 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onbeşinci Hukuk Dairesi
E. 1990/3541
K. 1990/3256
T. 11.9.1990
* SATIŞ SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ DAVASI
* YETKİ İTİRAZI
ÖZET : 6183 sayılı Yasada iptal davaları yönünden özel bir yetki kuralı
vazedilemediğinden davalı üçüncü kişilerin yetki itirazlarının Hukuk Usulü
Muhakemeleri Kanununda açıklanan yetki kurallarına göre çözümü gerekir.
Kural olarak; mahkemece yetki itirazı kabul edildiği takdirde dava dosyası,
davalının gösterdiği yetkili mahkemeye gönderilmelidir.
(6183 s. AAK. m. 27) (1086 s. HUMK. m. 9)
Taraflar arasındaki davanın, (Erzincan Birinci Asliye Hukuk Hakimli-ği)nce
görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 12.4.1989
tarih ve 654-219 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından
istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla;
dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İdare vekili, Erzincan Vergi Dairesi'ne vergi borcu bulunan davalı
Osman hakkında 6183 sayılı Yasa uyarınca yapılan takipde haczi kabil malı
olmadığının saptandığını, ancak borçlu mal kaçırmak amacıyla kendisine ait
Mercedes Otobüsünü muvazaalı olarak Fatih Noterliği'nce düzenlenen 5.5.1988
tarihli sözleşme ile ve düşük bedelle diğer davalılar üçüncü kişilere
sattığını, yapılan bu işlem, 6183 sayılı Yasanın 27. maddesi gereğince batıl
olduğunu ileri sürerek satış sözleşmesinin iptaline karar verilmesini
istemiştir.
Davalı üçüncü kişiler satış işlemi Fatih'te yapıldığından davaya bakmaya bu
yer mahkemesinin yetkili olduğunu savunarak dava dilekçesinin yetki yönünden
reddini savunmuştur.
Davalı Osman, davaya karşı koyarak reddini dilemiştir.
Mahkeme; vasıtanın noter satış işlemi Fatih'te yapılmış olup davaya bakmaya
İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi yetkili olduğundan bahisle yetki yönünden
dava dilekçesinin reddine karar vermiş ve hüküm davacı tarafından temyiz
edilmiştir.
1) Dava, 6183 sayılı Yasanın 27 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılmış
tasarrufun iptali davasıdır.
6183 sayılı Yasada, iptal davaları yönünden özel bir yetki kuralı
vazedilmemiştir. O halde davalı üçüncü kişilerin yetki itirazlarının HUMK. da
açıklanan yetki kurallarına göre halli gerekmektedir. Davalı borçlu Osman'ın
ikametgahı Erzincan'dır. HUMK.nun 9. maddesine göre davalı Osman'a tabaen
diğer davalılar hakkındaki bu davaya da Erzincan Asliye Hukuk Mahkemesi
yetkilidir. Öyleyse davalı üçüncü kişilerin yetki itirazlarının reddiyle
iddia ve savunma çerçevesinde taraf delilleri toplanarak işin esası hakkında
bir karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde dava dilekçesinin yetki
yönünden reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2) Davalı üçüncü kişiler, 13.12.1988 günlü cevap dilekçelerinde yetkili
mahkemenin Fatih Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu bildirmişlerdir. Oysa
mahkeme, İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yetkili olduğunu kabul ederek
yetkisizlik kararı vermiştir.
Kural olarak mahkemece yetki itirazı kabul edildiği takdirde dava dosyasının
davalılın gösterdiği yetkili mahkemeye gönderilmesi gerekli olup onun dışında
başka bir mahkemenin yetkili olduğunun kabulü doğru değildir ve usule
aykırıdır. Öyleyse, Fatih Asliye Hukuk Mahkemesi yerine İstanbul Asliye Hukuk
Mahkemesi'nin yetkili olduğunun kabulü, kabul biçimi yönünden usul ve yasaya
aykırıdır ve bozma nedenidir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda birinci ve ikinci bendlerde yazılı
nedenlerle davacı yararına (BOZULMASINA), 11.9.1990 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
