DAVA : Müşteki Fahrettin'in şikayeti ile ilgili olarak 12.8.1980 tarihinde ev yakmak ve bu suça iştirak etmekten sanıklar Fikri, Yusuf, Musa, Asliye, Gülizar, Gülbeyaz, Saynur, Ahmet, İsa haklarında Fatsa Cumhuriyet Savcılığı'nca 29.8.1980 gün ve 1980/405-83-728 sayılı talepname ile açılan kamu davasının yapılan ilk tahkikatı sonunda; sanıklardan Fikri, Ahmet, İsa'nın aranmalarına rağmen bulunmamaları nedeniyle haklarındaki ilk soruşturmanın muvakkaten tatiline diğer sanıklar hakkında ise müsnet suçu işledikleri hususunda kanıt elde edilemediğinden muhakemelerinin menine dair, (Fatsa Sorgu Hakimliği)nce verilen 31.12.1980 gün ve 1980/93-130 sayılı kararı müteakip, haklarında muvakkat tatil kararı verilen Ahmet, Fikri, İsa'nın bulunarak sorgularının yapılması üzerine haklarında isnat olunan suçtan muhakemelerinin men'ine dair aynı hakimlikçe verilen 23.2.1981 gün ve 1981/29 - 24 sayılı karardan sonra; Fatsa Cumhuriyet Savcılığı'nca tanzim olunan 23.2.1981 gün ve 1981/169-28-339 günlü talepname ile adları geçen sanıklar hakkında aynı suçtan dolayı açılan kamu davasının yapılan ilk soruşturması neticesinde sanıkların müsnet suçtan TCK.nun 370,31,33 maddeleri uyarınca tecziye edilmeleri için haklarında son soruşturmanın Ünye Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılarak yapılmasına dair Fatsa Sorgu Hakimliği'nce ittihaz olunan 15.4.1981 gün ve 1981/36 - 52 sayılı kararı havi dosya tetkik olundu:

KARAR : 1 - Müşteki Fahrettin'in şikayeti üzerine 12.8.1980 tarihinde ev yakmak ve bu suça iştirak etmekten sanıklar Fikri, Yusuf, Musa, Asiye, Gülizar, Gülbeyaz, Saynur, Ahmet, İsa haklarında yapılan ilk soruşturma sonunda tüm sanıklar hakkında müsnet suçtan dolayı Fatsa Sorgu Hakimliği'nce 31.12.1980 gün ve 1980/93-130 sayılı ve 23.2.1981 gün ve 1981/29-24 sayılı muhakemenin men'i kararlarının verilmiş olması nedeniyle aynı suçtan dolayı aynı sanıklar hakkında açılan davanın CMUK.nun 253/3. maddesi muvacehesinde reddine karar ittihazı yerine, Fatsa Sorgu Hakimliği'nce son soruşturmanın açılmasına dair 15.4.1981 gün ve 1981/36-52 sayılı kararın verilmiş bulunmasında,

2 - Tüm dosya münderecatına nazaran adları geçen sanıkların müsnet suçu işlemiş oldukları hususunda CMUK.nun 196. maddesi uyarınca haklarında son soruşturmanın açılmasını gerektirecek kafi sebeplerin bulunduğu ve delilleri takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğu nazara alınmaksızın Fatsa Sorgu Hakimliği'nce yazılı olduğu şekilde 31.12.1980 gün ve 1980/93-130 ve 23.2.1981 gün ve 1981/29-24 sayılı muhakemenin men'i kararları verilmiş olunmasında, CMUK.nun 343. maddesi gereğince mezkür kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı'nın 11.11.1985 gün ve 68672 sayılı yazılı emire atfen C. Başsavcılığı'ndan tebliğname ile daireye ihbar ve dava evrakı birlikte tevdii kılınarak incelendi:

Her iki hükmün Yargıtay'ca incelenmeksizin kesinleştiği ve CMUK.nun 343. maddesi uyarınca yazılı emir yolu ile incelenmesine yasal engel bulunmadığı anlaşıldı.

Ceza muhakemesi hukukunda soruşturmanın yenilenmesine ilişkin olarak ve soruşturma evresinin özelliklerine uygun üç ayrı düzenleme bulunmaktadır.

Hazırlık soruşturması sonunda C. Savcısının takipsizlik kararında sonra yeni vakıa ve delillere dayanılarak dava açılabileceğine ilişkin 167. madde, 3206 sayılı Kanunla kaldırılmış olmakla beraber, sorgu hakiminin vereceği muhakemenin men'i kararının kesinleşmesinden sonra, yeni vakıa veya yeni delillerin meydana çıkması durumunda yeniden dava açılabileceğine ilişkin 204 madde ve son soruşturma sonunda verilen kararın önemi ölçüsünde daha geniş bir düzenleme ile muhakemenin iadesine ilişkin 327-342. maddeler, kamu düzenini ilgilendiren nitelikleri ile genel ceza yargılaması sistemi içinde özellik ifade ederler.

