 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas Karar
72/5977 72/6472
17.11.1972
Özet:Vasiyetnameden rucuda vasiyetname şekillerinden birine uygun
olmalıdır.
Şekle aykırı noter tesbiti ile vasiyetten rucu edilmiş olmaz.
Kadriye Kentmen tarafından Sabire Seher Kentmen ve arkadaşları
aleyhlerine acilen tasarrufun iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda
davanın reddine dair verilen yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün
temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkiki davacı tarafından istenilmekle
duruşma için tayin olunan günde mümeyyiz vekili Av. Kerim Tevfik Alyot ve
mümeyyezünaleyhler vekili Av. Yılmaz Dedeoğlu geldiler. Gelenlerin
konuşmaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için başka
güne bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup iş
anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, müteveffa Selim Kantmen'in rücu ile ilgili 16 Temmuz 1969 günlü
tasarrufunun geçerli olmaması sebebiyle 14 Nisan 1956 tarihli vasiyetinin
lüzum ve hüküm ifade ettiğinin tesbitine ilişkindir.
Müteveffa Selim Kantmen 16.7.1969 günü Bakirköy 2. Noterliğine
başvurarak gördüğü lüzum üzerine 14.4.1956 günlü vasiyetnamesini fesh
eylediğini bildirmiş, Noter bu beyanı tanıklar önünde tesbit etmiş, işbu
irade beyanını Selim ve tanıkların müşterek imzalarıyla tevsik eylemiştir.
Musaleh vekili ve tarz bir irade beyanının vasiyet hükümlerini ortadan
kaldırmayacağını ileri sürerek dava açmış, davalı taraf ise aksini
savunmuştur. Böylece uyuşmazlık, yukarıda açıklanan belgenin hukuki sonuç
doğurmaya elverişli bir nitelik taşıyıp taşımadığı noktasında düğümlenmiştir.
Vasiyetci, vasiyet için kanunda yazılı şekillerden biriyle
vasiyetinden her zaman rücu edebilir (M.K. 489). Kanun metninden açıkca
anlaşıldığı üzere rücuun, vasiyetin yapıldığı şekle uyulmak suretiyle vukuuna
lüzüm olmayıp, vasiyet için kanunda öngörülen şekillerden birinin seçilmesi
ile vasiyetten dönülmesi mümkündür. Mesela: Resmi vasiyetten, el yazısı ile
düzenlenmiş vasiyetle dönülebileceği gibi, el yazısı vasiyetten de resmi
vasiyet şekliyle dönülebilir.
489. madde hükmü emredici nitelik taşıdığı için, aksine hareket
tasarrufu geçersiz kılar. Çünkü; Medeni Kanunun 5. maddesi delaletiyle
Borçlar Kanununa ait hükümler Medeni Hukuk ilişkilerinde de uygulanır.
Kanunun emrettiği şekle uyulmadan yapılan işlemler geçersiz olur (B.K. 11).
Mademki kanun koyucu vasiyet şekillerinden birisiyle vasiyetten rücuu gerekli
bulmuştur. O halde, bu şekle uyulmadıkça rücu hüküm ifade etmez. İlmi ve
kazai içtihatlar da bu konuda ittifak halindedir. (Dr. İlhan Öztırak, Tek
Taraflı Ölüme Bağlı Tasarruflardan Rücu 1964, S. 32-35, Prof Zahit İmre, Türk
Miras Hukuku, 1968 S. 149, Prof. Gönensay Birsen, Miras Hukuku S.113,
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 7.1.1946 gün 6211/76 sayılı kararı).
Her ne kadar Medeni Kanunun 490. maddesi imha suretiyle rücuu kabule
müsait ise de, rücuun bu özel şeklinden hareket edilerek 489. maddeyi amacı
dışına taşırmak, yani vasiyet şekillerine uyulmaması halinde dahi rücuu
geçerli kılmak caiz ve mümkün değildir.
Yukarıda açıklanan belgenin Medeni Kanunun 480. ve sonraki
maddelerinde yer alan resmi vasiyet şeklinde uygun olmadığı hususunda
tereddüt yoktur. Dayanılan belge müteveffanın rücu iradesini genel olarak
notere tesbit için, iradenin açıklanması yeterli olmayıp, rücu için seçilen
vasiyet şekline uygun bir belgenin düzenlenmiş olması şarttır. Eğer
düzenlemede bir eksiklik varsa rücu iradesi hukuki netice meydana getirmez.
Davaya konu 16.7.1969 günlü belge resmi vasiyet niteliğinde bulunmadığına
nazaran buna dayanılarak 14.4.1956 günlü vasiyetnamenin geçersizliği ileri
sürülemez. Bu itibarla, isteğe uygun hüküm tesisi icabederken, kanunun açık
hükmüne ve içtihatlara aykırı düşünceler benimsenerek davanın reddedilmesi
usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın gösterilen sebeplerle BOZULMASINA ve
duruşma için takdir olunan sekizyüzelli lira vekalet ücretinin davalılardan
alınıp davacıya verilmesine 17.11.1972 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
BAŞKAN ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE
Esat Şener B.Erten H.Kandilci H.Atasoy M.Aksoy
|