YARGITAY

4. Hukuk Dairesi

E:1987/4134

K:1987/7125

T:05.10.1987

* ÖZET:İzinsiz [ruhsatsız] açılan ocaklardan çıkarılan ürüne el konulamaz. Asıl mal sahibi olan Hazinenin bile isteyemeyeceği bir hakkın, özel idarece istenmesine yasal olanak yoktur.

Taraflar arasındaki haksız eylemden doğma tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı toplam 2560 metreküp kum ve çakıl bedeli olan 1.536.000 liranın dava tarihi olan 12.7.1985 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı idareye ödenmesine, fazla isteğin reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı idare avukatı ile davalılar vekili taraflarından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşuldu: .

Dava, tazminat isteğine ilişkindir. Kepsut İlçesi'ne bağlı Saraçlı Köyü sınırları içinde Sıtmapınar Mevkii'nde kum-çakıl ocağı işletilmek üzere dosyasında saklı kroki uyarınca davalı Mustafa adına ruhsata bağlanmıştır. Ancak adı geçenin diğer davalı ile birlikte ruhsatlı ocak alanı dışında kalan yerden kum-çakıl çıkarıp sattıkları ileri sürülerek mal mevcut olmadığından bedelinin tahsiline karar verilmesi istenilmektedir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kum - çakıl çıkarılan yerin dere yatağı bulunduğu, diğer bir deyimle hali arazi olduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Taşocakları Nizamnamesi 'nin 30. maddesinde, hali arazide ruhsatsız ocak açılması halinde, cezai müeyyide uygulandıktan sonra ocağın zapt ve ihaleye çıkarılacağı öngörülmüştür. Burada aynı Nizamnamenin 29. maddesinde de açıklandığı şekilde çıkarılan malın zaptedileceğine dair bir açıklama yoktur. Nitekim, 8 Mayıs 1929 günlü ve 1187 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmış olan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 4 Mayıs 1929 günlü, 500 sayılı Tefsir Kararında da ruhsatsız açılan ocaklardan çıkarılan ürün üzerine el konulamayacağı belirtilmiştir. Şu halde böyle bir durumda Hazinenin hakkı belirtilen şekilde sınırlandırılmıştır.

21 Şubat 1956'da yürürlüğe giren 6664 sayılı Kanunla, taşocakları ihalelerinin vilayetlerce yapılması ve Hazinece alınan nisbi ve mukararer resimlerle harçların bazı haklar saklı kalmak üzere özel İdarelerce alınacağı diğer, bir ifade ile Hazinenin alması gereken nisbi ve mukararer resimler ile harçların bu idareye devir edildiği anlaşılmaktadır. Asıl mal sahibi Hazinenin dahi isteyemeyeceği bir hakkın özel idarece talep edilmesine hem Taşocakları Nizamnamesinin 30. maddesi, hem de 6664 sayılı Kanun hükümleri engeldir.

0 halde sözü edilen hükümler gösterilmeksizin dava olunan kum - çakıl bedeline kısmen dahi hükmedilmiş olması bozmayı gerektirir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın gösterilen nedenle (BOZULMASINA), bozma nedenine göre davalıların diğer ve davacının bütün temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan harçların istek halinde geri verilmesine, 5.10.1987 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972