DAVA : Davacı Dumlupınar Köyü Muhtarı tarafından, davalı Sivricek Köyü ve arkadaşları aleyhine 23.1.1959 gününde Kurşunlu Asliye Hukuk Mahkemesi'ne verilen dilekçe ile mer'aya müdahalenin men'i istenmesi üzerine bozmaya uyulduktan sonra dosya gönderilmekle, (Çankırı asliye Hukuk Mahkemesi)nce yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 18.3.1986 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekilleri tarafından istenilmekle; süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne dava değeri itibariyle duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek, gereği düşünüldü:

KARAR : Tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere davacı Dumlupınar Köyü, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ndeki Hicri 1986 tarihli kayda, biri Şevval 1165 tarihli diğeri Şaban 1297 tarihli iki şer'i ilâma, davalı köyler ise Muharrem 1294 tarihli Şer'i ilam ile Şevval 1323 (Teşrinisani 1321) tarih 11 numaralı karara dayanarak dava konusu mer'a yayların intifanın kendilerine ait bulunduğunu ileri sürmüşlerdir. Sözü edilen kayıt ve belgelerin çekişmeli taşınmaza aidiyeti yapılan uygulamalara açıklığa kavuşmuştur. Uyuşmazlığın çözümünde isabetli sonuca ulaşılabilmesi için bu belgeler üzerinde durmak gerekmiştir.

Hicri 1986 tarihli kayıt, davacı Dumlupınar köyü lehine o an bir tahsise ilişkindir. Buna rağmen Sivricek ve HacıMuslu köyleri'nin dava konusu yere müdahaleleri üzerine davacı Dumlupınar Köyü Şevval 1165 tarihli Şeri ilam almış, adı geçen köyleri men ettirmiştir. Aradan 100 yılı aşkın süre geçmiş, bu defa Çatkilise, Hacımuslu ve Sivricek köyleri aldıkları Muharrem 1294 tarihli ilamla Dumlupınar Köyü'nü bu yerden men ettirmişlerdir. Ancak, Dumlupınar Köyü evvelce aldığı Şevval 1165 tarihli Şeri ilâmı bulunduğunu ve buna rağmen sonradan alınan Muhrarrem 1294 tarihli ilâmla menedildiğini belirterek vaki başvurusu üzerine bu defa Şaban 1297 tarihli ilâmı elde etmiş ve Çatalkilise, Hacımuslu ve Sivricek köylerinin Muharrem 1294 tarihli ilmı haksız olarak elde ettiklerine, Dumlupınar Köyü'nün daha önceki Şevval 1165 tarihli Şer'i ilâm bulunduğuna ve dava konusu yerin Dumlupınar Köyü mer'ası olduğuna işaret edildiği ve bu nedenle diğer köylerin müdahalelerinin menedildiği görülmektedir. Ne varki, aradan 20 küsur yıl geçtikten sonra Çatalkilise, Hacımuslu ve Sivricek köyleri Şevval 1323 tarih 11 sayılı bir kararla Dumlupınar Köyü'nü tekrar bu yerden menettirmişlerdir. Sözü edilen bu son karar incelendiğinde özellikle Muharrem 1294 tarihli Şer'i ilâmın dayanak kabul edildiği anlaşılmaktadır. Halbuki Muharrem 1294 tarihli ilâmın ve buna dayalı müdahalenin haksızlığı Şaban 1297 tarihli ilâmda belirtilmişti. Şimdi ise, Dumlupınar Köyü adı geçen köylerin bu yerden men'ini istemektedir. Mahkemece davanın reddine dair verilen önceki kararın bozulmasına ilişkin Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'nin 22.6.1965 gün 2085/3594 sayılı kararında ilâmlara ve uygulamaya ilişkin hususlara işaret edildikten sonra buraya kadarki durumun davacı Dumlupınar Köyü lehine olduğu açıkça dile getirilmiş; ancak, mahkemece uygulanmayan Şevval 1323 tarih 11 numaralı kararın da uygulanması lüzumuna değinilmiştir. Bu değinme her davada olduğu gibi taraflarca ikame edilen delillerin toplanması, uygulamanın tamamlanması amacına yöneliktir. Bozma kararında Şevval 1323 tarih 11 numaralı karar mahalline uyduğunda o doğrultuda sonuca gidilmesi gerektiğine dair bir ifadeye yer verilmemiştir. Eksik kalan tahkikat ve tatbikat ikmal edildikten sonra tarafların leh ve aleyhindeki deliller mahkemece gözönünde tutulup tartışılarak bir sonuca ulaşılması icabeder. Halbuki, mahkeme bozmaya uymuş, Şevval 1323 tarihli ilâmı uygulamış, Dumlupınar Köyü lehine olan ve gerek yukarıda açıklanan, gerekse bozma kararında ifade edilen durumları dikkate almadan davanın reddine karar verilmiştir.

Hukuki istikrar, toplumun huzur ve sükunu için zorunludur. Bu nedenledirki bir ilamla haklılığı saptanan gerçek veya tüzel bir kişinin aynı taraflar arasnda görülen başka bir dava ile haksızlığına hükmedilemez. Yürürlükteki mevzuatımıza göre ilk karara itibarla ve iadei muhakeme yoluyla ikinci karar ortadan kaldırılır. Eski hukukumuzda da ilk ilâma itibar olunmakta, sonraki hüküm önceki hükmün kuvvet ve itibarını kaybettirememektedir. Mecelle'nin 80. maddesi ile ilgili acıklamada (...Bir hüküm dayandığı delile tamamen zıt bir delil sonradan ortaya çıkmış bulunsa bile evvelki hüküm kuvvet ve itibarını kaybetmez. Bu da tabiidir. Hukuki durumlarda her şeyden önce istikrar lâzımdır) denmiştir (Dr. A. Refik Gür, Hukuk Tarihi ve Tefekkürü Bakımından Mecelle, 2.basım. İstanbul-1977, Sayfa 165). O halde, bütün bu hususlar dikkate alınarak davanın kabulü yolunda bir karar verilmek üzere son hükmün de bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenle temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın isteği halinde yatırana iadesine, 19.10.1987 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972