, tüm çabalara rağmen amacı doğrultusunda görev yapamamayı ifade
eder. Amacı dışına çıkma ise derneğin kuruluşunun muvazaalı olduğunu, ifade
eder. Dernekler yasasının 37/1. maddeside bu son durumu vurgulamak üzere
düzenlenmiştir. Amaç dışına çıkan dernek hakkındaki yaptırıma dernekler
yasasıyla değil Medeni Kanunun 71. maddesiyle düzenlenmiştir. Yasanın 93.
maddesi dernekler yasasında hüküm bulunmayan hallerde Türk M.K. Derneklerle
ilgili hükümlerinin uygulanacağını hükme bağlıyarak M.K. nu yollamada
bulunmuştur. O halde çoğunluğun düşencesi gibi M.K. 71. maddesi genel hüküm
niteliğinde olmayıp özel yasada hüküm bulunmamakla onun yerine geçerek yasal
boşluğu dolduran bir hükümdür. Mahkemenin gayesi dışında faaliyet gösteren
dava konusu derneği Mk. 71. maddesi uyarınca fesih etmesinde yasaya aykırılık
bulunmamaktadır.
Hükmün onanması görüşüyle sayın çoğunluğun bozma olarak belirlenen
görüşlerine katılmıyorum,
Üye
Nedim Turhan
|
