 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Hukuk Genel kurulu
Sayı
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas Karar
69/2-417 69/719
../10/1969
Özet:Mahkeme veznesine depo edilmesi istenen masrafın tayin edilen
süre içinde mahkemeye ulaştırılması isteniyorsa bu muhtırada açıkça
gösterilmelidir. İhtar edildiğine göre postadaki gecikmeden masrafı gönderen
sorumlu olamaz.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama
sonunda; İstanbul 3.Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 3.2.1996 gün ve 814/57
sayılı hükmün incelenmesi davalı tarafından istenilmiş olmakla Yargıtay
2.Hukuk Dairesinin bozulmasına karar verilip yerine geri çevrilmekle yeniden
yapılan yargılama sounda eski hükümde direnmeye karar verilmiştir.
Temyiz eden: Davalı Hayriye Eyel vekili Avukat Nezih Bülent Usel
Duruşma isteyen : Davacı Hüseyin Hüsnü Eyel vekili Avukat Dündar Çağa.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Duruşma yapılması için tayin olunan 25 Haziran 1969 çarşamba günü
belli zamanda tebligata rağmen temyiz eden Hayriye Eyel ve vekili gelmedi.
Davacı Hüseyin Eyel adına avukat Dündar Çağa geldi.
Temyiz süresi hakkında bir diyeceği olmadığı davacı vekilinden
sorularak temyiz dilekçesinin müddetinde verilip kaydedildiği incelenerek
anlaşıldı.
Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra
gereği görüşüldü.
Terk sebebiyle tarafların boşanmalarına ilişkin ilk kararın özel
dairece onanması üzerine davalı vekili tarafından süresi içinde karar
düzeltme isteminde bulunulmuş ancak dosyanın Yargıtaya sevki için gerekli
posta masrafı gönderilmemiştir. Mahalli mahkemece 12.1.1965 tarihli muhtıra
uyarınca lüzumlu masrafın gönderilmesi için davalı vekiline 5 günlük mehil
verilmiştir. Bu muhtıra davalı vekiline 6.1.1965 tarihinde tebliğ edilmiş ve
adı geçen vekil aynı gün posta havalesiyle parayı göndermiştir. Bu paranın
yolda gecikmesinden dolayı mahkemece 17.1.1965 tarihinde davalının karar
düzeltme isteminden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir. Ancak davalı
vekilinin sonradan başvurması üzerine dosya Yargıtay 2.Hukuk dairesine
gönderilmiş ve bu dairece karar düzeltme istemi kabul olunarak davacının
Kırklareli nüfusunda kayıtlı bulunduğu gerekçesiyle boşnmayı kapsayan hüküm
yetki yönünden bozulmuştur. Bu bozma üzerine mahkemece verilen 3.2.1966
tarihli kararla davalının karar düzeltme isteminden vaçgeçmiş sayılmasına
ilişkin 27.1.1965 günlü karar ortadan kalkmadan esas hükmünde Yargıtay'ca
incelenemiyeceği ve davacının yerleşmek niyetiyle İstanbul'da ikamet ettiği
nedenleriyle eski hükümde direnilmiştir. Direnme kararını inceleyen Yargıtay
Hukuk Genel Kurulunun 23.12.1967 tarihli ilamında önce davalının karar
düzeltme isteminden vazgeçmiş sayılmasına ilişkin hükmün özel dairece
incelenmesi, ondan sonra dosyanın genel kurula gönderilmesi luzumuna işaret
olunmuştur. Bu ilam uyarınca inceleme yapan özel daire 27.1.1965 tarihli
hükmü de bozmuş ve mahalli mahkemece buna karşı ayrıca direnilmiştir. Şu
halde önce davalının karar düzeltme isteminde vazgeçmiş sayılmasına
26.12.1968 günlü direnme kararının ve ondan sonra işin esasına ait 3.2.1966
tarihli direnme kararının inclenmesi gerekir;
1-Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 414. maddesi gereğince taraflar
