 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1985/5184
K: 1985/4935
T: 07.05.1985
DAVA : Dava hakında Ankara 5. İş Mahkemesi'nden verilen 17.4.1985 günlü ve 409 D. İş/ 27. D. İş sayılı hüküm davalılardan O. İş Sendikası avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR : T.O. İş Sendikası'nın, Orman Genel Müdürlüğü'ne bağlı işyerlerinde işletme toplu iş sözleşmesi yapmak için 3.9.1984 tarihi itibariyle yetki talebinde bulunması üzerine Çalışma Bakanlığı'nca yapılan inceleme sonunda 241 sayılı KHK'ye yollamada bulunularak Orman işletme Müdürlükleri, Orman Fidanlık Müdürlükleri, Toprak Muhafaza ve Mera İslah Tatbikat Grup Müdürlükleri, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Enstitüsü Müdürlüğü işyerlerinin Orman Genel Müdürlüğü'ne bağlandığı söz konusu Genel Müdürlük ve bağlı işyerlerinin 2822 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesindeki "İşletme" tarifine uygun olduğu ve işletmede başvuru tarihi itibariyle çalışan işçi sayısı ve sendikalı işçi adedine göre, T.O.İş Sendikası'nın gerekli çoğunluğa haiz bulunduğu tespit edilerek ilgililere duyurulmuştur.
T. İş Sendikası'nın 27.9.1984 tarihli başvurusu üzerine Çalışma Bakanlığı, işletmede kanunun aradığı gerekli çoğunluğa sahip bulunmadığını tespit ederek durumu adı geçen sendikaya bildirilmiştir.
TİS'nın başvurusu Orman Genel Müdürlüğü'nün bağlı kuruluşlarıyla birlikte bir işletme olup olmadığının, tek bir işletme ise, kendisinin çoğunluğa sahip olduğu, değilse 18. Bölge Müdürlüğü'nün tek bir işletme veya her bölge müdürlüğünün ayrı ayrı birer işletme bulunduğu yönünde olmuştur. Bu başvurusuna karşı yukarıda belirtilen Çalışma Genel müdürlüğü yazısını alan T.İş Sendika süresi içinde mahkemeye başvurarak itiraz etmiştir.
Mahkeme, bilirkişiye yaptırdığı inceleme sonunda düzenlenen rapora göre, başvuru konusu edilmeyen 6. Bölge Müdürlüğü'nü de dahil etmek suretiyle 24. Bölge Müdürlüğü'nü ayrı ayrı işletme sayarak bunlardan da başvuruya dahil 6. Bölge Müdürlüğü ile, başvuruya dahil olmayan 4. Bölge Müdürlüğü olmak suretiyle toplam 10 adet Bölge Müdürlüğü'nde T.İş Sendikası'nın gerekli çoğunluğa sahip bulunduğuna karar vermiştir.
Ancak, Çalışma Bakanlığı karşı sendikaya Genel müdürlük ve ona bağlı kuruluşların bir işletme olduğunu bildirerek yetki vermiştir. Şu halde, işletme esası incelenirken tüm bu Genel Müdürlük ve bağlı kuruluşların birlikte ele alınması ve incelemeye tabi tutulması gerekir ve bu halde Orman Bölge Müdürlüklerinin bu işletmeye mi, dahil oldukları ya da ayrı ayrı işletmeler mi, oldukları anlaşılabilir. Bunlardan bütünü teşkil eden bir bölüm işyerleri bırakılarak diğer bir bölümü hakkında tespitte bulunmak isabetli olamaz. Bilirkişi, diğerleri hakkında yeterli bir inceleme yapmadan yoğunluğu Bölge Müdürlükleri üzerinde teksif ederek inceleme yapmıştır. Az önce belirtildiği gibi, böyle inceleme ve tespit isabetli sonuç doğurmaz. Bu bakımdan bilirkişi raporu yeterli değildir. Bu yeterli olmayışı incelemenin noksan yapıldığının bizzat bilirkişinin kayıtların da tetkik konusu yapılması ara kararı ile bildirildiği halde, bilirkişi Çalışma Bakanlığı'ndaki kayıtları kesin mahil içinde verilmediğindan bahisle incelememiştir. Oysa bu husus kesin mahil içinde karşı tarafça ibraz edilebilecek belgelerden değildir. Bu nitelikte bulunan rapora göre hüküm tesisi doğru değildir.
O halde, Orman işyerleri, işleri ve özelliklerini ve müessesenin kuruluş şeklini bilen kişilerin de içinde bulunduğu bir bilirkişi kuruluna etraflı bir inceleme yaptırılarak sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, 7.5.1985 gününde KESİN olarak oybirliğiyle karar verildi.