 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1987/633
K: 1987/965
T: 19.02.1987
DAVA : Taraflar arasındaki tesbit istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanı kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü :
KARAR : Davacılar, mülkiyeti davalıya ait Massey Ferguson Marka traktörü arızasız olarak 3.000.000 TL. bedel karşılığı satışı konusunda anlaştıklarını, traktörün kendilerine Mart 1985 ayı içinde teslim edildiğini, ancak bu traktörün sonbahar mevsiminde bakımını yaptırmak üzere tamirciye götürüldüğünde, motar bloku ile silindir kapağında çatlak bulunduğu ve bu çatlakların dikiş tabir edilen kaynak ile tamir edildiğinin ortaya çıktığını, bu gizli ayıp sebebiyle, traktörün 1/3 değer kaybı 1.000.000 TL. ve ayıplı parçların yenileriyle değiştirilmesi nedeniyle 400.000 TL. olmak üzere, toplam davalıya 1.400.000 TL. borçlu bulunmadıklarının tesbitini ve fazla ödenen bedelin istirdadını istemişlerdir.
Davalı, tesbit tutanağıyla seçilen bilirkişinin motordaki ayıbın derhal görülebileceğini açıkladığını ve davacıların ifadesine göre traktörü ilkbahar'da satın alarak Sonbahara kadar normal çalıştırdıklarını ve Ekim ayında ayıba muttali olmalarına karşın üç ay sonra ayıbı ileri sürmüş olduklarını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre 530.000 TL için davacıların davalıya borçlu olmadığının tesbitine ve fazla isteğin reddine ve icra takip dosyasındaki alacağın 530.000 TL.'lık kısmının iptaline, bakiyesi üzerinden takibin devamına karar verilmiş ve hüküm, davacılar ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacıların tüm ve davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair itirazları reddedilmelidir.
2 - Borçlar Kanunu'nun 198 inci maddesi uyarınca, alıcı işlerin mutad gidişine göre imkan doğar doğmaz satılanın durumunu muayene etmek ve satıcının tekefülü altında bulunan bir ayıp gördüğünden bunaları derhal satıcıya bildirmek yükümlülüğü altındadır. Alıcı bu görevi zamanında yerinde getirmezse, adet üzere yapılmış bir muayene ile ortaya çıkarılmayan bir ayıp söz konusu olmadıkça satılanı kabul etmiş sayılır.
Davacıların iddiasına göre satış Mart 1985'te yapılmış ve traktör bu tarihte davacıya teslim edilmiştir.
Davacılar işlerin olağan cereyanı içerisinde traktörü muayene etmek ve ettirmek ve bir ayıp varsa bunu davalıya zamanında ihbar etmekle yükümlüdürler. Oysa davacılar satılanın halini örf adete göre imkan hasıl olur olmaz muayene etmemiş ve ettirmemiş olduğu gibi Ekim 1985 ayına kadar çalıştırmış ve o zaman traktörün arıza yaptığını görerek tamirciye götürmüşlerdir. Bilirkişinin yaptığı incelemeye göre bu işten anlayan bir kimsenin traktörün motor bloku ile silindir kapağındaki çatlağın kapatılması durumunu harici muayene ile derhal anlıyabilecek durumda olduğu saptanmıştır. Böyle olmasına karşın davacılar bu ayıbı 25.12.1985 tarihli ihtarname ile davalıya bildirmiş ve daha önce başka şekilde de olsa ayıbı davalıya ihbar etmemişlerdir. Öyle ise satılanı bu ayıbı ile birlikte kabul etmiş sayılırlar Mahkemece, bu yönler gözardı edilerek, aksi düşünce ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan 1 inci bent gereğince davacıların tüm ve davalının 2 nci bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın 2 nci bentte açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, 19.2.1987 gününde oybirliğiyle karar verildi.