 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı
E:76/6011
K.76/8672
T:30.11.1976
Özet:Vasiyetname yorumlanırken, vasiyet edenin kişiliği ve yaşantısı
da gözetilerek, amacının tespit edilmesi gerekir.
1-Yüce Atatürk, zamanla paranın satın alma gücünün düştüğünü kendi
yaşantısı içinde gördüğü gibi, böyle bir durumun meydana gelebileceğini bütün
yönleri ile bilecek bir kişiliğe de sahipti. Onun için davalı (S.G.) ve
ötekilere verilmesini istediği aylıkların, paranın zamanla değişecek değerine
göre artırılmasını arzulamış olsalardı bunu açıkca ifade edebilirlerdi. Buna
engel hiçbir hukuki ve fiili durum da yoktu.
2-Yüce Atatürk gramer kurallarını, Türk dilini çok iyi bilmekte ve
anlatmak istediğini veciz tereddüde yer bırakmayacak şekilde ifade edebilecek
güçte bir yazı uslubuna sahip bulunmakta idi. Öyle ise yorum yapılırken bu
durumun gözden uzak tutulması gerekir. Vasiyetnamede aynen (...Makbule'ye
ayda 1000, Afet'e 800, Sabiha Gökçen'e 600, Ülkü'ye 200 lira ve Rukiye ile
Nebile'ye şimdiki 100'er lira verilecektir..) denmiştir. Büyük Atatürk yazı
kurallarına uyarak Mahbule, Afet, Sabiha, Ülkü'ye ödenmesi gereken aylık
tutarları rakam olarak belirtmiş ve fakat (lira) ekini ise dördünü de
kapsamına alacak biçimde olmak üzere Ülkü'nün aylık rakamından sonra
kullanmış, böylece dördü bir kategoriye alınmış (ve) ekinden sonra da Rukiye
ile Nebile'nin durumları açıklanmış bu suretle iki grubun durumu birbirinden
ayrı tutulmuştur. Cümlenin yapısı ve vasiyetnamenin tümü gözönünde
tutulduğundan, bu dört kişiye verilecek aylıkların değişken olmadığı,
ölümlerine kadar aynı miktarı alacakları açık ve seçiktir. Onun için (ve)
kullanılan (şimdiki) kelimesinin tamemen o iki kişiyi hedef aldığı açıktır.
Bu bakımdan anılan kelimenin neyi ifade ettiğinin bu davada tartışılmasına
gerek yoktur. Mahkemece bu yönün gözetilmemesi yanlıştır. Öte yandan İş
Bankası'ndaki hisse senetleri sabit sermaye niteliği taşıdığı, gelir daima
sermayenin bir oranını teşkil ettiği, yani kar belirli bir miktar olduğu için
aylıkların zamanla değişmesini kabul etmek yüce Atatürk'ün bizzat kurup
titizlikle yaşamalarını arzuladığı Türk Dil ve Türk Tarih Kurumlarının
gelirlerinin zamanla azalmasına yol açarki, böyle bir arzunun Atatürk'e mal
edilmesi onun düşüncelerini bilmemek ve tanımamak olur. İş Bankası'nın yıllar
sonra sermayesini arttırması ve parasız hisse senetlerini asıl hisse senedi
sahiplerine vermiş olması sebebiyle gelirin artmış bulunması da aylıkların
değişkenliğini kabul etmek için bir gerekçe sayılamaz.
(S.G.)nin başvurması üzerine Türk Tarih Kurumunun ona ait aylığı
arttırması kendisine gösterilen ilgiden ötürü özel amaçla bir bağışlamadan
başka anlam taşımaz. Onun için kurumun bu davranışını vasiyetnamenin
yorumunda ölçü olarak kabul etmek mümkün değildir.
Yukarıda yazılı gerekçeler karşısında davanın reddedilmesi gerekirken
vasiyetnamenin amacı dışında bir yoruma tabi tutulması suretiyle aylığın
arttırılması yanlıştır.
S O N U Ç : Temyiz edilen kararın gösterilen sebeplerle BOZULMASINA,
30.11.1976 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Esat Şener Bülent Erten Zeki Evirgen Emin Başaklar İ.Yanıkömeroğlu
|
