 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1987/421
K: 1987/1249
T: 03.03.1987
DAVA : Taraflar arasındaki itirazın ref'i davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın açılmamış sayılmasına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı alacaklı, davalı borçlu aleyhinde 920.000 TL. alacağı için Kadıköy 3. İcra Memurluğu'nun 1984/4925 sayılı dosyası ile takip yapmış, borçlu davalı takibe itiraz ettiğinden, Kadıköy 2. İcra Tetkik Mercii Hakimliği'nden itirazın ref'i ve takibin devamına karar verilmesini istemiştir.
Kadıköy 2. İcra Tetkik Mercii, 1.11.1984 günlü kararı ile uyuşmazlığın yargılama ile çözülebilecek nitelikte olduğu gerekçesiyle görev yönünden dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir. Bunun üzerine davacı, Tetkik Merciine verdiği 14.11.1984 günlü dilekçe ile dosyanın görevli asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini talep etmiş ve Kadıköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 1984/875 esas numarası alan dosyada davalıya davetiye tebliğ ettirerek talebi uyarınca karar verilmesini istemiştir.
Öte yandan davacının Kadıköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 1984/935 esas sayı ile 297.100 TL.lık alacak için davalı aleyhine açtığı alacak davası, Kadıköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'ndeki 1984/875 esas sayı ile dosya ile birleştirilmiştir.
Kadıköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce davanın İcra Tetkik Merciinde görülmüş olan ve görevsizlik kararı verilen dava dosyasının devamı olduğu, HUMK.nun 193. maddesi gereğince dilekçenin 10 günlük süre içinde verilmediği gerekçesiyle 1984/875 esas sayılı davanın açılmamış sayılmasına, Kadıköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1984/935 esas sayılı dosyasının hüküm kesinleştiğinde adı geçen hakimliğe gönderilmesine karar verilmiştir. Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1 - Olayda borçlu icra takibine itiraz etmiş ve alacaklı İcra Tetkik Merciinden itirazın ref'ine ve icranın devamına karar verilmesini istemiştir. İcra ve İflas Kanunun 68. maddesi gereğince İcra Tetkik Mercii alacaklının dayandığı belgelerin niteliğine göre ihtilafın mahkemece halli gerektiği sonucuna varırsa itirazın kaldırılması talebinin reddine karar verir. O halde burada ihtilafın yargılama ile çözülebileceğini tesbit eden Tetkik Mercii'nin verdiği görevsizlik kararı itirazın kaldırılması talebinin reddi niteliğinde bir karardır. Bu karar ile borçlunun itirazında haklı olduğu ve alacaklının ilamsız takibe devam edemiyeceği kabul edilmiş demektir. İtirazın kaldırılması talebi red ediline alacaklı, genel mahkemelerde alacağın esası için eda davası açabilir. Tetkik Merciinin bu olaydaki kararı HUMK.nun 193. maddesi anlamında bir görevsizlik kararı olmadığı için, davacı 10 günlük süreden yararlanarak Tetkik Merciinde açmış olduğu itirazın ref'i davasına görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde devam olunmasını istiyemez.
Ne var ki olayda davacı, dosya, Kadıköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne geldikten sonra alıcak miktarı üzerinden peşin nisbi harcı ödemiş ve davacı vekili tarafından verilen 13.2.1985 günlü dilekçe ile 920.000 lira alacağın davalıdan tahsiline karar verilmesi istenmiştir. Böylece davacı tarafından Asliye Mahkemesinde harcı ödenmek suretiyle alacağın esası hakkında genel hükümlere göre ayrı bir dava açılmış olmaktadır. Bu yönden mahkemenin iddia ve savunma çerçevesinde davanın esasının karara bağlanması gerekirken davanın Tetkik Merciince görevsizlik kararı verilen davanın devamı olduğu ve HUMK.nun 193. maddesindeki 10 günlük süre içinde başvurulmadığı gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar vermesi yasaya aykırıdır. Kararın bu nedenle bozulması gerekir.
2 - HUMK.nun 193. maddesindeki 10 günlük süre kararın kesinleşmesinden itibaren işlemeğe başlar. Kadıköy 2. İcra Tetkik Mercii tarafların yüzüne karşı 1.11.1984 tarihinde görevsizlik kararı vermiştir. Tetkik Merciinin bu kararının temyizi mümkündür. Şu halde 10 günlük temyiz süresinin sona erdiği 11.11.1984 tarihinden itibaren 10 günlük süre içerisinde davacının başvurmuş olması yeterlidir. Davacı 14.11.1984 tarihinde Kadıköy 2. İcra Tetkik Mercii'ne dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için dilekçe verdiğine göre, 10 günlük süre içerisinde mahkemeye müracaat etmiş bulunmaktadır. Öte yandan İcra ve İflas Kanununun 264. maddesinde yazılı 7 günlük süre ihtiyati haczin devamı yönünden önemlidir. Bu süreyi geçirmek davanın görülmesini engellemez. Bu nedenlerle mahkemenin davanın açılmamış sayılmasına karar vermesi kabul şekli itibariyle de yasaya uygun değildir ve bozma nedenidir.
SONUÇ : Kararın yukarıda yazılı nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine, 3.3.1987 gününde oybirliğiyle karar verildi.