DAVA : Rüşvet almada aracılık yapmak suçundan sanık Yıldırım Akıncı'nın, TCK.nun 278/1. 59. maddeleri gereğince on ay hapis cezasıyla tecziyesine ilişkin hükmü, Özel aire:

(Murat Solak'ın sanığa mürcaat ederek 3 aylık pasaportu 6 aya çıkarması için ricada bulunduğu, sanığın "bu iş için hediye isterler" diyerek Murat Solak'tan 5.000 lirayı aldığı anlaşılmıştır.

Sanık, bir memur nezdinde hatırı sayıldığı veya onlarla münasebeti bulunduğu yolunda bir iddiada bulunmamış olmasına göre, hadisede TCK.nun 278. maddesinde yazılı suç unsurlarının mevcut olmadığı ve eylemin TCK.nun 503. maddesine uygun dolandırıcılık suçunu oluşturduğu gözetilmeden, TCK.nun 278. maddesiyle ceza tayini) isabetsizliğinden bozmuş; Yerel Mahkeme ise;

(Sanıklardan Murat Solak'ın Suudi Arabistan'a işçi olarak gitmek için enizli Emniyet Müdürlüğünden, olay tarihinden evvel, 28.5.1981 tarihine 3 aylık bir pasaport aldığı, ancak ilgili evlet Konsolosluğu görevlilerinin 3 aylık pasaporta vize vermedikleri, "ancak 6 aylık pasaporta vize verebileceklerini" beyan etmeleri üzerine, bu defa pasaportunu 6 aylık veya bir senelik yapmak üzere tekrar enizli Emniyet Müdürlüğü Pasaport Şubesine müracaat ettiği, pasaport şube amiri beraat eden sanıklardan sanık Yücel Alah'ın 1 hafta evvel 3 aylık pasaport alan sanığın pasaportunun 6 aylık yapılıp yapılmayacağı konusunda tereddüte düştüğü, oradaki görevlilere sorduğu, aydınlanamayınca tamimleri incelemek üzere sanığa "5-10 gün sonra gelmesini" söylediği, kendisine pasaport verilmeyeceği kanaatinde bulunan sanık Murat Solak'ın bu aracı yardımıyla pasaport almaya karar verdiği, olay günü yanında akrabası Mehmet Arif Solak olduğu halde köylüsü Nevzat Aydemir'in yazıhanesine gittiği, onun da yazıhane komşusu "İrfan Karaca'ya soralım dediği, emniyet ile sıkı ilişkileri olduğunu bildiği diğer sanık Yıldırım Akıncı'ya telefon ettiği, Yıldırım Akıncı'nın "o şahsı bana gönderin" dediği bunun üzerine Murat Solak'ın akrabası Mehmet Ali Solak'la birlikte Kale içinde kuruyemişçilik yapan sanık Yıldırım Akıncı'nın yanına gittiği, onun "ben pasaportunu istediğin gibi yaptırırım, amahediye isterler" dediği, Murat Solak'ın "ne hediyesi isteyecekler, ben fakirim" demesi üzerine "viski, 1 kg. kahve gibi hediyeler" diye cevap verdiği, Murat Solak'ın "bunları bulamıyacağını, kaç lira olduğunu" sorduğu, bunun üzerine Yıldırım Akıncı'nın "2.000 lira kahve, 2.000 lira viski.. sen yine 5.000 lira ver" dediği, bunun üzerine Murat Solak'ın üzerinde bulunan 4.000 lirayı verdiği, 1.000 lirasını da daha sonra verdiği, parayı alan sanık Yıldırım Akıncı'nın "ben bir kart yazayım, sen hemen git dosyalarını tamamlat" dediği, 8.6.1981 günü Emniyet Amiri Yücel Alhan'a hitaben bir kart yazıp verdiği, arkasından "10.6.1981 Çarşamba günü pasaportunu alamadığı takdirde parasını iade edeceğini" söylediği, Murat Solak'ın 9.6.1981 günü kartı Yücel Alhan'a verdiği, böylece ilk müracaatından itibaren 3-5 gün geçtiği, dosyanın işleme konulduğu, bu arada Yıldırım Akıncı'nın pasaport şubesine geldiği, sanık Yücel Alhan'la görüştüğü, muamelenin tekemmül etmesi için Murat Solak'la jandarmaya gittiği, daha sonra Murat Solak'ın, olayı ilgililere ihbar ettiği anlaşılmıştır.

