* TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVASI

* ANLAŞMA YOLUYLA EDİNİLEN MÜLKİYET

Taraflar arasındaki Kamulaştırma Yasasının 17. maddesi uyarınca tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılardan Botaş vekili yönünden süresinde verilen dilekçe ile istenmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 38. maddesine dayanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılan 98 sayılı Kanunun Hükmünde Kararnamenin geçici 2. maddesi gereğince, Türkiye Petrolleri Anonim Şirketi'nin, Petrak Kanunu hükümlerince iktisap ettiği boru hattı belgesinin bütün hak ve vecibeleri ile Botaş'a devrine karar verildiği ve devrin bu kararın yayınlandığı 8.4.1984 gününde gerçekleştiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Devredilecek hak ve vecibelerin boru hattının geçtiği taşınmaz malları da kapsadığı ve defter kayıtları üzerinden devredilmiş sayılacağı, devralanın tapu sicil muhafızlığına başvurusu üzerine gerekli kayıt ve tescil işlemlerinin yapılacağı sözü edilen geçici 2. maddede açıklanmaktadır. Böyle olunca, tapuda kayıt ve tescil işlemi yapılmamış ise de, boru hattının geçtiği taşınmaz malın paydaşı olan Türkiye Petrolleri A.O.'nın tapuda yazık payı da Botaş'a geçmiştir.

Türkiye Petrolleri A.O.'nın bağlı ortaklığı olan Botaş'ın 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 23/2. maddesi gereğince özel hukuk hükümlerine tabi tutulmasına, taşınmaz mala Bakanlar Kurulunun 17.2.1959 günlü Kararnamesi uyarınca aynı yıl fiilen elkonularak boru hattının döşenmiş bulunmasına Botas vekilinin de temyiz dilekçe sinde belirttiği gibi Petrol Kanununun 87. maddesinde yazılı anlaşma yolu ile edinilen mülkiyetin kamulaştırma yolu ile edinilen mülkiyet hükmünde olup kamulaştırılan yerin de Hazine adına tescili gerekmesine ve elkoyma gününden itibaren yirmi yıl geçtiği halde bu yerle ilgili herhangi bir dava açmayı davalıların her turlu dava hakkının düşmüş olmasına göre taşınmaz malın tapusunun iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesi doğru bulunmuştur

Davalı Botas vekilinin temyiz itirazı yerinde görülmediğinden hükmün (ONANMASINA), 6 2 1987 gününde oyçokluğu ile karar verildi

Davacı Milli Savunma Bakanlığı, dava konusu taşınmaz malın Petrol Boru hattı geçirmek üzere 1959 yılında kamulaştırıldığını ve o yıl el konduğunu Kamulaştırma Kanununun 38 maddesinde yer alan surenin geçtiğini ileriye sürüp taşınmaz malın idare adına tesciline karar verilmesini istemiş, dava tapu sicilinde malık gözüken kişilerle birlikte Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına tercih edilmiştir

Davaya TPO. vekili gelmemiş, bu kurumun kanuni halef olduğunu ileriye süren Botaş Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ. vekili gelmiş ve Botaş aleyhine oluşturulan hüküm, Botaş vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dosya arasında bulunan akit toplamının tetkikinden TPO.'nın payını 28.6.1965 gününde satış suretiyle iktisap ettiği anlaşılmaktadır. Burada öncelikle önemli olan bu davanın konusu olan taşınmaz maldaki TPO. payının Botaş'a geçip geçmediği yönüdür. Çoğunluk gerekçesinde de açıklandığı gibi 98 sayılı kanun hükmündeki kararname uyarınca TPO.'dan Botaş'a geçen taşınmaz mallar TPO.'na ait boru hatlarının geçtiği taşınmaz mallardır. Eğer söz konusu taşınmaz mal üzerinde bulunan boru hattı TPO.'na ait ise taşınmaz malın Botaş'a geçtiğine kuşku yoktur. Ne varki davacı Milli Savunma Bakanlığı Boru hattının kendisine ait olduğunu ileriye sürmektedir. Bu iddianın subutu halinde TPO.'nun taşınmaz maldaki payının boru hattı ile bir ilgi ve irtibatını kabul etmek mümkün olamaz. O zaman taşınmaz malı TPO.'nın Botaş'a geçen malları arasında kabul etmek mümkün değildir. Ve Botaş TPO.'nın kanuni halefi durumunda olmadığından Botaş vekilinin huzuru ile tahkikat yapılamayacağı gibi Botaş aleyhine hükümde oluşturulamaz.

Taşınmaz malın TPO.'na ait boru hattının geçtiği yer olduğu kabul edildiği takdirde dava hakkı Milli Savunma Bakanlığı'na ait olmayıp Botaş'a ait olacağından davanın Aktif husumet ehliyeti yönünden reddi gerekir.

Mahkemece söz konusu boru hattının hangi duruma ait olduğu saptanıp sonuca göre karar oluşturulması gerekir. Hüküm bu sebeple bozulmalıdır.

Tahir ALP Üye

Şahıslarla birlikte TPAO.'ya ait bulunan tapulu 1248 parsel sayılı cinsi petrol boru güzergahı olan 280 m2 miktarındaki taşınmaz mal davacı tarafından 17.2.1959 tarihinde kamulaştırılmış ve aynı yıla fiilen el konulmuştur. 30.3.1984 gün 2683 sayılı petrol hakkına müteallik TPA. Şirketi'nin boru hattı belgesinin Botaş'a devrine ait karar Batman İlçesi'ne ait olup davalı yer ise Dörtyol'dadır. Bu itibarla davalı yer ile ilgisi yoktur.

Kaldıki devredilen de boru hattı belgesidir. Kararın doğrudan TPA. Ortaklığı aleyhine oluşturulması gerekirken, Botaş Boru Hattı Genel Müdürlüğü aleyhine hüküm kurulması kanaatimce doğru değildir.

Hükmün bu bakımdan bozulması görüşündeyim.

Y.Servet KİTİŞ Üye

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972