 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E:1986/520
K:1986/2397
T:27.02.1986
* KAMULAŞTIRMA DEĞERİNİN SAPTANMASI
ÖZET: Taşınmazın kumlu - taşlı, bünyede derin geçirgen, havadar, iyi su tutma kapasitesine sahip nitelikte olması ve ana yollara yakınlık, ulaşım ve pzarlanw kolaylığı değer biçme ilkelerinden net gelirin esas unsurunu oluşturan yer [mevki] ve koşullara ilişkindir. Bu nedenle aynı unsur ((bedelin saptanmasında etkili olacak diğer objektif ölçü)) diye tekrar gözönüne alınamaz.
(2942 s. Kamulaştırma K m. 11/3-f, i)
Taraflar arasındaki kamulaştırma değerinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; kamulaştırma değerinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden süresinde verilen dilekçe ile istenilmiş olmakta; dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra, gereği görüşülüp düşünüldü
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçeye, özellikle noter tebliğ belgesi üzerinde yaptırılan bilirkişi incelenmesine göre davanın süresinde açıldığının kabulü doğrudur. Ancak;
Kamulaştırma karşılığının saptanması için mahkemece iki kez bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan raporlar hüküm kurmaya yeterli değildir. Şöyleki
Değer biçme ilkelerini gösteren 2942 sayılı Yasanın 11/3. maddesinin arazilere ilişkin (f) bendinde taşınmaz malın kamulaştırma tarihindeki (mevkii ve şartlarına göre ve Olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir) ve (i) bendi gereğince de bedelin tesbitinde etkili olacak diğer objektif ölçülerin esas tutulacağı öngörülmüştür.
Kamulaştırılan yerin kumlu - taşlı, bünyede derin geçirgen, havadar, iyi su tutma kapasitesine sahip nitelikte olması bizatihi verimi ve gelire etkili, bunu azaltıp çoğaltan; ana yollara yakınlık, ulaşım ve pazarlama kolaylığı da masrafları azaltıcı unsurlardan olduğu cihetle bunların etkili objektif ölçü olarak tekrar dikkate alınması doğru değildir.
Her iki bilirkişi kurulunca açıklanan bu yönler dikkate alınmadan net gelirin esas unsurunu teşkil eden, mevki ve şartlara göre hesap edilen gelire aynı unsurların bir kez de etki sair objektif ölçü olarak tekrar dikkate alınıp önce tesbit edilen net gelire yüksek oranlarda eklemeler yapılmak suretiyle değer belirtilmesi yasa hükümlerine aykırıdır. Böylece düzenlenen raporlar hükme esas tutulamaz. Mahkemece bilirkişi raporlarının yasaya uygun olup olmadığı incelenmeli ve ona göre soruşturma ikmal edilip karar verilmelidir.
İdare vekilinin temyiz itirazı bu bakımdan yerinde görüldüğünden hükmün açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 27.2.1986 gününde oybirliğiyle karar verildi.