 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1986/7675
K: 1986/9153
T: 24.06.1986
- KAMULAŞTIRMA BEDELİ
- ARAZİLERDE DEĞER SAPTANMASI
ÖZET: Arazilerde taşınmaz malın, kamulaştırma günündeki mevki ve koşullarına ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelire göre değerinin biçilmesi gerekir.
(2942 s. Kamulaştırma K m. 11/t)
Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin kısmen kabul ve kısmen reddine dair verilen hükmün duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra, gereği görüşülüp düşünüldü
Dosyadaki kanıt ve belgelere göre davanın, dava hakkı bulunan davacı tarafça yasal hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır. Bilirkişi raporlarında arazi niteliğindeki dava konusu taşınmaz malın gerçek münavebe planı gözönünde tutularak ve net çjeliri hesaplanarak bilimsel yolla değeri belirtilmiş yerel resmi kuruluşların verim, fiyat ve giderlerle ilgili belgeleri dosyaya konulmuş, çiftçiyi vergilendirme yönünden değerlendirme durumu da gözönünde tutulmak üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 48. maddesine göre Bakanlar Kurulu'nca düzenlenen ortalama zirai kazanç ölçüleri çizelgelerindeki verilen bilirkişi kurulları ve mahkemelerce aynen ele alınması ve ayrılması zorunlu bir dayanak olmamakla beraber bilirkişi raporlarında yine de bu çizelgelerdeki verilere büyük ölçüde uyulmuş, değerlendirme yöntemi 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinde düzenlenen değer biçme esaslarına uygun bulunmuştur ve davalı idare vekilinin bu yönlere ilişen temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. Ancak;
Tapu kaydında ve takdir komisyonu raporlarında taşınmaz malın niteliği susuz tarladır. Bilirkişi raporlarında se bu taşınmazın sulanabilir olduğu açıklanarak değer biçilmiştir. 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin (t) fıkrasına göre arazilerde taşınmaz malın kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelire göre değerinin biçileceği kuralı getirilmiştir. Böyle olunca kamulaştırma olayımızda ise değerlendirme tarihinde boş tarlanın sulanıp sulanmadığı ve sulanması için ne gibi tesislerin yapıldığı hususlarını bildiren kanıtlar toplanmadan ve bu yön açıklanmadan taşınmazların sulanabilen varsayımına dayanılarak değerlendirme yapılması doğru bulunmamıştır.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde görüldüğünden hükmün yukarıda açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine ve temyiz eden davalı idare vekilinin yararına dava tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 11.000 lira vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 24.6.1986 gününde oybirliği ile karar verildi.