 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
8. Hukuk Dairesi
E:1985/7458
K:1985/7335
T:05.07.1985
* ÖZET:Eda davasının açılmasının mümkün olduğu durumlarda tesbit davası açılamaz.
(YİBK., 7.7.1965 gün ve 5/5 s.)
Mustafa vekili ile Hazine vekili ve Mola Köyü Muhtarlığı aralarındaki zilyedliğin subutu davasının reddine dair, (Kayseri 4. Asliye Hukuk Hakimliği)'nden verilen 25.12.1984 gün ve 143/ 641 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Davacı taraf, 1969 senesinde Milli Savunma Bakanlığı'nca askeri amaçlarla kamulaştırma yönüne gidilmeksizin taşınmazına el atılmış olduğundan bahisle taşınmazdaki zilyedliğinin tesbitine karar verilmesini istemiştir. 16.5.1956 tarih ve 1/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında özetle; "Usuli dairesinde istimlak muamelesine tevessül edilmeksizin gayri menkulü yola kaybedilen şahsın, esas itibariyle, gayri menkulünü yola kalbeden amme hükmü şahsiyeti aleyhine meni müdahale davası açmaya hakkı olduğuna, ancak dilerse bu fiili duruma razı olarak, mülkiyet hakkının amme hükmü şahsiyetine devrine karşılık gayri menkulün bedelinin tahsilini de dava edebileceğine ve isteyebileceği bedelin de mülkiyet hakkının devrine razı olduğu tarih olan dava tarihindeki bedel olduğuna... " denilmiştir. Bu İçtihadı Birleştirme kararına göre, açıklanan hallerde zilyed veya malik tarafından idare aleyhine açılacak dava eda davası niteliğini taşıyacaktır. Eda davasının açılmasının mümkün olduğu hallerde tesbit davası açılamaz. Bu husus Yargıtay içtihatlarıyla da doğrulanmıştır. Davacı, olayımızda davasını Kamulaştırma Kanununun 19. maddesindeki mülkiyetin tesbiti davasına benzetmek istemiştir. Oysa, olayımızda Kamulaştırma Kanununun 19. maddesinin hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Anılan maddede düzenlenen husus kamulaştırılmış olan taşınmazla ilgilidir. Halbuki, olayımızda kamulaştırma söz konusu değildir. Kamulaştırmasız el atma ile ilgili çekişmeler ise az önce açıklanan İçtihadı Birleştirme Kararı ile düzenlenmiş bulunmaktadır. 0 halde, mahkemece verilen hüküm usul ve yasaya uygun bulunmaktadır. Temyiz itirazlarının reddi ile yasaya ve içtihadı birleştirme kararına uygun bulunan hükmün(ONANMASINA) ve 500 lira peşin harcın onama harcına mahsubuna, 5.7.1985 tarihinde oybirliği ile karar verildi