Muhakemenin men'ine ilişkin kararlar ancak yeni vakıa veya yeni kanıtlar ortaya çıkıncaya kadar ve başka bir anlatımla geçici olarak kesin yargı (kaziyye-i muhakeme) oluştururlar, yeni vakıa veya yeni kanıtlar deyiminden dosya içeriğine göre muhakemenin men'ine karar verildiği sırada, sorgu hakimliğince bilinmeyen vakıa ve kanıtlar anlaşılmalıdır. Bunlarn sonradan ortaya çıkmış olması ile daha önceden var olmakla birlikte sorgu hakiliğince bilinmemesi arasında fark yoktur. Muhakemenin men'i kararı, delil yokluğu bir yana, hukuki bir nedene dayanmış olsa bile, yeni kanıtların, işlenmiş olan eylemin hukuki niteliğine etkili olması durumunda da davanın yeniden açılmasına yasal engel bulunmamaktadır.

Bu durumda C. Savcısı kamu davasını muhakemenin men'ine karar vermiş olan sorgu hakimliğine yeniden açabilir. İlk soruşturma sonunda son soruşturmanın açılmasına karar verilecek olursa önceden verilmiş bulunan ve kesin yargı niteliği geçici olan men'i muhakeme kararı, kendiliğinden ortadan kalkacaktır (Bak. Ceza Muhakemeleri Usulü 2. kitap, Baha Kantar, sayfa: 56-57; Tahir Taner, sayfa: 102; Faruk Erem, sayfa: 222; Ceza Muhakemesi Hukuku, Nurullah kunter, sayfa: 742-743; Alman Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Şerhi, Otto Schwarz - Rıfat Taşkın, sayfa: 373-374).

İnceleme konusu olayda yakınıcı 18.8.1980 tarihli dilekçesi ile evinin yakıldığından söz ederek Fatsa C. Savcılığı'na başvurmuş ve 29.8.1980 tarihli talepname üzerine açılan soruşturma sonunda; üç sanığın bulunmaması nedeniyle haklarında muvakkat tatil ve diğer 6 sanık haklarında da delil bulunmadığı gerekçesi ile muhakemenin men'ine karar verildikten sonra yakalanan üç sanık içinde aynı gerekçe ile muhakemenin men'i kararı verilmiş ve bu kararlar kesinleşmiştir. Fatsa olaylarının en yoğun olduğu bir dönemde 12.8.1980 tarihinde yangın olayı için tanık sağlayamayan yakınıcı 26.1.1981 tarihinde C. Savcılığına yeniden başvurmuş ve tanıklarını göstermiş, 23.12.1981 tarihli talepname üzerine açılan ilk soruşturma sonunda 9 sanık hakkında son soruşturmanın Ünye Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılmasına karar verilmiş ise de, bu mahkeme (muhakemenin men'i kararlarının yazılı emir yolu ile kaldırılmasından önce yargılama yapılamayacağı gerekçesi ile yargılamanın durmasına) hükmetmiştir.

Yukarıda da açıklandığı gibi, Fatsa Sorgu Haikmliği'den verilen 31.12.1980 günlü; 93/130 sayılı ve 23.2.1981 günlü, 29/24 sayılı muhakemenin men'i kararları, yeni vakıa veya kanıtların ortaya çıkmasına kadar geçici kesin yargı niteliğinde bulunduğundan C. Savcısının 23.12.1981 tarihli talepnamesi ile kamu davası açması yerindedir.

Sorgu hakimliğinin, açılan bu dava üzerine yaptığı ilk soruşturma sonunda ön soruşturmanın açılmasına ilişkin olarak verdiği kararla, önceden verilen muhakemenin men'i kararlarının her ikisi de kendiliğinden ortadan kalkmış sayılacağına göre Ünye Ağır Ceza Mahkemesi'nin yargılamayı sürdürerek sonuçlandırması gerekirken, yargılamanın durmasına karar vermesi yerinde değildir.

Açıklanan tüm bu nedenlerle, C. Başsavcılığı'nın yazılı emire dayanan düşüncesi yerinde görülmediğinden REDDİNE, yargılamanın merciinde kaldığı yerden sürdürülmesine, CMUK.nun 343. maddesi uyarınca 22.11.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972