DAVA : (Kiplas) Türkiye Kimya Petrol,Lastik, Plastik,Sanayii İşverenleri Sendikası adına avukat Kamuran ile 1-Lastik Petrol,Kimya İşçileri (Özlas Petkim-İş) Sendikası adına Avukat Semih 2-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı aralarındaki dava hakkında Kocaeli 1. İş Mahkemesi'nden verilen 27.2.1985 günlü ve 21/12 sayılı hüküm, duruşmalı olarak davacı avukatınca temyiz edilmiş ise de; HUMK'nin 438. maddesi uyarınca duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evr,aek üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Toplu İş Hukuku ilişkilerinde yeni ilkeler ve sistemler getiren 2822 sayılı TİSGLK toplu sözleşme yapacak taraf sendikanın tespitindeki unsur ve şartları da toplu sözleşmenin yapılması başlığını taşıyan 12. ve ardından gelen maddelerde düzenlenmiştir.

Bu düzenleme içerisinde yer alan objektif hukuk kurallarına göre toplu iş sözleşmesi kapsamına girecek işyeri ve işyerlerinin her birinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının kendi üyesi bulunduğu iddiasıyla toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikasının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na yazı ile başvurarak, kurul bulunduğu işkolundaki üye sayısı itibariyle % 10 oranını sağladığının belirlenmesini ve sözleşmenin kapsamına girecek işyeri ve işyerlerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerle üyelerin sayısının tespitini isteyeceği, 13. maddenin 1. bendinde hükme bağlandıktan sonra 6 iş günü içinde bakanlığın başvuru tarihindeki kayıtlara göre işçi ve üye sayısının tespit ederek hem başvuran sendikaya hem de aynı işkolunda kurulu işçi sendikalarıyla taraf alacak işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene bildirme yükümlülüğü getirmiştir.

Başvuran sendikadan başka, aynı işkolunda kurulu işçi-işveren teşekküllerine bildirme yükümlülüğünün başvuran sendikanın çoğunluğu haiz olduğu durumlarda öngördüğü halde, çoğunluğa haiz olmadığının tespitinde sadece başvuran sendikaya bildirilmesi hüküm altına alınmıştır.

Buradaki yasal düzenlemede, çoğunluğa haiz olmadığına dair tespitlere karşı bildirimle son bulacağı ve buna karşı yargı yoluna başvurulmayacağı yolunda değişik görüşler ileri sürülmekte ise de, Dairemizin bu konu üzerindeki tartışması sonucunda, itirazı düzenleyen 15. maddede de olumlu olumsuz ayrımı yapılmadığı ve aynı maddede taraflardan birinin veya her ikisinin yetkiyi haiz olmadıkları veya kendisinin çoğunlukta olduğu iddiasıyla da itiraz edilebileceği yönündeki deyimleri ve idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunu açık tutan Anayasa kuralı da göz önünde tutularak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın çoğunluğa haiz olmadığı tespitine karşı yargı yolunun (itiraz) açık olduğu görüşü benimsenerek hukuki uygulama bu şekilde yönlendirilmiştir.

Ancak, olumsuz tespit yazısını alan sendika itirazında toplu iş sözleşmesinde taraf olacak işvren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren veya o işkolunda kurulu tüm işçi sendikaların hasım göstermeksizin itiraz yoluna başvurulduğu takdirde, sonuçta verilecek kararın sadece itirazda taraf olanları bağlayacağı, taraf dışında diğer ilgili teşekkül ve kişileri bağlamayacağı, hukuk uyuşmazlıklarının çözümü ile ilgili yargı kararlarının temel ve doğal sonucu olarak kabul etmek gerekir.

Nitekim, dava konusu uyuşmazlığın ilk aşamasını oluşturan muteriz sendikanın çoğunluk iddiasıyla başvuru üzerine verilen karar onanırken kararın taraf olmayan diğer ilgilileri bağlamayacağına işaret edilmiştir.

Bu hukuki saptamalardan sonra inceleme konusu uyuşmazlık belirlenen hukuksal kuralların ışığında incelendiğinde, davalı işçi sendikasının yargı yoluyla aldığı çoğunluk kararının bu kararda taraf olanlar dışında diğer ilgililere kararın gösterilmediğinden bunları tıpkı 13/21 maddedeki tespit niteliğini taşıdığını kabul etmek gerekir. Hiçbir zaman böyle bir karar kesin yetki belgesi niteliğinde ve değerinde kabul edilemez. Böyle bir yargı kararı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na ibraz edildiğinde Bakanlığın öncelikle 2822 sayılı kanunu'nun 13/2 maddesindeki o işkolunda kurulu diğer işçi sendikaları ile sözleşmede taraf olacak işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene bildirilmesi ve yasada öngörülen itiraz prosedürünün ikmalinde sonucuna göre sözleşmede taraf olacak sendikanın tespit icap eder.

Olayımızda, az önce açıklanan yasal prosedür işletilmeden verilen yetki belgesine dayanılarak toplu görüşme çağrısında bulunulduğu anlaşıldığından, itirazın kabulü gerekirken, yazılı şekilde itirazın reddi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen sebeplerden kesin olarak BOZULMASINA, 26.3.1985 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

2822 sayılı TİSGLK'nun 13 ve 15 inci maddelerinin birlikte incelenmesinden, Çalışma Bakanlığı'nca çoğunluğu haiz olmadığı tesbit ve bu cihet tebliğ edilen işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işçilerin yetki uyuşmazlığı çıkarabilmesi ve yetki itirazında bulunabilmesi imkanı bulunmadığı görüşünde olduğumdan gerekçenin çoğunlukça benimsenen bu hususa ilişkin bölümüne karşıyım.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972