 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E:1986/4837
K:1986/6329
T:27.05.1986
* TAPU KAPSAMI
* DEĞİŞKEN SINIR
* ZİLYETLİKLE EDİNME KOŞULLARI
ÖZET : Kural olarak değişebilir sınırlı tapu, miktarı ile geçerlidir. Bu durumda, tapuya değişme. yen sınırlarla bağlantısı kesilmeksizin kapsam tayin edilmesi, miktar fazlası yer için kazandırıcı zamanaşımı zilyedliği ile edinme [iktisap] koşullarının araştırılması gerekir.
(766 s. Tapulama K m. 42)
Taraflar arasında görülen davada; davacı Hazine, tapulamaca davalılar adına tespit gören dava konusu taşınmazdaki miktar fazlasının iptali İle adına tescilini istemiştir. Davalılar, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır. Davanın reddine ilişkin hüküm süresi içinde ve duruşmalı olarak davacı Hazine tarafından temyiz edilmekle; dosya incelenerek, gereği görüşülüp düşünüldü
Davacı Hazine, tapulamaca 1329 tarih 25 nolu tapu kaydına dayanılarak davalılar üzerine tesbit ve tescil edilen 10 parsel sayılı taşınmazdaki miktar fazlasının iptali ile adına tescilini istemiştir. Tapulama tesbitinin dayanağını oluşturan tapu kaydı 200 dönüm miktarında olup, nizalı parselin 1174 dönüm yüzölçüsünde bulunduğu anlaşıldığına göre uyuşmazlığın çözümü için sınırların niteliğinin ve taşınmazı tümüyle çevirip çevirmediğinin saptanması, kaydın miktarı ile geçerli olması halinde ise miktar fazlası üzerindeki zilyetliğin iktisaba yeterli olup olmadığının araştırılması zorunludur. Uygulama sırasında bilgisine başvurulan yerel bilirkişinin sözleri hükme yeterli değildir. Yerel bilirkişi taşınmazın güney sınırındaki Kole Şadiyan ve Haricihan Dereleri'nin nehre inen kuru dereler olduğunu bildirmişse de bu derelerin sabit bir sınır teşkil edip etmediğini yeterince açıklamadığı gibi derelerin durumu uzman bilirkişi krokisinde de gösterilmemiştir.
Öte yandan, batı yöndeki yol sınırının kısmen sürülmesi olgusu karşısında taşınmazı tümüyle çevirip çevirmediği üzerinde de durulmamıştır. Hal böyle olunca, komşu parsellere ait dayanak kayıtları da getirtilerek çevreyi iyi, bilen yaslı ve yansız kişiler arasından seçilecek yerel ve tapu fen memuru ve ziraatçı sıfatındaki uzman bilirkişiler aracılığı ile yeniden uygulama yapılması, uygulamada komşu parsellere ait dayanak kayıtlarından da yararlanılması, davalı tapusundaki sınırların birer birer saptanarak uzman bilirkişice düzenlenecek ölçekli krokide gösterilmesi, sınırların genişletilmeye elverişli olması veya nizalı taşınmazı tümüyle çevirmeyip açık yön kalması halinde kayda sabit sınırlarla bağlantılı olarak miktarı ile geçerli kapsam tayin edilmesi, bilirkişilerce bilinemeyen yönler hakkında taraflarca gösterilecek tanıkların dinlenilmesi, kayıt kapsamı dışında bir kısım yer kaldığı takdirde miktar fazlası olan o yer üzerinde davalılar yararına kazandırıcı zamanaşımı hükümlerinin uygulama olanağı bulunup bulunmadığının araştırılması, gerek tapu kaydındaki sınırların niteliği, gerekse miktar fazlasının zilyetlikle iktisaba elverişli yerlerden olup olmadığı hakkında ziraatçı uzman bilirkişiden gerekçeli rapor alınması, böylece hasıl olacak sonuç çerçevesinde hüküm kurulması gerekirken eksik ve yetersiz inceleme ile yazılı Olduğu üzere davanın reddine karar verilmesi isabetsizdir. Öte yandan dava, 3.465.000 lira değer gösterilerek açılmış olup, dava dilekçesindeki değere davalılarca itiraz edilmediği halde, keşifte belirlenen değer üzerinden fazla avukatlık parasına hükmedilmesi de doğru değildir. Davacı Hazinenin temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile hükmün belirtilen nedenlerden ötürü Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), gelen temyiz eden vekili İçin 11.000 lira duruşma vekalet ücretinin temyiz edilenden tahsiline, peşin harcın iadesine, 27.5.1986 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.