DAVA : Taraflar arasındaki haksız olarak yapılan haciz isteminden doğma tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı kesin hüküm kuralına aykırı görülen sabit olmayan davanın reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu:

KARAR : Davacı, davalı tarafından borçla aleyhine yapılan icra takibi sırasında haksız olarak yapılan haciz işlemi nedeniyle zarar gördüğünü, bu nedenle 1.150.000 lira maddi ve 600.000 lira manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, davacının daha önce İcra Tetkik Mercii'ne açtığı istihkak davası sırasında İcra İflas Kanunu'nun 97. maddesine göre istediği (Malın değerinin yüzde onbeşinden az olmayan) tazminatın reddedildiğini ve bunun bir kesin hüküm oluşturduğunu kabul ederek isteğin reddine karar vermiştir.

Borçlu hakkında yapılan bir icra kovuşturması sırasında haksız yere malı haczedilen üçüncü kişiler bu yüzden doğan gerçek zararlarının ödetilmesini, İcra İflas Kanununun 97. maddesinde öngörülen özel hüküm dışında genel hükümlere göre genel mahkemelerde ayrıca dava açarak isteyebilirler (25.5.1974 gün ve 5/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı). Bu yargıya konu olan olaylarla icra tetkik merciine açılan istihkak davasında 97/14. maddeye göre bir tazminat istenmesi söz konusu olmadığı tartışmasızdır; olayımızda ise, icra tetkiki merciinden "97/14. maddeye göre asgari % 15 tazminat istenmiş" ancak isteğin reddine karar verilmiş ve bu karar Yargıtay'ca da onanmıştır.

O halde olayımızda tartışılması gereken sorun, haciz nedeniyle uğranılan zararları karşılamak üzere icra tetkik merciinden istenilen tazminatın reddine dair kararın "kesin hüküm oluşturup oluşturmayacağı"dır.

Kesin hükümden söz edilebilmesi için usulün 237. maddesi gereğince tarafların, müddeabihin ve dava sebeninin aynı olması gerekir. Tarafların aynı olduğu tartışmasız olmasına göre özellikle "dava sebebi" üzerinde durulmalıdır.

Bugün Türk Usul Hukuku uygulanmasında, yorumlanmasında "dava sebebi" tartışmalıdır (Kuru, Hukuk Muhakemeleri Hukuku C: 3. sh. 3535 vd., Postacıoğlu Medeni Usul Hukuku Dersleri, 1975 sh: 685 vd.) Kesin hükümdeki dava sebebinden amacın "davanın dayanağını oluşturan vakıalar" olduğu yolundaki görüşün ağırlık kazandığı doğrudur. Ne var ki, 5/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da açıkça vurgulandığı gibi; 3. kişilerin haksız yere malların haciz edilmesi nedeniyle gerçekleşen zararlarının ödetilmesi İcra İflas Kanunu'nun 97. maddesinde öngörülen hükümlerle sınırlı değildir; genel hükümlere göre de dava ve talep hakkı bulunmaktadır. Burada 97. maddede tazminat koşulunun yalnız kötü niyete bağlı olduğu unutulmamalıdır; alacaklının açık ve seçik kötü niyeti (kastı) kanıtlanmadıkça asgari % 15 tazminatın hükmedilmesi (İcra Tetkik Merciinde) olanağı bulunmamaktadır. Genel Hükümlere göre ise, 97. maddenin aksine, kast dışında kusur (ihmal)dan da sorumluluk söz konusu olacaktır.

O halde, icra tetkik merciinde 97. maddeye göre reddedilen ve kesinleşen kararla; bu dava konu yapılan alacak arasında hukuki sebep birliği varlığından bahisle davanın reddi doğru değildir.

Kaldı ki, davacı açıkça manevi tazminat da istemiştir; bu hususta ilk davada bir istek söz konusu değildir.

O halde mahkemenin olayın 5/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı karşısında ortaya çıkan özelliğini değerlendimeden kesin hükümden söz etmesi usul ve yasaya aykırıdır; hüküm davanın esası incelenmek üzere bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle davacı yararına BOZULMASINA, 23.2.1987 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972