 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 1986/147
K: 1986/449
T: 20.10.1986
DAVA : Toplu kaçakçılıktan sanıklar Halim Poyraz ve arkadaşlarının Beraatlerine dair Adapazarı Ağır Ceza Mahkemesinden verilen 30.4.1984 gün ve 30-51 sayılı hüküm, müdahil vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 7. Ceza Dairesince incelenerek bozulup yerine geri çevrilmiştir.
İlk hükümde direnmeye ilişkin aynı mahkemede verilen 3.5.1985 gün ve 77-156 sayılı son hükmün Yargıtayca incelenmesi müdahil vekili tarafından süresinde verilen dilekçeyle istenilmiş olduğundan, dosya C.Başsavcılığının hükmün bozulması istemini bildiren 14.3.1986 gün ve 7-4423 sayılı tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle, Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Toplu kaçakçılık suçundan sanık Halim Poyraz ve altı arkadaşının beraatlerine ilişkin hükmü, Özel Daire:
(Sanıklar hakkında mezkur otoyu tahsis gayesi dışında kullanmaktan dava açılmışsa da, sanıkların savunmalarından, otoyu Hami Poyraz, Cemal Akay ve Celal Akay'ın, 36.000 lira verarak Mehmet Ünlütürk'ten satın aldıkları, hibe akdinin muvazaalı olduğu ve sanıkların bedelsiz ithal yolu ile yurda sokulan otoyu bu suretle millileştirme yoluna gittiklerinin anlaşılmasına göre, delillerin buna göre takdiri ile eylemin 1918 sayılı Yasanın 1/E ve 20. maddesine uyan fiili oluşturup oluşturmadığı tartışılıp sonucuna göre sanıkların hukuki durumunun tayini gerekirken yazılı gerekçe ile beraate hükmolunması) isabetsizliğinden bozmuş;
Yerel Mahkeme ise;
(Dava konusu minibüs, 1975 senesinde Mehmet Ünlütürk isimli bir şahıstan hiba yoluyla alınmıştır.
Bu şahıs, 1969 model minibüsünü köye hibe edebileceğini, ancak arabaya tamir parası olarak 36 bin lira ödediğini, masrafının kendisine ödenmesi gerektiğini söylemiş ve köy muhtarı Halim Poyraz bu parayı ödeyerek minibüsün köye hibesini sağlamıştır.
Otonun sahibi Mahdumlar Köyü olup, parayı ödeyen Halim Poyraz değildir.
Mahkememizin kabulüne, göre, hibe edenin tamir masraflarının ödenmesi, aracın satın alınması anlamına gelmemektedir.
Belirtilen hibe evrakları incelenmiş, hibenin özel bir gaye için yapıldığına dair herhangi bir kayda rastlanılmamıştır.
Dava konusu minibüs, masrafı, kar ve zararı kiracıya ait olmak üzere, köy hudutları dahilinde ve köyün acil işlerinde çalıştırılmak kaydı ile kiralanmış, yıllık kira tesbit edilmiştir.
Türkiye gerçekleri nazara alındığında, Asgari Ücret Tarifesine göre bir yıllık şoför ücretici ödeyecek güçte bütçeye sahip köyler enderdir.
Bir vasıtanın bakım ve onarım masrafları, akaryakıt giderlerinin köyün diğer giderleriyle karşılanması imkansızdır. Köye hibe edilen araç, ya ticari amaçla kullanılacak veya hiç kullanılmayacaktır.
Yapılan kira mukavelesine "köy dahilinde ve köyün acil hizmetlerinde çalışma" şartı konulmuş, kar ve zararın kiracıya ait olduğu belirtilmiştir. Kira bedelinin normal piyasa değerinin altında olması kaçakçılık suçunu oluşturmaz. Görev ihmal veya suistimal davasına taşılabilir) gerekçesiyle önceki hükmünde direnmiştir.
Dosyaya, oluşa ve mevcut delillere göre:
Almanya'da çalışan Ahmet Ünlütürk adlı şahsa ait ve 1969 model olması dolayısıyla ithal mümkün olmayan ford marka minibüsü, sanıklardan Mahdumlar Köy Muhtarı Halim Poyraz'ın, arkadaşları Cemal Akay ve Celal Akay'la birlikte 36.000 liraya satın aldıkları halde, 5.12.1975 tarihli hibe mukavelesini düzenleyip, köylerine hibe edilmiş gibi göstererek, 1615 sayılı Yasanın 8/2-b maddesinden yararlanıp, gümrüksüz olarak ithalini sağlayarak köy tüzel kişiliğine mal ettikleri ve bu suretle 1918 sayılı Yasanın 20. maddesine aykırı davranışta bulundukları anlaşıldığı gibi; adı geçen sanıkların, köy ihtiyar heyetinden olan diğer sanıklarla birlikte, çeşitli tarihlerde aldıkları kararlarla, "tahsis gayesi dışında kullanılması, kiraya, rehine verilmesi, satılması, başkalarının istifadesine bırakılması, köyün müşterek işlerinin dışında kullanılması" mümkün olmayan suç konusu minibüsü, 1500-250 lira gibi sembolik rakamlarla şahıslara kiraya verdikleri, Halim Poyraz, Cemal Akay ve Celal Akay'ın, peşin ödedikleri 36.000 lirayı bahane ederek kardan hisse de aldıkları ve bu suretle tüm sanıkların 1918 sayılı Yasanın 1/E maddesine aykırı davranışta bulunmak suretiyle kaçakçılık suçunu işledikleri anlaşıldığından, Hazine Avukatının temyiz itirazının kabulü ile, direnme hükmünün bozulmasına karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan üyeler: (haklı nedenlere dayanan Yerel Mahkeme hükmünün onanmasına karar verilmesi gerektiğini) ileri sürerek, bu yolda oy kullanmışlardır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, tebliğnamedeki isteme uygun şekilde, Yerel Mahkeme direnme hükmünün bozulmasına, konunun 22.9.1986 günü yapılan 1. müzakeresinde yasal çoğunluk sağlanamadığından, 20.10.1986 günü yapılan ikinci müzakerede ve oyçokluğu ile karar verildi.