Murat Solak, Yıldırım Akıncı'nın yanına giderken onun pasaport şubesindeki görevlilerle yakın ilişkisi bulunduğunu, onlar nezdinde hatırı sayıldığını bilmektedir. Yıldırım Akıncı, isteğini öğrendikten sonra Murat Solak'a pasaport şubesindeki görevlileri kasdederek "biriniz için nazım geçer" demek suretiyle hatırı sayıldığını vurgulamıştır. Yıldırım Akıncı, Yücel Alhan'a kendisine kart yazılabilecek derecede yakındır. Kartı olan Murat Solak, Yücel Alhan'a götürerek vermiş dosyası işleme konmuştur. Bu sırada Yıldırım Akıncı'da pasaport şubesine ve jandarmaya gidip, muamelenin yürümesi için çaba sarfetmiş, böylece bu yerlerde hatırı sayıldığını fiiller de göstermiş, böylece TCK.nun 278. maddesinde ifadesini bulan "Devlet Memuruna intisap iddiasıyla menfaat temin etmek" suçu bütün unsurlarıyla teşekkül etmiştir) gerekçesiyle önceki hükmünde direnmiştir.

KARAR : Görüldüğü gibi; oluş ve sübutta Yerel Mahkeme ile Özel Daire arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık konusu olan husus: Sanık Yıldırım Akıncı'nın eyleminin "devlet memuruna intisap iddiasıyla menfaat temin etmek" suçunu mu, "dolandırıcılık" suçunu mu oluşturduğu hususudur.

TCK.nun 278. maddesinde müeyyideye bağlanmış "devlet memuruna intisap iddiasıyla menfaat temin etmek", başka bir deyişle "nüfuz ticareti" suçunun söz konusu olabilmesi için, bir kimsenin "resmi merciler arasında yahut Devlet memurlarından bir nezdinde hatırı sayıldığını yahut onlarla münasebeti bulunduğunu iddia ederek" kendisi veya başkası hesabına menfaat temin etmesi gerekmektedir.

Sanık, herhangi bir memurdan ismen bahsetmediği gibi, rütbe ve makam adı dahi zikretmeksizin, "pasaportunu istediğin gibi yaptırırım, ama hediye isterler" demekle yetinmiştir.

"Nüfuz ticareti", dolandırıcılık suçunun unsurlarını da ihtiva eder (F.Erem, Türk Ceza Hukuku, Cilt 2, 2.Bası, s.426). Bir dolandırıcılık eyleminin "nüfuz ticareti" olarak vasıflandırılabilmesi için TCK.nun 278. maddesindeki unsurların da gerçekleşmesi gerekmektedir. Aksi halde sanığa TCK.nun 278. maddesi ile değil, 503. maddesiyle ceza tertip edilmelidir.

Olayımızda da, unsurları bakımından "nüfuz ticareti" suçu oluşmadığından, sanığın "dolandırıcılık" suçundan mahkumiyetine karar verilmesi gerektiğinden, sanık vekilinin temyiz itirazının bu nedenle kabulü ile, direnme hükmünün bozulmasına karar verilmelidir.

Çoğunluk görüşüne katılmayan bir üye: (Haklı nedenlere dayanan Yerel Mahkeme hükmünün onanmasına karar verilmesi gerektiğini) ileri sürerek, bu yolda oy kullanmıştır.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, tebliğnamedeki isteme uygun şekilde, Yerel Mahkeme hükmünün Bozulmasına, depo parasının sanığa geri verilmesine, 18.3.1985 gününde üçte ikiyi geçen çoğunlukla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972