yapılmasını istedikleri işlemin masrafını mahkeme veznesine tevdile
mecburdurlar. Hakim tarafından tayin edilen süre için masrafı vermeyen taraf
talebinden vazgeçmiş sayılır. Ancak olayda karar düzeltme isteminde bulunan
davalı vekili mahkemenin kaza sınırları dışında ikamet etmektedir. Bu
durumda tayin edilecek mehlin münasip olması gerektiği gibi paranın kesin
olarak mahkeme veznesine ulaştırılması isteniyorsa tebliğ edilecek muhtırada
bu yönün açıkça belirtilmesi icap eder. Mahkeme davalı vekiline masrafın beş
gün içinde vezneye ulaştırılması hususu değil gönderilmesi lüzumu tebliğ
edilmiş ve adı geçen vekil de bu muhtırayı aldığı gün posta aracılığıyla
parayı göndermiştir. Bunu ayrıca telgrafla veya mektupla bildirmesi zorunlu
değildir. Aksine tebliğ edilen muhtıra münderecatına ve tahmin edilen mehle
göre masrafın posta havalesiyle gönderilebileceği düşünülerek mahkemece
uygun bir süre beklenmesi ve ondan sonra bir karara varılması gerekirdi. Bu
itibarla özel dairenin bu yöne ilişkin 21.3.1968 tarihli bozma ilamına
uyulmak ve davalının karar düzeltme isteminden vazgeçmiş sayılmasını
kapsayan 27.1.1965 günlü karardan rücu edilmek gerekirken yazılı şekilde
direnilmesi usul ve yasaya ve dosya muhtevasına aykırıdır.
2-Özel dairenin 30.3.1965 tarihli karar düzeltme ilamına karşı
direnmeyi kapsayan 3.2.1966 günlü esas hükmün incelenmesi sırasında oylarda
çoğunluk sağlanamadığından müzakerenin başka bir güne bırakılması uygun
görülmüştür.
1-Davalı vekilinin yukarıda birinci bentte kararının Hukuk Usulü
Muhakemeleri Kanununun 429. maddesi gereğince bozulmasına,
2-Dosyanın mahalline gönderilmeyerek ikinci bentte belirtilen yönlerin
incelenmesi için müzakerenin başka bir güne bırakılmasına 20.9.1969 gününde
çoğunlukla karar verildi.
Mahkemece 3.2.1966 günlü kararla davalı kadının yetki itirazının
reddine tarafların boşanmalarına ilişkin evvelki hükümde direnilmiştir.
Medeni Kanunun 176. maddesi gereğince boşanma davalarında yetkili hakim,
davacının ikametgahının hakimidir. Aynı Kanunun 19. maddesi uyarınca bir
kimsenin ikametgahı yerleşmek niyetiyle oturduğu yerdir. Yerleşmek niyeti
sabit olmadığı takdirde tahsil veya iş sebebiyle bir yerde bulunmak o yerin
kanuni ikametgah sayılmasını gerektirmez.
Ancak olayda davacının göçmen Kırklareli nüfusuna kaydedildiği
sonradan bu yerden ayrılıp, lise, üniversite tahsillerini İstanbulda ikmal
ettiği ve yüksek mühendis olarak uzun bir süreden beri İstanbul'da çalıştığı
şahadet ve dosyadaki diğer delillerden anlaşılmaktatır. Bu suretle davacının
20-25 yıldan beri Kırklareli ile ilgisini kesip İstanbul'da yerleşmek
niyetiyle oturduğuna dair dosyada yeterli deliller vardır. Yetki itirazında
bulunan davalı, aksine bir delil öne sürmemiştir. Bu itibarla mahkemenin
yetki yönüne ilişkin direnme kararı yerindedir. Öteki yönlerin incelenmesi
için dosya özel daireye gönderilmelidir.
SONUÇ: Davalı vekilinin yetkiye ilişkin temyiz itirazlarının reddine
bu yöne ilişkin direnme kararının doğru olduğuna diğer yönlerin incelenmesi
için dosyanın özel daireye gönderilmesine ve davacı taraf yararına avukatlık
ücret tarifesi uyarınca takdir olunan 650. lira avukatlık parasının karşı
tarafa yükletilmesine ..10/1969 gününde çoğunlukla karar verildi.
B.B.Vekili İc.İf.Bşk. 4.H.Başk. 8.H.D.Başk
F.Adalı E.Ş. Erman F.Müderrisoğlu H.Genya
|
