 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Beşinci Hukuk Dairesi
E. 1990/27797
K. 1991/7991
T. 12.3.1991
* KAMULAŞTIRMA
* MAL SAHİBİNİN GERİ ALMA HAKKI
ÖZET : Kamulaştırma Kanununun 23. maddesinde; kamulaştırma bedelinin
kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl içinde kamulaştırmayı yapan İdarece,
kamulaştırma ve devir amacına uygun bir işlem ve tesisat yapılmadığı
takdirde, geri alma hakkının doğacağı belirtilmiştir. Burada, kesin olarak
kamulaştırma bedelinin kesinleşmesinden söz edilmiş olduğundan bedelin
fer'ileri buna dahil değildir. Yorum yolu ile yasadaki hükmü fer'ilere teşmil
etmek mümkün değildir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 23)
Taraflar arasındaki Kamulaştırma Yasasının 23. maddesi uyarınca taşınmaz malın
eski malikine geri verilmesine dair verilen hükmün duruşmalı olarak
Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından verilen dilekçe ile
istenilmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunup, iş anlaşıldıktan sonra gereği
görüşülüp düşünüldü:
Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23. maddesine göre geri alma istemine
ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili
tarafından temyiz edilmiştir.
Kamulaştırma bedelini artırma davası 31.1.1985 gününde kesinleşmiştir.
Yukarıda sözü edilen Kanunun 23. maddesinde, kamulaştırma bedelinin
kesinleşme tarihinden itibaren beş yıl içinde kamulaştırmayı yapan idarece,
kamulaştırma ve devir amacına uygun bir işlem ve tesisat yapılmadığı takdirde
geri alma hakkının doğacağı belirtilmiştir. Burada, kesin olarak kamulaştırma
bedelinin kesinleşmesinden söz edilmiş olduğundan bedelin fer'i-leri buna
dahil değildir. Yorum yoluyla yasadaki bu hükmü fer'ilere teşmil etmek mümkün
olmadığı gibi faiz alacağının 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunundaki hak
düşürücü süreye tabi olmaması da bunu doğrulamaktadır. Kararda aksi
düşüncelerle işin esası incelenmeden davanın süre yönünden reddine karar
verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazı yerinde olduğundan, hükmün yukarıda açıklanan
nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz
harcın istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, bozma nedenine göre sair
yönlerin incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz eden davacı yararına
temyiz dilekçesinin verildiği günde yürürlükte bulanan Avukatlık Ücret
Tarifesi uyarınca takdir olunan 100.000 lira vekalet ücretinin karşı tarafa
yükletilmesine, 12.3.1991 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
* Dava, 2942 sayılı Yasanın 23. maddesi uyarınca geri alma davasıdır.
Dava konusu 296 parsel, 23.5.1972 tarihinde Arap Suyu Yol Kenarı Park ve
Dinlenme Tesisleri olarak kamulaştırılmış, Antalya Üçüncü Asliye Hukuk
Mahkemesi'nin 1972/1115 esas, 1973/398 karar sayılı kararıyla hükmen davalı
idare adına 5.6.1973 tarihinde tapuya tesçil edilmiştir.
Dosya içinde bulunan Antalya Asliye İkinci Hukuk Mahkemesi'nin 1984/855 sayılı
dosyasında davacı tarafından 5.11.1984 tarihinde açmış oldukları faize
ilişkin dava dilekçesinde kamulaştırılan taşınmaza "5.6.1973 tarihinde
hukuken el konulduğunu, fazladan hemen bunu takip eden günlerde bitişikteki
Shell Petrolleri'nin iken kamulaştırılan 297 parsel birlikte tel örgü içine
alındığını bildirmiştir". Mahkeme de, verdiği 25.3.1986 tarihli kararıyla
fiilen el koymuş 1.3.1979 tarihli olarak kabul etmiş, buna göre faize
hükmetmiş, kararın Dairemizden geçerek kesinleşmiş olduğu görülmüştür. Yine
davacı tarafın başvurusu üzerine Antalya Asliye İkinci Hukuk Mahkemesi,
1990/138 sayılı dosyasıyla mahallinde 1.2.1990 tarihinde yapılan tesbitde
taşınmazın tel örgü ile çevrili olduğu görülmemiştir.
Dosyadaki mevcut deliller ve kesinleşen mahkeme ilamına göre, davacı idare
kamulaştırılan taşınmazı 1.3.1979 tarihinden itibaren kamulaştırmanın
gayesine uygun olarak tasarruf ettiğinden, adı geçen Yasanın 23. maddesi
gereğince geri alma davasının koşulları gerçekleşmediğinden sonucu itibariyle
doğru olan mahkeme kararının o n a n m a s ı kanaatindeyim.
Mustafa YAKUPOĞLU
Üye
|
