 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1987/457
K: 1987/883
T: 25.11.1987
DAVA : Taraflar arasındaki "tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bursa İş Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen 17.2.1987 gün ve 1984/1198 E. 87/106 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 23.3.1987 gün ve 1987/2801-3121 sayılı ilamıyla; (... Küçük yaştaki davacının 1976 tarihinden 1984 tarihine kadar devamlı olarak her gün dönemlerine göre 2 ve 2.30 saat fazla mesai yapmasının ve yine aynı süre içinde tüm hafta tatili günlerinde çalışmış olmasının kabulü isabetsizdir. Görülen işin niteliği ve davacının küçük yaşta olması gibi özellikler de dikkate alınmak suretiyle fazla mesai ve hafta tatili çalışmaları konusunda bir değerlendirmeye gidilmesi uygun olur...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
KARAR : Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresince temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :
Davanın konusu ihbar, kıdem tazminatıları, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin alınması isteminden ibarettir. Mahkeme isteği hüküm altına almış; karar Özel Daire'ce sadece görülen işin niteliği ve davacının küçük yaşta olması gibi özellikler de dikkate alınmak suretiyle değerlendirme yapılması gerektiği nedeniyle fazla çalışma ve hafta tatili paraları yönünden bozulmuş, mahkeme direnmiştir. Uyuşmazlık konusunda yapılan bilirkişi incelenmesinde işyerinin özellikleri, kapasitesi, davacının yaptığı işin nitelikleri değerlendirilmek suretiyle sonuca gidilmiştir. Mahkemece de delillerin tümü bir arada değerlendirilerek karar verilmiştir. Delillerin değerlendirilmesinde mahkemece fahiş hataya düşüldüğünü gösterir bir durum da tespit edilememiştir. Bu nedenlerle usul ve yasaya uygun olan direnmekararı onanmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, 25.11.1987 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Davacı, davalı işyerinde 1.9.1976 tarihinden 21.9.1984 tarihine kadar çalıştığını ve bir günlük izin isteğine kızan işveren tarafından işine son verildiğinden bahisle ihbar, kıdem, fazla mesai, hafta ve bayram, genel tatil ve yıllık izin paralarını istemiştir.
Mahkeme istekleri kabul etmiştir.
Dinlenen davacı şahitleri 9.00-21.00'saatleri arasında çalıştığını, davalı şahitleri ise 10.30-17.30'a kadar çalışıldığını ve işyerinin terk edildiğini ve akşam servisi verilmeye başlanılınca, yeni 1984 yılının 10. ayından itibaren sabahleyin 10.30'da gelinip akşamları 22 civarında işyerinin terkedildiğini, keza müşterinin olmadığı zamanda işyerinde oturup müşteri beklediklerini ifade etmişlerdir.
Davacının işe girdiği tarihte 12 yaşlarında olup 1976'dan 1984 tarihine kadar devamlı olarak her gün, dönemlerine göre 2 ve 2,5 saatlik fazla mesai yapmasının ve aynı süre içinde tüm hafta tatili günlerinde çalışmış olmasının yaptığı işin niteliği ve yaşı itibariyle küçük yaşta olması nazara alınmak suretiyle bu isteklerin buna göre değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle karar bozulmuştur.
Davacı 21.7.1965 doğumlu olup ilk zamanlarda işyerinde temizlik, silip süpürme, bulaşık yıkama, mangal yakma işleri yapmış bilahare garsonların yapabileceği diğer işler özellikle içki getirmek, sofra düzenlemek vs. işleri de ifa etmiştir.
Bozmadan sonra davacı vekili uzman bilirkişi aracılığıyla bu yaştaki çocuğun yukarıda bahsi geçen işleri yapıp yapamayacağı hususunda inceleme icrasını istemiştir. Mahkemece evvelce yapılan incelemenin yeterli olduğu düşüncesiyle kararında direnmiştir. oysa mahkeme, direnme kararında açıkca
"davacının çalıştığı yer kendin pişir kendi ye denen içkili yemek yeridir. Bu gibi yerler daha ziyade tatil günlerinde fazla çalışmaktadır"Demek suretiyle fazla mesainin tatil günlerinde olabileceğini kabul ettiği halde, kararında ise, işe girişten itibaren işten çıkarıldığı tarihe kadar devamlı fazla mesai yaptığını kabul etmesi çelişki oluşturmaktadır. 8 yıl süre ile hiç dinlenmeden aralıksız tatil günleri de dahil olmak üzere fazla mesai yapılması insan takaatına ve hayatın akışına aykırıdır. Özellikle davacının yaşı itibariyle bu kadar uzun süre hafta tatillerinde dahi fazla mesai yapması olanakdışıdır. Esasen Dairemizin yerleşmiş uygulaması ve ilke kararları gereği, değil bu yaşta bir kimse için çok daha büyük yaşlarda olanlar için dahi kabul edilmemektedir. Bu bakımdan ilke kararlarının da ters düşen yerel mahkeme kararının bozulması düşüncesiyle onama biçiminde oluşan çoğunluk görüşüne katılınmamıştır. 30.11.1987