 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1986/732
K: 1986/1673
T: 21.03.1986
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya icnelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - Taraflar arasında düzenlenen Kira Sözleşmesinin 17 nci maddesi; "Şirket ile lokal olarak kullanılan mecurun maliki arasındaki kira kontratının yenilenmemesi halinde işbu sözleşme kendiliğinden fesih edilmiş sayılacaktır." şeklindedir.
Davalı şirketin kiralayanı ile yaptığı kira aktinin 13 üncü maddesinde "Taraflar kira sözleşmesini fesih edeceklerini sözleşmenin bitiminden en az bir ay evvel noter marifetiyle bildirmedikleri takdirde kira sözleşmesi bir sene daha uzatılmış sayılacaktır." Hükmünü taşımaktadır. Bu maddeye göre, davalı şirketin bir ay evvel feshi ihbarda bulunmamasından dolayı kira sözleşmesinin bir yıl uzatıldığı kabul edilmelidir. Anılan sözleşme yenilendikten sonra davalı ile kiralayanın, karşılıklı anlaşmaları sonucu kira sözleşmesine son vermeleri olgusu, az yukarda açıklanan ve davalının savunmasına dayanak tuttuğu 17 nci maddedeki Kira Sözleşmesinin yenilenmemesi halinin kapsamına girmez. Çünkü, davalı kendi kiralayanı ile sözleşmesini yenilemiyeceğini, 3 üncü maddede kararlaştırılan, sözleşmenin bitiminden bir ay evvel değil ancak 25.1.1984 tarihinde bildirmiş, sonradan anlaşarak sözleşmeyi bozmuştur. Bu itibarla davalının sözleşmeyi tek taraflı fesih etmesi, 17 nci maddeye uygun olmayıp, haksızdır. Öte yandan, davalının, davacıya gönderdiği 4.1.1985 günlü yazıyla kiralanan lokali kendisinin işleteceğini açıkladıktan sonra, 25.1.1984 tarihinde de 17 nci maddeye göre sözleşmeyi fesih ettiğini bildirmesi çelişkili davranışını gösterir, hukuken korunamaz. O halde kural olarak sözleşmenin haksız feshi dolayısıyle, davacının kira süresince uğradığı zarardan davalı kiralayan sorumlu tutulmalıdır. Bu nedenlerle davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2 - Ne var ki BK.'nun 98 inci maddesi son fıkrası yoluyla olayda uygulanması gereken, BK.'nun 44 üncü maddesi uyarınca zarar gören davacının eylemi, zararın çoğalmasına yardım ettiği hallerde tazminattan indirim yapmak zorunluğu vardır.
Sözleşmenin feshi üzerine davacı kiracı yeni bir işleri kiralamak için gayret sarfetmesi ve bu suretle zararının çoğalmasını önlemesi ödevi ile karşı karşıyadır. Bu durumda Mahkemece, davacının, sözleşmenin feshi tarihinden itibaren, benzer bir işlerini yeniden kiralayabilmesi için ne kadarlık bir süreye ihtiyacı bulunduğu bilirkişi aracılığı ile, gerekirse keşif de yapılarak tesbit edilmeli, bu süreye tekabül eden zarara hükmedilmelidir. Bu nedenlerle usule ve yasaya aykırı kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : 2. bentte gösterilen nedenlerle kararın, temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 21.3.1986 gününde oybirliğiyle karar verildi.