 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E. 1989/4866
K. 1989/7493
T. 20.12.1989
* KİRA SÖZLEŞMESİ
* SÖZLEŞMENİN UZATILMIŞ SAYILMASI
ÖZET : Tarafların kira süresi konusunda yeni bir anlaşma yapmamaları ve
kiralananın kiracı tarafından tahliye edilmemesi durumunda, kira sözleşmesi
6570 sayılı Kanun gereğince aynı şartlarla bir yıl uzatılmış sayılır.
(6570 s. GKK. m. 11)
Taraflar arasındaki kira bedelinin yeni duruma göre uyarlanması davasının
yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen
kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı
avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup
düşünüldü:
Davacılar; maliki oldukları iki taşınmazı 1.11.1977 tarihinde on yıllığına
kiraya verdikleri davalı şirketin, ihtarları üzerine yeni kira dönemi için
kira parasını 20 oranında artırarak gönderdiğini, önceden kestirilmeyecek
para değerindeki önemli düşmeler ve enflasyon ile ekonomik dengenin aşırı
bozulması karşısında sembolik durumda kalan eski kira parası aylık 5.000.000
TL.nın, 11.11.1987 tarihinden geçerli olmak üzere 7.500.000 liraya
uyarlanmasına karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, kira parasının belirlenmesi isteğini içeren bu davanın sulh hukuk
mahkemesinde açılması gerektiğini kira parasının yeni dönem için ancak
Yargıtay kararlarında belirlenen oranda artırılabileceğini, bu nedenle
davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, 11.11.1987 tarihinden geçerli olmak üzere aylık kira parasının
7.500.000 liraya uyarlanmasına karar verilmiştir.
Taraflar arasında kurulmuş olan kira sözleşmesi 11.11.1977 tarihinde başlamak
üzere on yıl sürelidir. Davacılar, 7.11.1988 tarihinde açtıkları dava ile
11.11.1987 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sözleşmede yazılı aylık
5.000.000 lira kira bedelinin 7.500.000 liraya yükseltilmesini istemişlerdir.
Kira sözleşmesindeki on yıllık süre 11.11.1987 tarihinde sona ermiştir.
Tarafların kira süresi konusunda yeni bir anlaşma yapmadıklarından ve
kiralanan kiracı tarafından tahliye edilmediğine göre kira sözleşmesi 6570
sayılı Yasanın 11. maddesi hükmü gereğince aynı şartlarla bir yıl uzatılmış
sayılır. Uzayan bir yıllık süre 11.11.1988 tarihinde sona ermekte ve aynı
hüküm gereğince bu tarihten itibaren sözleşme seneden seneye uzamış
olacaktır. Uzayan ilk yıl için davacılar 8.7.1987 günlü ihtarname ile kira
bedelinin artırılmasını istemişlerse de yeni kira bedeli konusunda taraflar
arasında bir anlaşmaya varılmamış ve yeni kira parası için kira tesbit davası
açmaları olanağı varken bu yolda mahkemeye de başvurmamışlardır. 11.11.1987
tarihinden itibaren kira sözleşmesi 6570 sayılı Yasanın 11. maddesi gereğince
bir yıllık kira sözleşmesine dönüşmüştür. 11.11.1988'den başlayacak dönem
için kiralayanlar kira tesbit davası açabilirlerdi. Yargıtay içtihatlarına
göre kira tesbit davası açma olanağı bulunduğu durumda davacıların
sözleşmenin olağanüstü durumlar dolayısıyla kira bedelinin yeni durumlara
uyarlanması davası açma hakları bulunmamaktadır. O halde mahkemece davanın bu
nedenle reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yasaya aykırı olduğundan
bozmayı gerektirir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle davalı yararına
(BOZULMASINA), istek olursa peşin harcın iadesine, 20.12.1989 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
