 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1987/6618
K: 1988/1245
T: 01.03.1988
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İzmir Asliye 2. Ticaret mahkemesince verilen 29.6.1987 tarih ve 38-486 sayılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekilleri tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı vekili; tarafların ortak olarak (Kısmet-3) isimli tekneyi satın olduklarını, müvekkilinin tüm iştirak bedellerini ödediğini, ancak davalının teknenin sicilini müvekkili ile ortak olarak kayıt ve tescile yanaşmadığını ileri sürerek İzmir gemi sicilinde davalı adına kayıtlı teknenin kaydının iptali ile yarısının müvekkili adına gemi siciline tesciline karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, müvekkilinin ikametgahının Fethiye olduğundan mahkemenin yetkisiz bulunduğunu, yabancı olan davacının teminat yatırması gerektiğini belirtmiş, ayrıca esastan da davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davacının, davalı adına sicilde tescilli kaydın iptali ile yarı hissenin adına tescilini istediği, ayrıca mülkiyet tesbitine ilişkin bir dava açmadığı, bu durumda sicil memuruna müracaat etmesi gerektiği, TTK.'nun 864 ve 36 ncı maddeleri uyarınca sicil memurunun kararına karşı mahkemeye itiraz hakkı olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin görev bakımından reddine karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmişlerdir.
1 - Gemi mülkiyeti mefhumu, M.K.'nun 618 inci maddesindeki mülkiyet kavramının aynıdır. Ancak gemi mülkiyetinin iktisap ve ziyaı hususunda deniz hukukunda özel hükümler getirilmiştir. TTK.'nun 868 inci maddesine göre, gemi siciline kayıtlı bir geminin temliki için maliki ile iktisap edenin, mülkiyetin iktisap edene intikal edeceğine dair anlaşmaları lazım ve kafidir. Bir tasarruf işlemi olan bu anlaşma herhangi bir şekle tabi degildir. Ancak taraflardan her biri kendisine tamlike ilişkin resmi ve imzaları noterce onaylı bir senet verilmesini isteyebilir. Mülkiyet, sicil dışında intikal eder ve bundan sonra sicile düşürülen kayıt, sicilin düzeltilmesi mahiyetindedir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 15.5.1987 gün ve 1987/280 - 2953 sayılı kararı, Bkz; Tarık Başbuğoğlu, Uygulamalı Türk Ticaret Kanunu, Cilt: 2, Bası 1988,sy. 1174 - 1175). Davacının, dava konusu teknenin yarı payının kendisine ait olduğunu ileri sürerek gemi scilinin iptali ile mülkiyet olarak 1/2'sinin adına tesciline ilişkin açtığı dava, mülkiyetin tesbiti istemini de kapsadığından mahkemece bu hususta inceleme yapılarak geminin mülkiyetinin tesbiti konusunda bir karar verilmesi gerekirken, mülkiyetin tesbitine ilişkin bir dava açılmadığından bahisle bu konuda bir karar verilmemiş olması davacı yararına bozmayı gerektirmiştir.
2 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, geminin sicilde kayıtlı olduğu yerde davanın açılmış olmasına ve İngiltere ile aramızdaki hukuki yardım anlaşması bulunmaasına göre davalının yetki itirazı ile teminat hususlarındaki itirazlarının reddi gerekmiştir.
3 - Bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) no'lu bentte yazılı nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 1.3.1988 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.