 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1985/12947
K: 1985/13697
T: 10.12.1985
DAVA : Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün duruşmalı olarak yargıtayca incelenmesi davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü :
KARAR : H.U.M.K.'nun 276 ncı maddesinin 1 inci fıkrasına göre bilirkişi, iki taraf anlaşamadığı halde hakim tarafından seçilir. Bu davada bilirkişi kurullları oluşturulurken anılan yasa hükmüne uyulmamış, önceden taraflardan sorulmadan re'sen seçim yoluna gidilmiş ve önceden isimleri de belirlenmemiş ve kendilerine bildirilmemiş ise de keşif tutanaklarında davalı vekilinin (yapılan keşfe ve bilirkişilerin şahıslarına diyeceği olmadığını) söylemesi, davanın görülmesi basit yargılama usulüne tabi olduğu halde, davalı vekillerine hemen her oturumda bilirkişi raporlarını inceleyip itirazlarını bildirmeleri için istedikleri önellerin verilmesi ve raporlara karşı itirazlarının bildirilmemiş olması karşısında, davalı idare vekillerinin usule ilişkin itirazları ile çiftçiyi vergilendirme yönünden değerlendirme durumu da gözönünde tutulmak üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 48 inci maddesine göre Bakanlar Kurulu'nca düzenlenen ortalama zirai kazanç ölçüleri çizelgelerindeki verilerin de bilirkişi kurulları ve mahkemece ele alınması ve aynen uygulanması zorunlu bir dayanak sayılamıyacağından bu yöne ilişkin itirazları da yerinde görülmemiştir. Ancak;
Arazi niteliğindeki taşınmaz malın değerinin belirlenmesi için bilirkişi raporlarında gerçek münavebe palanı gözönünde tutularak gelir hesabı yapılırken, elde edilen ürünlerin verim miktarları, fiatları ve üretim giderleri bakımından resmi kuruluşların bilgi ve belgelerinden yararlanıldığı raporlarda açıklanmış olmasına karşı bu belgelerin örnekleri raporlara eklenmemiş, mahkemece de getirtilip dosyaya konulmamış ve böylece raporları denetim olanağı sağlanmamış olması doğru bulunmamıştır.
Bu bakımlardan anılan belgeler getirtilerek bilirkişi raporlarının denetlenmesi, belgeler raporları doğrulamıyorsa, bilirkişilerden, ayrılış nedenlerini gösterir ek rapor istenmemesi, gösterilen gerekçe yeterli görülmezse yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmaması da yerinde değildir.
SONUÇ : Davalı idare vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde görülmüş olduğundan hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle HUMK.'nun 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA, 10.12.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.