DAVA : Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ve alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas ve karşılık davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı, ekmek fabrikasını ortak olarak işletilmek üzere 20.8.1982 tarihli sözleşme ile üç yıllığına davalıya verdiğini, davalının fabrikayı iyi işletemediğini, bakımsızlıktan fabrikayı hasara uğrattığını ve 1984 yılı Mart ayı sonuda ortaklık süresi bitmeden bırakıp kaçtığını ileri sürerek 344.000 TL. hasar bedeli, 1.100.000 TL. 11 aylık kira parası, 110.687 TL 1982 yılına ait kar payı ile 63187 TL. elektrik parası, ki toplam 1.617.874 TL.'nın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsilini ve ortaklığın feshine karar verilmesini istemiştir.

Davalı, sözleşmeye göre esaslı onarımların davacıya ait olduğu halde, davacının bunu yapmadığını, bu nedenle de 12.3.1984 tarihinde fabrikanın çalışmasını durdurduğunu, kira bedelinin aylık 100.000 TL değil de 50.000 TL. olduğunu ve bunu da ödediğini 1983 yılında fabrikanın zarar ettiğini öne sürerek davanın reddini savunmuş ve fabrıkinın 1983-1984 yıllarında zarar ettiğinden bundan davacının payına düşen 1.651.648 TL.'nin davacıdan tahsilini ayrı bir dava ile istemiş ve davalar birleştirilmiştir.

Mahkemece, ortaklığın feshine, ortaklığın 1983 ve 1984 yıllarındaki toplam 2.873.658 TL. zararının yarasının davacının payına isabet ettiğinden, bundan 344.000 TL. hasar bedeli ile 110.687 TL. 1982 kar payının mahsubu ile geriye kalan 982.142 TL. zarar payının davacıdan tahsiline, davanın kabul ve reddedilen miktarlar üzerinden 60.758 TL. ücreti vekaletin davalıdan, 116.702 TL. ücreti vekaletin de davacıdan tahsiline karar verilmiş ve hüküm hem davacı hem de davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının ve davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2 - Davacı, davalının ortaklık konusu ekmek fabrikasını kötü yönettiği ve 1983 ve 1984 yıllarında ileri geldiği öne sürülen zararın davalının kusur ve eyleminden kaynaklandığını iddia etmiştir. Borçlar Kanunu'nun 528 inci maddesi gereğince ortaklardan herbiri şirket işlerini yönetirken kendi işlerinde mutad veçhile ihtimam göstermeğe mecburdur. Gerekli ihtimamın gösterilmesi durumunda yönetici ortak kusurlu sayılmak ve bu eylem ve işleminden ortaya çıkan zarardan diğer ortaklara karşı sorumlu tutulmak gerekir. O halde, mahkemece olayda davalının ortaklık işlerini yönetirken gerekli gayret ve özeni gösterip göstermediği ve 1983 ve 1984 yılları zararının davalının kusurundan ileri gelip gelmediği, tarafların bu konuda gösterecekleri başka delilleri varsa onları da topladıktan sonra bu işlerden anlayan bir bilirkişi aracılığıyla dosya üzerinde ve gerekiyorsa mahallinde inceleme yapılarak tesbit edilmek ve böylece ortaya çıkacak sonuca göre birleştirilen davaya konu olan zarar payı talebi karar bağlanmak gerekirken, bu yön üzerinde durulmadan hüküm kurulması yasaya aykırıdır ve bozmayı gerektirmiştir.

3 - Mahkemenin zarar hesabına dayanak aldığı 25.6.1985 günlü bilirkişi raporu davalıya ait işletme defterleri üzerine yapılan inceleme sonucu verilmiştir. Davacı vekili bilirkişi raporuna karşı verdiği 19.7.1985 günlü itiraz dilekçesinde bu defterlerin muntazam tutulmadığını, gelir gider hesaplarının gayri ciddi ve yasalara uygun olmadığını öne sürmüştür. Davacı tacir değildir. İnceleme konusu defterlerin davalıya ait olup onun tarafından tutulmuş olduklarından, ortaklık hesabının tesbitinde delil olarak kabul edilemez. bu nedenle mahkemenin 1983 ve 1984 yıllarında ortaklık konusu fırının zarar edip etmediğini belirlemek için bilirkişi aracılığı ile ortaklık konusu fabrikanın kapasitesi ve iş durumu, mevcut işletme sermayesi, emsal işletmelerin aynı tarihteki faaliyetleri gibi hususları da gözönünde tutmak suretiyle inceleme yapması ve elde edilecek sonuca göre birleştirilen davayı karara bağlanması gerekir. Bu yönler gözetilmeden davalının işletme defterine göre düzenlenmiş bilirkişi raporunu esas alarak karar vermesi usul ve yasaya aykırıdır ve bozma nedenidir.

4 - Davalının temyizine gelince; Davalının işveren olarak Sosyal Sigorta Kurumuna fiilen ödemiş olduğu prim, ortaklığın gideridir. Ortaklık işi için ödenen bu primlerin defterde yazılı olması dahi oratklık gider hesabına dahiledilmesi ve buna göre hasap çıkarılması gerekir. Mahkemenin ödenen primleri gider olarak gözönünde tutmadan karar vermiş olması da davalı yararına bozmayı gerektirir.

5 - Mahkemece davalı yararına birleştirilen davada sabit olan 1.436.829.'lık kısım ile asıl davada reddedilen 1.163.187 TL.'lik kısım üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken davalıya eksik vekalet ücreti ödenmesine karar verilmesi de kabul biçimi bakımından yanlıştır.

SONUÇ : Davacının ve davalının diğer temyiz itirazlarının 1. bentte yazılı nedenlerle reddine, temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle taraflar yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine, 7.3.1986 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972