 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 1985/268
K: 1985/361
T: 18.11.1985
DAVA : 647 Yasanın 4. maddesinin 2248 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikten önceki metninde:
(Kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalar suçlunun kişiliğine, sair hallerine ve suçun işlenmesindeki özelliklerine mahkemece;
1- Kabahatlerde, beher gün karşılığı 10-20 lira hafif, cürümlerde 20 ile 40 lira hesabıyla ağır para cezasına,
......
Çevrilebilir.
Suç tarihinde henüz 18 yaşını ikmal etmemiş olanların mahkum edildikleri kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalar yukarıdaki bentlerde yazılı ceza ve tedbirlerden birine çevrilir...) hükmüne yer verilmiştir.
22.6.1979 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 2248 sayılı Yasa ile, anılan madde hükmü değiştirilerek: (kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalar, suçlunun kişiliğine, sair hallerine ve suçun işlenmesindeki özelliklerine göre mahkemece:
1- Kabahatlerde, beher gün karşılığı 50 ila 100 lira 200 lira hesabıyla ağır para cezasına,
Çevrilebilir.
.............
Suç tarihinde önce, para cezasına veya tedbire çevrilmiş olsa dahi hürriyete bağlayıcı cezaya mahkum edilmemiş olanlar hakkından hükmolunan 30 güne kadar 30 gün dahil-hürriyeti bağlayıcı cezalar yukarıdaki bendlerde yazılı ceza ve tedbirlerden birine çevrilir...) şeklini almıştır.
Görüldüğü gibi 2248 sayılı Yasa ile değiştirilen 647 sayılı Yasanın 4. maddesi "30 güne kadar 30 gün dahil-hürriyeti bağlayıcı cezaların anılanmaddedeki ceza ve tedbirlerin birene çevrilmesini" zorunlu hale getirmiştir. Bu durum sanık lehinedir. Ancak çevirmedeki beher gün karşılığı olan 10 ile 40 lira, bu defa 50 ile 200 liraya yükseltilmekle sanık aleyhine bir değişiklik yapılmıştır.
TCK.'nun 2. maddesinde: (İşlendiği zamanın kanuna göre cürüm veya kabahat sayılmayan fiilden dolayı kimseye ceza verilemez. İşlendikten sonra yapılan kanuna göre cürüm veya kabahat sayılmayan bir fiilden dolayı da kimse cezalandırılamaz. Eğer böyle bir ceza hükmolunmuşsa icrası ve kanuni neticeleri kendiliğinden kalkar.
Bir cürüm veya kabahatin işlendiği zamanın kanunu ile sonradan neşrolunan kanun hükümleri birbirinden farklı ise, failin lehine olan kanun tatbik ve infaz olunur) hükmü yer almaktadır.
Anılan madde hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere, önceki kanunla sonraki kanun hükümleri birbirinden farklı ise, failin lehine olan kanun tatbik ve infaz olunur) hükmü yer almaktadır.
Mahkemelerin kuruluşuna, usullerine, merci değişikliğine ilişkin hükümlerde ise sonraki yasa hükümlerinin uygulanması, yasama ve yargı yorumlamalarının ise geriye doğru yürümemesi kuralı kabul edilmektedir.
Cezaların yerine getirilmesine ilişkin rejimleri değiştiren yasaların derhal uygulanması gerekmekte ise de, değişiklik yapan yasaların cezaların niteliğini değiştirmemesi gerekir. Cezanın yerine getirilmesine ilişkin yasadaki değişiklik mahkamiyet süresini uzatıyorsa veya hükümlüye yüklenen yükü artırıyorsa, bu hal cezanın niteliğini değiştirdiğinden derhal uygulanmaz (DÖNMEZER-ERMAN, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Cilt 1, 6 Bası, S.239).
2248 sayılı Yasa ile hapis cezasının paraya çevrilmesinde beher gün karşılığının 10-40 liradan 50-200 liraya yükseltilmesiyle sanığa yükletilen külfet esaslı biçimde artırıldığından, sanık aleyhindeki bu yasanın derhal uygulanması ile TCK.'nun 2. maddesi ihlal edileceği gibi, uygulamalarda karışıklıklara, hak ve nesafet duygularını incitecek durumların doğmasına da neden olunacaktır.