 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
2.HUKUK DAİRESİ
Esas Karar
90/3059 90/6653
Özet :Boşanma sebebiyle maddi tazminat konusu alabilecek haller ve
tahkikat bicimi
Temyiz eden:Davalı
Zühal aktamur ile oktay aktomur arasındaki boşanma davasının yapılan
muhakemesi sonunda tarafların boşanmalarına dair verilen hüküm davalı
tarafından temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun
sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre
aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yersizdir.
2-Eşlerin süreklilik amacı ile kurdukları evliliğin sürdürülmesi
çeşitli nedenlerle mümkün olmadığı zamanlarda boşanma kaçınılmaz olmaktadır.
Bu yeni satatünün eşlerin ruhsal varlıklarında bir takim etkileri olduğu gibi
maddi mali varlıklarında da etkili olabilmektedir. (M.K.143,144,146) işte
kanun koyucu boşanmada kusursuz eşin mal varlığından oluşan azalmaları
karşılama yükümlülüğünü kusurlu eşe yüklemiştir. Bu arada Medeni Kanunun
143/1. maddesinde "mevcut ve hatta muntazar bir menfeatı boşanma yüzünden
haleldar olan kabahatsiz karı veya kocanın, kabahatli olan taraftan münasip
maddi bir tazminat talebine hakkı" olduğu hükme bağlanmıştır. Hakim zararın
bu mallar kapsamı içinde kalıp kalmadığını takdir ve tayin ederken hükmün
unsurlarını dikkate alacağı süphesizdir. Bu tazminat boşanmayı gerektiren
olaylardan kabahatsiz eşin kabatliden isteyeceği bir giderin olduğuna göre
tazminatın kusura dayanan haksız fiil tazminatı olduğu kabul edilebilir.
Kabahatın hakuki ilişkinin taraflarından birinin, ilişkinin kendisine
yükleyeceği yükümlülüklere aykırı hareketi veya hukuka aykırı bir fiil olduğu
şüphesizdir.
Böyle olunca borçlar kanunun 41 ve müteakip maddelerinde düzenlenen
tazminatın dışında 143. madde düzenlemesinin mevsuf bir düzenleme olduğu,
buradaki hükümlerin kıfayet etmediği halde genel hüküm niteliğinde olan
borçlar kanunun hükümlerinin uygulaması gerektiği kabul edilmelidir.
Kanun vazıı hangi hallerin mevcut ve hatta muhtazar menfaatler
olduğunu sıralamamıştır. Tarafların evlilik birliği içinde devam eden
vaziyetlerinin belirlenmesi mevcut menfeatlerin belirlenmesi bakımından önem
taşır. Eşlerin biribirlerine karşı kanunda gösterilen görevleri yerine
getiriş biçimi olayın çözümüne etkilidir. Birliğin devamı süresinde kocanın
seçtiği evin niteliği karı ve çocukların infak ve iaşesi (MK.152) eve kadının
bakım (MK.153), bir meslek veya sanat icrasına müsaade edilip edilmediği
(Mk.159) Karı koca mallarının idare biçimi (MK.170-240) ve özellikle
kadının aile masraflarına katkısı (M.K. 151 ve 190) ortaya konmalıdır. Bütün
bu ilişkiler veya benzerlerinde süre gelen (cari) uygulamadan vazgeçilmesi
ile kabahatsiz eşin mal varlığında meydana gelen zararın giderilmesi
zorunludur. Bütün bunların yanı sıra kabahatsiz eşin, mutazar menfeatleri
(bir yardım sandığı yararlarından yoksun kalma, karı koca arasındaki mal
rezimlerinin erken sona erdirilmesi sebebiyle oradan beklenen yararlar gibi)
sebebiyle de maddi zararın doğduğu iddia ve ispat edilebilir.
Davacı davalının bütün eşyalarının davalı tarafından alınıp
verilmemesi yokluğa düşmesi ve özellikle maddi destekte yoksun bakışı
sebebiyle maddi tazminat istemiştir. Yukarıda yer alan açıklamalar
çerçevesinde evlilik içinde devam eden fiili durum araştırılıp davacının
maddi bir zararının olup olmadığı belirlenip varsa miktarı hakkında bilirkişi
hesap ve mütelası alınamak gerekirse borçlar kanunun 42 ve müteakip maddeleri
çerçevesinde zarar ve tazminat miktarı takdir olunmak gerekirken, eksik
inceleme ile ve genel deyimler gerekçe yapılarak maddi tazminatın hüküm
altına alınması doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Davalının temyiz itirazlarının 2.fıkrada açıklanan sebeplerle
kabulü ile maddi tazminat verilmesine ilişkin hükmün BOZULMASINAA, bozmada
oybirliği sebebinde oyçokluğuyla 27.9.1990 tarihinde oyçokluğuyla karar
verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
N.K.Yalçınkaya Tahir Alp Nedim Turhan Ş.D.Kabukcuoğlu A.N.tuncer
(muhalif)
MUHALEFET ŞERHİ
Olayda (davada) maddi tazminata ilişkin Medeni Kanunun 143/1
maddesinin yasal unsurları ve şartları oluşmadığından yerel mahkeme hükmünün
onanması oyundayım
Başkan V.
Namık K.Yalçınkaya
|