 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1987/1105
K: 1987/660
T: 26.01.1987
DAVA : Davacı, bayram ve genel tatil gündelikleri, izin ve bayram harçlığı, giyim ve yakacak parası, ilave tediye ve gece zammı ile fazla çalışma ve yıllık ücretli izin parasının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm, süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2 - Davacı, zincirleme sözleşmelerle sürekli olarak çalıştırıldığı halde TİS'yle daimi personele tanınan haklardan yararlandırılmadığını, muvakkat personel için öngörülen haklarla yetinildiğini ileri sürerek daimi personele tanınan haklar arasındaki farkların tahsilini istemiştir.
Davalı ise, davacının muvakkat personel olarak çalıştırıldığını, daimi personelin haklarından yararlanmayacağını savunarak davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme isteği kabul ederek gerçekleşen haklardan taleple bağlı olarak karar vermiştir.
Dayanılan TİS'nde örneğin Şeker İş Sendikası ile Şeker Sanayi arasında yapılan, 1985 - 1987 dönemini kapsayan TİS'nin 5 inci maddesinde daimi ve muvakkat personelin istihdam şekilleri açıklanmış ve Şeker Sanayii yetkili organlarınca kabul ve tasdik edilmiş bulunan daimi işçi kadrolarında çalıştırılan işçiler "Daimi İşçi" olarak gösterilmiş, muvakkat personelin çalışacakları işler ise, ayrık olarak sayılmış ve daimi işçiler ile muvakkat işçilere tanınan haklarda farklı miktar ve ödemeler öngörülmüştür.
Bunlardan dava edilen haklardan 46 ncı maddede rasyonel çalışma priminin daimi işçiler için çıplak yevmiyelerinin % 25'ine karar verileceği kararlaştırıldığı halde, muvakkat personel için bu miktar çıplak yevmiyelerinin % 10'u ile sınırlandırılmıştır.
53 üncü maddedeki yakıt yardımında da daimi ve muvakkat personele farklı ödemeler getirilmiş, giyim konusunda ise, muvakkat personel için bir düzenleme yer almamıştır. Böylece görülüyür ki, işyerinde çalışma şekli, daimi ve muvakkat personel olmak üzere iki farklı statüye dayanmaktadır. Bu düzenlemenin işin niteliğinden ve istihdam kapasitesinden kaynaklanan zorunlu sebeplerden ileri geldiği anlaşılmaktadır.
Böyle olunca, TİS'ndeki az önce belirtilen farklılığı işverenin kötüniyetine bağlamak doğru olamaz. İşveren tarafların serbest iradeleri ile yapılmış bulunan TİS'ni uygulamıştır. Bu itibarla muvakkat işçi olan davacı, daimi işçilerin haklarından yararlanamaz.
Mahkemenin rasyonel çalışma primi ve yakacak yardımı farkları ile giyim yardımına hükmetmiş olması isabetsiz olup, bu isteklerin reddi gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın 2 nci bentte yazılı sebepleden davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.1.1987 gününde oybirliğiyle karar verildi.