DAVA : Taraflar arasındaki "kamulaştırma değerinin artırılması" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ÇAMLIDERE Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 10.3.1982 gün ve 1980/66 - 1982/72 sayılı kararın incelenmesi davalı idare vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yarggıtay 5. Hukuk Dairesinin 27.9.1985 gün ve 1985/10142 - 10366 sayılı ilamiyle; (...8.11.1983 günü yürülüğe giren 2942 sayılı kamulaştarma Kanunu'nun geçici 1. maddesinni 2. fıkrası hükmüne göre henüz kesin hükme bağlanmamış davalarda bu kanun hükümlerinin uygulanması kuralı benimsenmiştir.

Dava konusu taşınmaz mal arazi niteliğindedir. Sözü geçen kanunun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11. maddenin 3. fıkrasının özellikle arazilere ilişkin (f) bendi gereğince, taşınmaz malın mevkii ve şartlarına göre olduğu gibbi kullanılması halinde ekilecek ürünler ve bu ürünlerin elde edilmesi için yapılacak harcamlaar gözönünde tutularak net gelirin hesaplanması, bilimsel yolla değerinin bulunması, bedel tesbitinde etkisi olan dier tüm unsurlar da dikkate alınırık 4. fıkra uyarınca her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirtilip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma karşılığının saptanması gerekmektedir.

Hükme dayanak yapılan bilirkişi raporlarında arazi niteliğinde ve tarım alanı içinde bulunan dava konusu taşınmaz malın getireceği net gelir bilimnsel yolla incelenip saptanmadan emsal satışlar dikkate alınarak değer biçildiği anlaşıldığından bu raporlar değişen kamu hükümleri karşısında karar verilmesinde yeterli değildir.

Bu kez yürürlüğe giren kanun hükümleri uyarınca bilirkişi incelemesi yapılark sonucuna göre karar verilmesi gerekir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Temyiz eden: Davalı vekili

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Mahkeme ile Yargıtay Dairesi arasındaki uyuşmazlık, üzerinde yapı bulunan köydeki zeminin arsa sayılıp sayılamıyacağı yönüne ilişkindir.

1329 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 12. maddesi ve buna dayanan kararnameler, üzerinde yapı bulunmayna boş alanların arsa veya arazi sayılmalarındaki ölçüleri tayin edilmiştir. Aynı Kanunu'nun 10. maddesinde bina vergisine esas olacak değeri tesbite yarayan unsurlar arasında bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleriyle birlikte arsa veya payı değeri de yer almaktadır. Yine bu kanun 24/a maddesiyle bina vergisi beyannamesinde yer alacak husular arasında arsanın büyüklüğe de vardır. Görüldüğü üzere Emlak Vergisi Kanunu'nun getirdiği lke, üzerinnde bina bulunan alanın kural olarak ardsa sayılması yönündedr. Öte yandan sözlüklerde arsa kavramı "üzerine bina yapımına özgülenen yer" olarak açıklanmıştır. Üzerinde bina bulunmayan yerlerr için 12. madde ve kararnamelere göre inclem yapılması söz konusudur. Köyle bulunan ve fakat üzerinde bina oılan yer bir an için arazi kabul edilse bile 2942 sayılı Kanunun 11/34 maddesine uygun biçimde yapılacak bir inceleme ile değernini belirlenmesi mümkün olamaz. Zira söz konusu hükmümde "...olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir" esas alınıp, değer biçilmesi ilkesi kabul edilmiştir. Bu gibi yerlerin tarım işinde kullanılması ve tarım geliri getirmesi söz konusu olamıyacağı gibi; tarım dışında ve şehirlerde olduğu üzere kira geliri elde edilmesi de çok kez mümkün olamaz. Esasen Belediye hudutları veya mücavir alanları içinde bulunan aynı nitelikteki bir taşınmaz mala başka, köyle bulunana başka ilkere göre değre biçme de hakkaniyet kuralları ile bağdaşmaz. Köyün meskun bölgesinde üzerinde bina bulunan taşınmazın hakim vasfı dikkate alınmalıdır. hakim vasfı binanın yerlişm ve kullanım alanı olan alanlar arsa kabul edilmelidir.

Dava konusu taşınmaz köy yerleşim alanında, üzerinde bina bulunan, tapuda (cinsi ahşap ev ve avlusu) diye kayıtlı 210 m2 bir yerdir. Hakim vasfına göre arsa niteliğindedir. Bu nedenle direnme kararı usul ve yasaya uygundur.

Ancak kamulaştırma bedelinin artırılmasının kapsamı için dosya Özel Daireye gönderimelidir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme kararı doğru bulunduğndan kamulaştırma bedelinin artırılmasının kapsamı incelenmek üzere dosyanın 5.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 6.3.1987 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972